Boşama lafızlarına ve karşılaşılacak sorulara cevaplar Boşama, kişin eşine söylediği “Boşsun”, “Boş ol”, “Boşadım” veya “Karım boştur” gibi boşama iradesini ortaya koyan “şimdiki veya geçmiş zamanlı” ifadelerle ya da mahkemenin kararıyla gerçekleşir. Türkçede geniş zaman için kullanılan “Boşarım” sözü bu nitelikte olmayıp boşama vadidir. Dolayısıyla bu sözle boşama meydana gelmez. ERKEK BOŞADIĞI EŞİ İLE TEKRAR EVLENEBİLİR Mİ? Dinen boşama üç kere ile sınırlandırılmıştır. Bir ve ikincilerde eşlerin yeniden birleşme imkânı vardır (Bakara, 2/229). Kişi ric’î (dönüşü olan) talak ile boşadığı eşine, iddet süresi içinde nikaha gerek kalmadan, iddet süresi bitmiş ise yeni bir nikah akdi ile dönebilir. Bâin talakta ise iddet içinde bile olsa ancak yeni bir akitle dönebilir. Üçüncü kez boşamadan sonra ise kesin ayrılık gerçekleşir.Bu durumda, kadın başka bir şahıs ile hileli olmayan bir evlilik yapmadıkça ve bu evlilik boşama ya da ölüm ile sona ermedikçe ilk eşi ile tekrar bir araya gelmeleri mümkün değildir (Bakara, 2/230).
MAHKEME KARARIYLA BOŞANAN EŞLER, DİNEN DE BOŞANMIŞ OLURLAR MI? MAHKEME KARARIYLA BOŞANAN EŞLER, DİNEN DE BOŞANMIŞ OLURLAR MI?Mahkeme yoluyla boşanan eşler, dinî hükümlere göre bir bâin talakla boşanmış olurlar. Zira hâkimin boşaması bâin talak kabul edilmektedir. Buna göre, mahkeme yoluyla boşanan bir kadının -eğer başka bir erkekle evlenmek niyeti varsa- önce iddetini tamamlaması gerekir.İddetini tamamlayan bu kadın dilerse bir başkası ile evlenebileceği gibi, eski eşinin de istemesi durumunda, yeniden nikah kıymak suretiyle evliliğini devam ettirebilir. Bu takdirde daha önce başka bir boşama olmamış ise, evliliği iki nikah bağı ile devam eder.MAHKEME SONUÇLANMADAN, BOŞANMADAN VAZGEÇİLİRSE EVLİLİĞİ SÜRDÜRMENİN BİR SAKINCASI OLUR MU?Boşanmanın meydana gelmesi için, erkeğin şartlarına uygun olarak boşanmayı ifade edecek bir sözü telaffuz etmiş olması gerekir. Bir kimse karısını boşadığına dair bir söz sarf etmeden, boşama niyeti ile mahkemeye başvursa ve mahkeme sürerken yine boşanmayı ifade edecek bir söz kullanmadan boşanmaktan vazgeçerse, dinî açıdan boşanma meydana gelmez. Buna göre, bu durumda olan eşlerin evlilik hayatlarına devam etmelerinde bir sakınca bulunmamaktadır.
“ÜÇTEN DOKUZA BOŞ OL” DİYEN KİŞİNİN EŞİ KAÇ TALAKLA BOŞANMIŞ OLUR? “ÜÇTEN DOKUZA BOŞ OL” DİYEN KİŞİNİN EŞİ KAÇ TALAKLA BOŞANMIŞ OLUR? İslama göre evli çiftler arasında üç bağ vardır. Buna göre koca, eşini en fazla iki defa boşamışsa onunla evliliğini sürdürebilir. Üçüncü kez boşamakla aralarındaki evlilik bağı tamamıyla ortadan kalkmış olur. İçlerinde Hanefî ve Şâfiîlerin de bulunduğu fukaha çoğunluğuna göre aynı anda veya bir temizlik dönemi içinde verilen “üç boşama”, “üç talâk” olarak geçerli olup, bu takdirde koca, eşini tamamen boşamış olur. Ashap ve tâbiûndan bu boşamayı üç sayanlar olduğu gibi tek sayanlar da vardır. Bu ikinci görüşe göre aynı anda veya aynı temizlik süresi içinde verilen “üç talâk”, “bir talâk” olarak gerçekleşir. Din İşleri Yüksek Kurulu da bu görüşü benimsemektedir. Bu durumda boşama ric’î ise taraflar, iddet içinde yeni bir nikaha gerek olmaksızın, boşama bâin ise veya iddet bitmiş ise tarafların rızaları ile yeni bir nikah kıyarak evliliklerini sürdürebilirler.
BOŞAMA ANLAMINA GELEBİLECEK KİNAYELİ SÖZLERLE BOŞANMA MEYDANA GELİR Mİ? BOŞAMA ANLAMINA GELEBİLECEK KİNAYELİ SÖZLERLE BOŞANMA MEYDANA GELİR Mİ?İslâm hukukuna göre boşama için kullanılan sözler iki türlüdür.Bunlardan birisi boşamadan başka bir anlama gelmesi mümkün olmayan, sadece boşama için kullanılan “Seni boşadım, boşsun, boş ol.” gibi sözlerdir. Bunlara SARİH/AÇIK SÖZLER denir. Diğeri de boşama anlamına gelebileceği gibi, başka anlamlara da gelebilen sözlerdir. Bu tür ifadelere de KİNAYELİ SÖZLER denir. “Git babanın evine.”, “Defol git.”, “Sen benim karım değilsin.”, “Ben senin kocan değilim.” gibi ifadeler, boşamada kullanılan kinayeli sözlerdendir. Bu tür sözlerin boşanmada etkili olabilmesi için, erkeğin bu sözleri boşama kastıyla söylemiş olması gerekir. Bu vb. kinayeli sözlerle boşamaya niyet edildiği takdirde bir bâin talak meydana gelir.BÂİN TALAKLA BOŞANIP İDDET BEKLEMEKTE OLAN BİR KADINI YENİDEN BOŞAMAK GEÇERLİ MİDİR?Hanefîler’e göre bâin talakla boşanmış bir kadına iddeti içerisinde başka boşama lafızları kullanılırsa ikinci ve üçüncü boşamalar da meydana gelir. Çünkü iddet içinde bulundukça kadının başka bir erkekle evlenmesinin helal olmaması, nafaka ve mesken gibi aralarındaki bağlar devam ettiğinden, boşamaya konu olması da devam eder.Cumhûra göre ise bu durumdaki eşe kullanılan ‘boşama’ lafzının bir geçerliliği yoktur. ‘Bâin talak’ ile aralarındaki zevciyet bağı sona erdiği için boşmaya mahal/konu olmaz.
BÂİN TALAKLA BOŞANAN KADIN’ BAŞKA ERKEKLE EVLENEBİLİR Mİ? BÂİN TALAKLA BOŞANAN KADIN’ BAŞKA ERKEKLE EVLENEBİLİR Mİ?‘Bâin talakla boşanan bir kadın’, daha önce başka boşama olmamış ise ister iddet içinde ister iddet bittikten sonra olsun yeni bir nikahla boşayan eşi ile evlenebileceği gibi, ‘iddetini tamamladıktan sonra’ başka bir erkekle de evlenebilir (İbn Rüşd, Bidâyetü’l-Müctehid, Mısır 1975, II, 86-
Dostları ilə paylaş:
|
