Tablo: I. Temel Ekonomik Büyüklükler

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

GELİŞME EKSENLERİ

I. REKABET GÜCÜNÜN ARTIRILMASI

Küreselleşme ve hızlı teknolojik gelişme sürecinde uluslararası piyasalarda uzmanlaşma ve teknoloji geliştirme yetkinliği rekabet gücünün önemli unsurları olmuştur. Rekabet avantajı unsurlarının hızla değiştiği bu süreçte, bilgi ve iletişim teknolojileri iş yapma biçimlerinde köklü değişiklikler meydana getirmiştir. Ekonomik gelişmede bilgi yoğun ve yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimi ön plana çıkmış, özellikle işgücünün eğitim seviyesi ve gerekli yeteneklere sahip olması önem kazanmıştır.

Son yıllarda Türkiye ekonomisinin rekabet gücü sıralamasındaki yerinde bir iyileşme gözlenmektedir. 2007 yılında da bu ilerleme devam etmiştir. Ancak 2008 yılında Türkiye, Dünya Ekonomik Formunun küresel rekabet gücü endeksine göre yapılan sıralamada 63. sıraya gerilemiştir. Bunun başlıca sebepleri, mali piyasaların etkinliğinin artırılması, altyapının kalitesinin iyileştirilmesi, temel eğitim ve sağlık hizmetlerinin daha iyi hale getirilerek insan kaynakları tabanının geliştirilmesi, işgücü piyasalarının iyileştirilmesi ile kamu kurumlarındaki etkinlik ve şeffaflığın artırılması konularında yeterince gelişmenin sağlanamamasıdır.

TABLO:IV. - Türkiye’nin Rekabet Gücü (Ülkeler Arası Sıralamadaki Yeri)

Gösterge	2003	2004	2005	2006	2007	2008*
Kapsanan Ülke Sayısı	102	104	117	125	131	134
Küresel Rekabet Endeksi	-	-	71.	59.	53.	63.
Temel Gerekler	-	-	-	67.	63.	72.
Etkinlik Geliştiriciler	-	-	-	56.	51.	59.
Yenilik ve Gelişkinlik Etkenleri	-	-	-	44.	48.	63.
Büyüme Rekabet Endeksi	65.	66.	66.	-	-	-
İş Ortamı Rekabet Endeksi	52.	52.	51.	46.	46.	-

Kaynak: Dünya Ekonomik Forumunun Küresel Rekabet Gücü Raporları

(*)Dünya Ekonomik Forumu ülkelerin rekabet gücünü kıyaslamada, 2008 yılından itibaren yeni bir yöntem geliştirmiştir.

TABLO:IV. - Türkiye’nin Rekabet Gücü (Küresel Rekabet Endeksinin Alt Eksenleri İtibarıyla Sıralamadaki Yeri)

	2006	2007	2008
Temel Gerekler
Kurumlar	54.	55.	80.
Altyapı	61.	59.	66.
Makroekonomik İstikrar	101.	83.	79.
Sağlık ve Temel Eğitim	75.	77.	78.
Etkinlik Geliştiriciler
Yüksek Öğretim ve Mesleki Eğitim	58.	60.	72.
Mal Piyasaları Etkinliği	43.	43.	55.
İşgücü Piyasası Etkinliği	114.	126.	125.
Mali Piyasaların Gelişmişliği	85.	61.	76.
Teknolojiye Hazırlık Durumu	50.	53.	58.
Piyasa Büyüklüğü	18.	18.	15.
Yenilik ve Gelişkinlik Etkenleri
İş Gelişkinliği	42.	41.	60.
Yenilik	49.	53.	66.

Kaynak: Dünya Ekonomik Forumunun Küresel Rekabet Gücü Raporları

Bununla birlikte, Türkiye özel sektörün nispeten gelişmiş olduğu büyük bir pazara ve etkin işleyen bir mal piyasasına sahip olması nedeniyle, verimlilik kaynaklı gelişme düzeyinden yenilik kaynaklı gelişme düzeyine geçiş aşamasındadır.

Kamu mali yönetim reformunun gerçekleştirilmesi ve bağımsız para politikası uygulamasıyla kronik enflasyon döneminin geride bırakılması sonucunda makroekonomik istikrarın sağlanmasında son yıllarda önemli mesafe alınmıştır. Ayrıca, AB’ye üyelik sürecinde gerçekleştirilen reformlar, üreticiler ve yatırımcılar için istikrar ve güven ortamının sağlanmasına katkıda bulunmuştur.

İşletmelerin yüksek teknolojik kabiliyete ve nitelikli işgücüne sahip, değişen şartlara uyum sağlayabilen, ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücü olan bir yapıya kavuşturulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede; makroekonomik istikrarda, iş ortamının kalitesinde, finansmana erişimde, enerji ve ulaştırma altyapısında, çevrenin korunması ve kentsel altyapıda, Ar-Ge ve yenilikçiliğin geliştirilmesinde, bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılmasında, kayıtdışılığın azaltılmasında, tarımsal yapının etkinleştirilmesinde ve sanayi ve hizmetlerde yüksek katma değerli üretim yapısına geçilmesinde iyileşme sağlanması gerekmektedir.