Tish alveola tolalari ildizning butun yuzasidagi sementidan
boshlanib ildiz katagi devoriga birikadi. Ildiz uchi qismida
tolalar vertikal yo‘nalishga ega.
Ildiz uchiga yaqin qismida
tolalar gorizontal, ildiz o ‘rtasi va yuqori 1/3 qismida tolalar
qiyshiq yo‘nalgan.
Tishlararo tolalarning tutam lari 1—1,5
mm b o ‘lib, bir
tishning sem entidan boshlanib yonida joylashgan tishning
sementiga birikadi. Bu tolalar
tish qatorining butunligini
ta ’minlashda ishtirok etadi.
Periodont quyidagi funksiyalami bajaradi: tishni alveola
katagida ushlab turadi, tishga tushadigan chaynov bosimini
tarq atib am ortizatsiya, bary er-m u do faa
qilish vazifasini
bajaradi, trofik, ya’ni sementni oziqlantirishda ham da tish
almashinuvida ishtirok etadi.
Katakning o ‘rta qismida periodontal yoriq toraygan bo‘lib,
shu sababli uni qum soatiga o ‘xshatiladi. Periodont yorig‘ining
uchidan o ‘rta qismi torayganligi tishning fiziologik qimirlashi
xususiyatidan deb tushuntiriladi. Yon tom onga b o ‘ladigan
harakatlarda ildizning eng ko‘p og‘ishi uning uchida va b o ‘yin
qismida kuzatiladi. Bu vaqtda tish tayanch nuqtasi ildizning
taxminan uchdan bir o ‘rta qismiga o ‘rnashgan ikki yelkali
richagga o ‘xshash harakatlanadi. Periodont yorig‘ining
uchdan
birining o ‘rta qismi torayganligi shu bilan izohlanadi.
Periodont zich biriktiruvchi to ‘qim adan iborat b o ‘lib,
kollagen va elastik tolalari bor (5-rasm).
5-rasm. P eriodont to ‘qimasi: i-periodontal yoriq, 2-periodont
to'qimasmmg tolalari,
3—tishning aylana bog'lami.
20
Ildizning turli qismi har xil yo‘nalishga ega.
Periodontning qiyshiq tolalari tishni osib qo‘yilgandek
ushlab turadi va tishning vertikal o ‘qi bo‘yicha yoki unga burchak
shaklida yo‘nalgan chaynov bosimini qabul qiladi. Radial yoki
tangensial tolalar tish o ‘z bo‘ylama o ‘qi atrofida aylanganida
ushlab turadi.
Periodont funksiyalari quyidagilardan iborat:
Periodont tishni
tish katagida ushlab turish va chaynash vaqtida bosimni tekis
tarqatish (amortizator) funksiyalarini bajaradi. Bundan tashqari,
u tish, lunj to ‘qimalarini oziqlantirish(trofika)da muhim o ‘rin
tutadi va chaynov bosimini reflektor boshqarishda ishtirok etadi.
Dostları ilə paylaş: