Ta’lim vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi nigora Toshpoiatova, Sayyora Suyunova

I ll BOB.
TISH VA OG‘IZ BO‘SHLIG‘I KO‘RIGI, 
TEKSHIRUY USULLARI
TEKSHIRUV USULLARI
Tekshimv usullarining maqsadi bemor kasalligining aniq 
tashxisini aniqlash. Tekshimv usullari quyidagi gumhlarga bo'linadi: 
so‘rov usuli, ko‘rik, yordamchi tekshiruv va laborator tekshiruv 
usullari.
S o ‘rov
So‘rov tekshiruvning birinchi usuli hisoblanadi. So‘rov 
bem or shikoyatlarini aniqlashdan boshlanadi, ya’ni og‘riq 
qachon paydo bolganligi, qanday ta’sirlardan og‘riq zo‘rayadi,
26

---

qanday ta’sirlardan susayadi, og‘riqning davomiyliligi aniqlanadi. 
So‘rov dastlabki tashxisni aniqlashda muhim o ‘rin tutadi.
Ko‘rik
Ko‘rik obyektiv teksliiruvning birinchi bosqichi bo‘lib, u 
yaxslii yoritilgan sharoitda amalga oshirilishi lozim. Ko‘rik tashqi 
ko‘rikka va og‘iz bo‘shlig‘i ko‘rigiga bo‘linadi.
Tashqi ko‘rikda bemor yuz terisining rangi, yuz assimet- 
riyasi bor-yo‘qligi aniqlanadi. Og‘iz b o ‘shlig‘i ko‘rigida tishlar, 
og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasi ko‘zdan kechiriladi.
Og‘iz b o ‘shlig‘i ko‘rigi aw al tish qatori jipslashtirilgan 
h o la td a b o sh la n a d i. B u nd a la b lar k o n tu ri, ran gi, lab 
burchaklarida patologik o ‘zgarishlar b o r-y o ‘qligi k o ‘zdan 
kechiriladi. Lablarni k o ‘rikdan o ‘tkazilgandan so‘ng og‘iz 
dahlizi tekshiriladi. Og‘iz b o ‘shlig‘i shilliq pardasining rangiga, 
milk so‘rg‘ichining shakliga, patologik milk cho‘ntagi bor- 
yo‘qligi, milk usti va milk osti qattiq karashlari bor-yo‘qligiga 
e ’tibor beriladi. N orm al holatda lunj, og‘iz b o ‘shlig‘i tubi, 
milklar, qattiq tanglay nam , och -pu sh ti rangda b o ‘ladi. 
Patologik protsesslar natijasida og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasida 
o ‘zgarishlar sodir b o ‘ladi: rangi o ‘zgaradi, shishlar hosil 
bo‘ladi, patologik milk cho‘ntaklari paydo bo ‘ladi va hokazo.
Og‘iz bo‘shlig‘i ko‘rigini o ‘tkazayotganda hamma tishlarni 
ko‘rikdan o ‘tkazish zarur. Bunda kariyes kovagi borligi, uning 
o ‘lcham i, joylashgan yuzasi, a w a l davolanganligi, rangi, 
qimirlash darajasi aniqlanadi.
Tishlar ko‘rigi stomatologik oyna va zond yordamida amalga 
oshiriladi. Tishlarni ko‘rikdan o ‘tkazish m a’lum tartibda amalga 
oshirilishi kerak. K o‘rikni aw al o ‘ng yuqori jag‘ning mo- 
lyarlaridan boshlanadi va chap molyarlarda tugatiladi. So‘ng 
pastki chap molyarlardan boshlanadi, o ‘ng pastki molyarlarda 
tugatiladi. H ar bir tishning barcha yuzasi ko‘rikdan o ‘tkaziladi.