Ta’lim vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi nigora Toshpoiatova, Sayyora Suyunova

0 ‘tkir osti bosqichi
Osteomiyelitning bu davrida bemorning umumiy ahvoli 
yaxsh ilan a b osh lay d i, ish ta h asi paydo b o ‘ladi, uyqusi
77

---

yaxshilanadi. Tana harorati pasaya boradi. Regional limfa 
tu g u n larid a g i o g ‘riq la r kam ayadi, lim fa tu g u n la ri esa 
qattiqlashadi va ulaming siljuvchanlik darajasi oshadi.
Og‘iz b o ‘shlig‘idagi yalliglanish sohalariga mos b o lgan 
shilliq qavatlar k o ‘kim tir tusda b o ‘lib, shishgan va shu 
sohalarda oqimlar hosil bo‘la boshlaydi. Ulardan kam miqdorda 
quyuq yiring ajralib turadi.
Rentgen tasvirida yalliglanish sohasi chekkalarida aniq 
chegaraga ega bolm agan suyak destruksiyasi kuzatiladi.
О 
‘tkir osti bosqichi, kasallik boshlanganidan 11—15 kun 
o ‘tgach boshlanib, 4—5 haftagacha davom etadi.
Surunkali bosqich
Kasallikning 4—5-haftalaridan boshlanib, uzoq davom etadi.
Bemoming umumiy ahvoli yanada yaxshilanadi. Tana 
harorati m e’yor darajasida.
Bemor tashqi ko‘rinishida assimetriya saqlanib qoladi. 
Jag‘ suyagi suyak usti pardasi tomonidan qalin ikkilamchi 
suyak hosil bolishi hisobiga qalinlashadi. Yuz terisi shu 
sohada yupqalashadi.
Oqmalarning ayrimlari bitib kindiksimon chandiq 
qoldiradi. Qolgan oqmalardan olcha rangli, tez qonovchi 
granulyatsiya to ‘qimasi b o ‘rtib chiqib turadi.
Sumnkali ostemiyelit kechishida xurnj davrlari kuzatiladi.
Davolash
Kasallik statsionarda kompleks davolanadi. Birlamchi 
jarrohlik davosi jag‘ ichidagi va atrof to ‘qimalardagi yiringli 
o ‘choqlami ochish, kasal tishni olib tashlash.
Medikomentoz davo: dezintoksikatsiya, desensibilizatsiya, 
stimullovchi va simptomatik davo.
Klinik va rentgenologik tekshirishlarga asoslangan holda 
bemorda sekvestektomiya operatsiyasi o ‘tkaziladi.
Abssess — yiringli bo‘shliq ma’nosini anglatib, bu termin ostida 
yog‘ to ‘qimasining yiringli parchalanishi oqibatida hosil bo‘lgan, 
aniq chegaralangan yiringli yalliglanish o ‘chog‘i tushuniladi. Bu 
jarayon asosan yog‘ to‘qimasi bor joylarda paydo boladi.
Flegmona— yog‘ to ‘qimasining tarqalgan yiringli yallig‘- 
lanishi. Bu jarayon teri va shilliq parda ostida, mushaklar va
78

---

fastiyal oralig‘ida aniqlanib, bir vaqtning o ‘zida bir yoki bir 
necha anatomik sohani egallashi mumkin.
Klinik belgilari. Bemorlar asosan yallig‘langan sohadagi, 
turli xil intensivlikdagi og‘riqdan, yuz va b o ‘yindagi shishdan 
ham da yuz assim etriyasidan shikoyat qiladilar. Bundan 
tashqari, og‘iz ochilishining chegaralanishi, chaynash va 
yutishning og‘riq bilan kechishi, artikulyatsiyaning buzilishi 
bilan kechadi. Bemorlar umumiy holsizlanadi, boshi og‘riydi.
Bemorning tana harorati me’yor darajasida yoki subfebril bo‘ladi.