Bu makineler de özellikle şekillerine göre adlandırdığı maymun, fil, cellat, mumlu,muharrir, davulcu saatleridir.
CEZERİ
SORU 1) Kitab-ül Hiyel aşağıdaki bilim adamlarından hangisine aittir?
Sokrates
Cahız
Cezeri
Harezmi
Gazali
Cevap:C
SORU 2) Cezeri’nin bilim dünyasında hangi ilklere imza atmıştır?
CEVAP: Cezeri bilim dünyasında ilk mühendisçi ,ilk sibernetikçi ve elektronikçidir. Ayrıca tarihte otomatik makinelerin yapımıyla uğraşan ilk mekanikçilerden biridir.
Eukleides
Eukleides(M.Ö. 325?-M.Ö. 265?), 1.Ptolemaios döneminde yaşamıştır.
Kişisel yaşamı, aile çevresi, matematik dışı uğraş veya meraklarına ilişkin hiçbir şey bilinmemektedir
Bilinen tek şey; İskenderiye Kraliyet Enstitüsü'nde dönemin en saygın öğretmeni olduğudur.
Elementler adlı eseri; Ortaçağ Avrupası'nı, İslam dünyası ve Rönesans Avrupa'sını etkilemiştir
Eukleides ‘’Elementler’’ adlı 13 ciltlik eseri ile ünlüdür.
Bu yapıt, geometriyi (dolayısıyla matematiği) ispat bağlamında aksiyomatik bir dizge olarak işleyen, ilk kapsamlı çalışmadır.
Kaleme aldığı elementler, kendisini önceleyen Thales, Pythagoras, Eudoxus gibi, bilgin-matematikçilerin çalışmaları üstüne kurulmuştur.
Bu eseri kendisinden sonra tüm bilim adamları tarafından okunan eserlerin başında gelir.
Dini kitaplar sayılmaz ise Batlamyus’un Almagest’inden sonra Ortaçağ Avrupası'nda en popüler eseri olmuştur ve 19 yy kadar ders kitabı olarak okutulmuştur.
Eserin bu kadar uzun süre etkisini sürdürmesinde kullanılan aksiyomatik yöntemden kaynaklanmaktadır.
Eukleides kitapta beş aksiyom sekiz postulat kullanmış ve bunları kanıtlanma gerektirmeyen apaçık doğrular olarak tanımlamıştır ve ispatları bunlara dayanarak yapmıştır.
Aksiyomlar;
1.Bir şeye eşit olan başka şeyler birbirlerine de eşittirler.
2.Eğer eşit miktarlara eşit miktarlar eklenirse, elde edilen bütünler de birbirlerine eşittir.
3.Eğer eşit miktarlardan eşit miktarlar çıkarılırsa, kalanlar da birbirlerine eşittir.
4.Birbirleriyle çakışan şeyler birbirlerine eşittir.
5.Bütün parçadan büyüktür.
Postulatlar;
1.Herhangi bir noktadan herhangi başka bir noktaya bir düz doğru çizmek mümkündür.
2.Bir tane doğru parçasını her iki yöne de sürekli bir şekilde uzatmak mümkündür.
3.Herhangi bir merkez ve herhangi bir yarıçap ile bir çember tanımlamak mümkündür.
4.Bütün dik açıların birbirine eşit olduğu doğrudur.
5.Eğer iki doğru ile kesişen bir doğru çizilirse, iki doğrunun birbirine bakan tarafında yer alan ve onları kesen doğrunun bir tarafında kalan iki açının toplamı iki dik açıdan küçükse bu iki doğru açıların toplamının iki dik açıdan az olduğu tarafta uzatılmaya devam ederlerse ilerde bir noktada kesişecekleri doğrudur
Bilim insanları üzerinde etkisi
Cahit Arf matematik ilgisi Elementlerde sorulan sorulardan kaynaklandığını ifade etmiştir.
Gauss paralel doğrular postulatını kabul etmemiş ve eğimli uzay olarak bilinen Kuantum fiziğinin matematiksel temeli atılmıştır. (Minkowski uzayı )
Einstein ise “Gençliğinde bu kitabın büyüsüne kapılmamış bir kimse, kuramsal bilimde önemli bir atılım yapabileceği hayaline kapılmasın” der
İki Anekdot
Bu aksiyomatik çıkarım yolunu uzun bulan 1.Ptolemaios bunu öğrenmenin daha kolay bir yolu olup olmadığını soruncu Eukleides ‘’ Maalesef Geometriye giden bir kral yolu yoktur’’ demiştir.
bir gün dersini bitirdiğinde öğrencilerinden biri yaklaşır, ''hocam, verdiğiniz ispatlar çok güzel; ama pratikte bunlar neye yarar?'' diye sorduğunda Eukleides kapıda bekleyen kölesini çağırır, "bu delikanlıya 5-10 kuruş ver, vaktinin boşa gitmediğini görsün!'' demekle yetinir
Soru1: Eukleides’ in Elementler eserinin en önemli özelliği nedir?
Cevap: Eserde kendinden önceki bilim adamlarının buldukları geometrik sonuçları aksiyomatik yöntem kullanarak, aksiyom ve postulatlara dayanarak dedüktif yöntem ile ispat yapması, o zamana kadar gözlem yolu ile bulunan sonuçları mantıki yol kullanması ile modern Avrupa da matematiksel metodolojinin temelini oluşturmuştur.
Soru2: Kendi zamanına kadar olan geometri ile ilgili bilgileri Elementler adlı eserde toplayarak onları aksiyomatik yöntemle ispatlamıştır. Bu özelliği ile Batı düşüncesi tarzını derinden etkilemiştir ve kendisine “Geometrinin Babası” denilmiştir.
Aristo ‘dan sonra kendisine muallim-i sani denilmiştir.
Şöhrete ve paraya önem vermemiş ahlaklı bir hayat sürmüştür.
Yüzden fazla eser yazmıştır. Bazılarının konuları; Felsefe , Mantık, Ahlak, Psikoloji, Fizik, Kimya, Astronomi, Din, Tasavvuf, Edebiyat, Musiki…
İlk kez doğrudan ‘eğitim bilimi’ ne ilişkin görüşler ileri süren düşünür.
Farabi ilimleri sınıflandırmıştır.
Ondan önceki ilimler üçüzlü ve (dördüzlü) diye ikiye ayrılıyordu. Farabi ise ilimleri; fizik, matematik, metafizik ilimler diye üçe ayırdı. Bu metodu Avrupalılar tarafından da kabul edildi.
Ses olayının ilk mantıklı açıklamasını yapan kişi olarak bilim dünyasında ses getirdi. Ayrıca bazı enstrümanlarının da Farabi tarafından bulunduğu söylenmektedir.
Musikiyle yakından ilgilendiğinden ezanın vakitlere göre makamını da belirlemiştir.
Tıpla da uğraşmıştır.
Farabi’nin eğitim görüşleri
Farabi’nin araştırma yöntemlerine ilişkin görüşleri
Farabi’nin hükümdarın siyasi eğitimine ilişkin görüşleri
Var oluş hakkındaki düşünceleri:
Tanrı zorunlu varlıktır, var olmak için başkasına ihtiyacı yoktur.
Tanrı zorunlu olarak yaratır.
Madde ezelidir, yani öncesizdir.
Bu düşünceleri İslam alimleri tarafından
eleştirilmiştir. İslam inancına göre:
Allah birdir, eşi , benzeri ve yardımcısı yoktur. İrade sahibidir, dilerse yaratır, dilemezse yaratmaz.
Sadece Allah ezelidir, tüm yaratılanlar sonradan var olmuştur.
Hekimolan babası (Heraklides) tarafından yetiştirilip bir çok
yerde hekimlik yapmıştır
Zatürre ve çocuklardaki epilepsi (sara) hastalığının belirtilerini ilk tanımlayan hekimdir.
Düşünce ve duyguların kalpten değil, beyinden kaynaklandığı fikrini ortaya atan ilk kişidir.
Akciğer kanseri,
Akciğer hastalığı,
Siyanotik kalp hastalığını
Sopalanmış parmaklar yani “Hipokratik parmaklar” adlı hastalığı da Hipokrat ilk kez tanımlamıştır.
Hipokrat Yemini (ya da Hipokrat Andı), hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri yemindir.
Bu yeminde tarih boyunca bazı değişiklikler olmuştur. Ancak metindeki bazı başlıklar olduğu gibi korunmuş ve günümüze kadar getirilmiştir. İşte o madde;
Hocalarıma ve meslektaşlarıma saygı göstereceğime,
din, milliyet, cinsiyet, ırk ve parti farklarının görevimle vicdanım arasına girmesine izin vermeyeceğime, mesleğimi dürüstlük ve onurla yapacağıma, namusum ve şerefim üzerine yemin ederim.
HAREZMİ
MS 780 yılında Özbekistan’ın
Harezmi kentinde doğdu.
Daha sonra ilim öğrenmek
amacıyla Bağdat’a gitmiştir.
MS 850 yılında da ölmüştür.
Abbasi halifesi Mem'un Harezmi'deki ilim kabiliyetinden haberdar olur ve Harezmiyi Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde görevlendirir.
Matematik alanındaki çalışmaları cebirin temelini oluşturmuştur
Cebir sözcüğü Harezmi'nin eserinden gelmektedir. Bu eser aynı zamanda doğu ve batının ilk müstakil cebir kitabı olma özelliğini taşımaktadır
Hesab-ül Cebir vel-Mukabele adlı kitabı, matematik tarihinde, birinci ve ikinci dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin yer aldığı ilk eserdir.
Bu nedenle Harezmî "cebirin babası" olarak da bilinir.
Harezmi sıfır rakamını ve x bilinmeyenini kullandığı bilinen ilk kişidir
Harezmi matematik, coğrafya ve astronomi alimi olarakda bilinir.
Harezmi’nin 3 oğlu olduğu ve hepsinin de özellikle matematik üzerine ciddi çalışmalar yaptığı bilinir
HAREZMİ
s-1- Cebirin Babası olarak bilinen bilim adamı kimdir ?
İbn-i Sina
Harezmi
Thales
Farabi
Cezeri
CEVAP-B
s-2-Harezmi’nin Hesab-ül Cebir vel-Mukabele adlı eserinin özelliği nedir?
Matematik tarihinde, birinci ve ikinci dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin yer aldığı ilk eser.
İBNİ HEYSEM
Adı: Ebu Ali el-Hasan bin el-Heysem
Batı Dillerinde Adı :Alhazen
Doğum Tarihi Ve Yeri : 965 Basra
Ölüm Tarihi Ve Yeri :1038-1040 Kahire
Optik ilminin kurucusu, İslam dünyasının en büyük fizikçisi, batılı bilginlerin öncüsü, göz ve görme sistemlerine açıklık kazandıran alim olarak nitelendirilmektedir.
Galileo teleskobunun arkasındaki isimdir.
Optik ilminin kurucusu, İslam dünyasının en büyük fizikçisi, batılı bilginlerin öncüsü, göz ve görme sistemlerine açıklık kazandıran alim olarak nitelendirilmektedir.
Galileo teleskobunun arkasındaki isimdir
Optikte gölgenin nasıl meydana geldiğine dair bir teori ortaya atmıştır
Fotoğrafın ilk modelini ve karanlık odayı ilk o denedi
Gökkuşağının nasıl oluştuğunu ve renklerin meydana geldiğini izah etti
Işığın yansıması konusunda optiğe getirdiği yenilikler , batı bilim dünyasında Alhazen problemi diye meşhur olmuştur.
İlmi incelemeler sonu gözün görme olayını açıkladı
Öklid ve Batlamyus’tan beri herkes görme işini, gözden çıkan ışınların eşyaya ulaşarak, gözün eşyayı algılaması olarak biliyordu.
İbni Heysem, ilk defa, bunun ilmi olmayıp, yanlış olduğunu savundu ve doğru olan kendi teorisini ortaya koydu.
İbn el-Heysem, gözden çıkan ışınlar konusunda şunları söyler:
Karanlıkta göremiyoruz. Işınlar gözden cisme doğru gitseydi karanlıkta da görmemiz gerekirdi.
Kuvvetli bir ışığa baktığımızda gözlerimiz kamaşır. Eğer ışınlar gözden çıksaydı kamaşmaması gerekirdi.
Karanlık bir odanın tavan ya da duvarında bir delik açarsak yalnızca o noktadan gelen ışığı görürüz. Oysa ışınlar gözümüzden çıksaydı her tarafı görmemiz gerekirdi.
Yıldızlara baktığımızda onları anında görürüz. Eğer ışınlar gözden çıkmış olsaydı yıldızları görmemiz için belirli bir süre geçmesi gerekirdi.
İbni Heysem’e göre görme, eşyadan yansıyan ışınların göze gelmesi ve gözün arka odak noktasında birleşmesi üzerine gözün eşyayı görmesidir.
Aristo ve Batlamyus’a ait olan dünyanın kainatın merkezi olduğu şeklindeki görüşleri üzerindeki şüphe ve tereddütlerini ifade etti. Dünya merkezli bir kainat sisteminin kesin olmayacağını, uzayda daha başka sistemlerinde bulunabileceğini ve güneş sisteminin mevcut olduğunu söyledi.
Bir müddet yer küreyi oluşturan atmosfer tabakasını da inceledi. Atmosfer kalınlığını hesaplamaya çalıştı.
Güneş ve Ay’ın ufka yakınken daha büyük görünmelerinde atmosferin tesiri olduğunu fark etti.
Fizik Alanında Çalışmaları
Işığın Niteliği ve Yayılımı
Doğrudan Görme
Yansıma
Karanlık Oda Çalışması
Gökkuşağı Ve Hale Hakkındaki Görüşleri
Matematik Alanında Çalışmaları
Geometri ile ilgilenmiştir
Geometride sonsuz küçükler ve koni kesitleri konusundaki çalışmaları bilhassa önemlidir
Matematikte ün salmasına yol açan çalışması ise "Alhazen Problemi"dir.
Soru 1: İbni Heysem’e göre görme nasıl gerçekleşir ?
Cevap : Eşyadan yansıyan ışınların göze gelmesi ve gözün arka odak noktasında birleşmesi üzerine gözün eşyayı görmesidir.
Soru 2: Alhazen problemi ile ünlenmiş optik ilminin kurucusu olarak bilinen ünlü isim aşağıdakilerden hangisidir ?
İbni Sina
Sokrates
Eflatun
İbni Heysem
Farabi
CEVAP D
Piri reis
Doğum tarihi/yeri: 1465/Gelibolu
Ölüm tarihi/yeri: 1554/kahire
Asıl adı: Muhyiddin Piri Bey’dir.
Pîrî Reis'in babası Karamanlı Hacı Mehmet, amcası ise ünlü denizci Kemal Reis'tir.
Pîrî Reis, Osmanlı Donanması'nın Venedik Donanması'na karşı sağlamaya çalıştığı deniz kontrolü mücadelesinde Osmanlı donanmasında gemi komutanı olarak yer aldı, böylece ilk kez savaş kaptanı oldu. Yaptığı başarılı savaşların sonucunda Venedikliler barış istediler ve iki devlet arasında bir barış anlaşması yapıldı. Pîrî Reis, 1495-1510 yıllarında İnebahtı, Moton, Koron, Navarin, Midilli, Rodos gibi deniz seferlerinde görev aldı.
1513 tarihli ilk dünya haritasını çizdi. Günümüzde bu haritanın bir parçası mevcuttur, diğer parçası kayıptır. Bazı tarihçilere göre, Osmanlı padişahı dünya haritasına bakmış ve "Dünya ne kadar küçük..." demiştir. Sonra da, haritayı ikiye bölmüş ve "biz doğu tarafını elimizde tutacağız.." demiştir. Padişah, daha sonra 1929'da bulunacak olan diğer yarıyı atmıştır.
İdam Edilişi
Mısır Kaptanı Pîrî Reis 1552'de Umman ve Basra üzerine 30 gemiyle çıktığı seferde, Hürmüz Kalesi'ni kuşatmıştı.
Portekizlilerden aldığı haraç karşılığı kuşatmayı kaldırdı ve donanmasıyla Basra'ya döndü. Tamire muhtaç donanmayı orada bırakıp ganimet yüklü üç gemi ile Mısır'a döndü, gemilerden birisi yolda battı.
Donanmayı Basra'da bırakması kusur sayıldığı için Mısır'da hapsedildi. Basra valisi Kubat Paşa'ya ganimetten istediği haracı vermemesi, Mısır Beylerbeyi Mehmet Paşa'nın politik hırsı yüzünden hakkında padişaha olumsuz rapor verildi ve dönemin padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın fermanı üzerine 1554'te boynu vurularak idam edildi.
İdam edildiğinde 80 yaşının üzerinde olan Pîrî Reis'in terekesine devletçe el konuldu.
Eserleri
Kitab-ı Bahriye
Piri Reis'in Haritası (İlk Dünya Haritası)
Hadikat'ül Bahriye
Bilad-ül Aminat
Eşkalname
Piri reis ‘in idam edilme sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Padişaha karşı çıkması b) Osmanlı donanmasını Basra’da bırakması
Savaştan kaçması d) Venedik’ten rüşvet alıp donanmayı geri çekmesi.
Tarihçilere göre Piri Reis dünya haritası hangi padişah tarafından yırtılmıştır?
(cevap: Yavuz Sultan Selim )
ZEKERİYA RAZİ
Tam adıyla Ebû Bekr Muhammed bin Zekeriyyâ er-Râzî’dir. Batılılar onu Rhazes diye anarlar.
Râzî , 864 yılında İran'da Rey kentinde dünyaya gelmiştir.
Yaşamının büyük bir bölümünü Bağdat’da geçirmiştir. Hayatının sonuna doğru Rey kendine geri dönen Razi, 925 yılında bu şehirde ölmüştür.
Onun tıp tarihine yaptığı önemli katkılardan biri ilk defa kimyayı tıbbın hizmetinde kullanmış olmasıdır. Tıp ilmine yaptığı önemli katkılar ona “Arapların Galeni” unvanını kazandırmıştır.
Deneylerini maymunlar üzerinde gerçekleştiren Râzî, hastaların denek olarak kullanılmasına şiddetle karşı çıkmıştır.
Kimya ve tıp alanındaki bazı eserleri:
Ruh Sağlığı (et-Tıbbü’r-rûhânî),
Filozofça Yaşama (es-Sîretü’l-felsefiyye),
İkbâl ve Devlete Kavuşmanın Belirtileri (Makâle fî emârâti’ikbâl ve’d-devle),
Hekimlik Ahlakı (Ahlaku’ttabîb),
el-Câmi’u’l-kebîr.
El Hevi (Liber Continens)
Pediyatri'nin babası olarak bilinir. Ayrıca göz bilimleri konusunda da otorite kabul edilmiştir. Alkol ve gazyağını bulan ve çiçek hastalığını kızamıktan farklı olduğunu ilk keşfeden kişidir. Daha çok tıp-eczacılık alanındaki başarısıyla tanınmıştır.
Çalışmalarının büyük bir kısmı tıp üzerine olan Ebû Bekir Râzî'nin en ünlü eseri "El Hevi (Liber Continens)"dir.
El Razi'nin en önemli çalışması ise çiçek ve suçiçeği hastalıkları üzerine yazdığı incelemesidir.
Razi, deney ve tümevarım (Ar. Al-istikra) yöntemlerini kullanan, bilginin sadece duyularla elde edildiğini savunan İslam felsefesinin ilk görgücüsüdür.
Felsefesinde tanrı, boşluk (Uzay), süre (Zaman), ruh ve özdek olmak üzere beş temel öğe vardır. Fizikte ışığın bir ortamdan başka bir ortama geçerken kırıldığını göstermiştir.
Razi’ nin felsefe araştırmalarındaki tüm görüşleri doğa olaylarına, doğa denen varlık bütününün tanınmasına, incelemesine dayanır.
Kendisini filozofluk taslamakla suçlayanlara cevap verirken şöyle der: “Hemen hatırlatalım ki, -Allah’ın yardımıyla- bugüne kadar biz, filozof adına yaraşmayacak hiçbir davranışta bulunmadı k. Çünkü ilim ve amel gibi felsefenin her iki alanında da eksiği bulunmak yani bir filozof için bilinmesi gerekeni bilmemek ve yapılması gerekeni yapmamak filozofluktan azledilmeyi hak etmek demektir. Hamdolsun Allah’a, O’nun lütuf ve irşadıyla biz bu gibi kusurlardan uzağız. ... Hülasa, bu makaleyi yazdığım tarihe kadar fizik ve metafizik gibi felsefenin çeşitli disiplinleriyle ilgili iki yüze yakın eser kaleme almışımdır. ... İmdi, ulaştığım bu bilgi düzeyi filozof adını almama yetmiyorsa, keşke bilseydim, şu çağımızda bu isme layık olan kimdir!” (Râzî, 2003: 80-81)
Pediyatri'nin babası olarak bilinen bilim adamı kimdir?
Zekeriyyâ er-Râzî
Hüneyn İbn İshak
İbn Nefis
İbn-i Sina
Zekeriyyâ er-Râzî ‘nin tıp alanındaki en önemli çalışması nedir?
Cvp:İlk kez çiçek ve suçiçeği hastalıklarının ayrımını yapmıştır.
NEWTON KİMDİR?
4 Ocak 1642’de Noel gününde bir İngiliz çiftçi ailesinin çocuğu olarak Lincolnshire’de dünyaya gelmiştir. Babası Newton doğmadan üç ay önce ölmüştür.
Newton çocukluğunda yaşıtları gibi dinç, canlı ve hareketli değildi. Bu nedenle onların oynuna katılmaz, kendi oyuncaklarını kendi tasarlamayı tercih etmiştir.
Annesi, ikinci kocasının ölmesi üzerine kasabaya geri dönmüştür ve Newton onunla yaşamaya başlamıştır. Annesi, Newton’un babasından kalan çiftliği yönetmesini istiyordu fakat dayısı Newton’un zekasını fark etmiş ve onu üniversiteye göndermesi için annesini ikna etmiştir.
Newton’un matematik öğretmeni Isaac Barrow hem ilahiyatçı hem de meşhur bir matematikçiydi. Matematik öğrencisinin kendinden çok ilerde olduğunun farkındaydı. Barrow, geometri derslerinde kendine özgü yöntemlerle alanları hesaplatmak, eğrilere üzerindeki noktalardan teğet çizmek için yollar gösteriyordu. Bu dersler Newton’u diferansiyel ve integral hesabı bulmaya ve sahada çalışmaya yönelten ilk adımlar olmuştur.
Newton yaptığı araştırma ve deneyler sonucu kendi adıyla anılan ‘Hareket Kanunları’nı ve ‘Yerçekimi Kanunu’nu yayınlamak için çok uzun yıllar beklemiştir. Bunun sebebi çalışmalarına itiraz gelmesini engellemekti
Newton’un en önemli buluşları diferansiyel ve integral hesabıdır.
Çiftlikte karanlık bir odada güneş ışığını bir prizmaya tutarak ışık tayfı oluşturmuş ve beyaz ışığın tek başına bir birim olmadığını fark etmiştir.
Newton tarihinin en önemli bilim eserlerinden olan Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri kitabı Latince yayınlanmıştır
Işıkla ilgili çiftlikte yaptığı deneyler sonucu mercekli teleskopların kusurlar
Yarattığını fark etmiş ve kendisi yansıtmalı bir teleskop geliştirmiştir
19 yaşındayken yerel bir eczacının üvey kızı olan Miss Storey ile nişanlanmış, fakat Newton‘un yoğun dersleri nedeniyle ilişkileri sonlanmıştır.Newton hayatı boyunca hiç evlenmemiştir, başka bir ilişkisi bilinmemektedir ve bu ilişkiyi hep hatırladığı söylenir.
Newton hareket yasaları olarak bilinen üç yasa şu şekildedir.
Hareketli bir cisim dışarıdan bir kuvvete maruz kalmazsa doğrusal hareketini sürdürür.
Kütlesi M olan bir cisme uygulanan F kuvveti ile A ivmesi arasında F=MA bağıntısı vardır.
Her etkiye karşı ona eşit bir tepki vardır.
İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom , mucit, felsefeci ve kimyacı olan Newton ‘Bazı Felsefi Sorular’ adlı defterinin başına şu cümleyi yazmıştır:
‘Plato arkadaşım, Aristoteles arkadaşım ama en iyi arkadaşım gerçek.’
NEWTON İLE İLGİLİ SORULAR
Isaac Newton’un en önemli buluşu aşağıdakilerden hangisidir?
II. Beyaz ışığın farklı renkteki ışık ışınlarından oluştuğunu
III. Yansıtmalı teleskop
IV. Diferansiyel ve integral
V. Güneş saatleri
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV D) Hepsi
MARİE CURİE
Marie Curie Polonya asıllı kimyager ve fizikçidir. Madam Curie olarak da bilinir.
7 Kasım 1867 tarihinde Polonya'nın Varşova kentinde doğmuştur.
1934 yılında Fransa'nın Savoy kentinde kan kanserinden öldü.
Hastalığı, aşırı dozda radyasyona maruz kalmasına bağlandı.
Bu yüzden ona "bilim için ölen kadın." denildi.
KARİYERİ VE EVLİLİĞİ
1894 yılında Polonyalı bir biliminsanı aracılığıyla piezoelektriği keşfeden Pierre Curie ile tanıştı.
Marie ve Pierre, ortak bilimsel ilgilerinin de katkısıyla birbirlerine bağlanıp, Temmuz 1895'te evlendiler.
Marie, 1904 yılında doktorasını vererek Fransa'da gelişmiş bilim alanında doktora unvanı alan ilk kadın oldu. Aynı yıl radyoaktivite konusundaki araştırmalarından dolayı, kocası ve Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü'nü alarak, tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın oldu.
19 Nisan 1906'da Pierre Curie bir at arabasının çarpması sonucu öldü. İki çocuğu ile dul kalan Marie, kocasının Sorbonne'daki öğretmenlik görevini sürdürdü ve 1908'de Sorbonne'daki ilk kadın profesör oldu.
1911 yılında radyum ve polonyumun keşfi ve araştırılmasındaki rolünden ötürü Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü. Böylece tarihte iki Nobel Ödülüne sahip ilk kişi oldu.
Halen 2 Nobel Ödülüne sahip tek kadındır.
1914 yılında Paris Üniversitesi'nde Radyum Enstitüsü kuruldu ve Marie Curie ilk müdür olarak atandı.
Hayatı boyunca radyumun tıptaki önemine dikkat çekti. I. Dünya Savaşı sırasında taşınabilir röntgen cihazları yaparak, kızı Irene ile birlikte, genç kadınlara x ışını teknolojisini öğretti.
Ayrıca fizik tedavi uzmanlarına savaş ortamında radyoloj ekipmanını nasıl kullanacaklarını gösterdiler. Bu esnada yüksek dozda radyokaktif ışına maruz kaldılar.
1920'li yıllarda bilime katkısını sürdürdü. Varşova'daki Radyum Enstitüsü'nün kurulmasında önemli rol oynadı. Başkan Herber Hoover'ın kendisine verdiği 50.000 dolar ödülle Varşova'da yeni kurulan laboratuvara radyum aldı.
SORULAR
S:1: Tarihte ‘ bilim için ölen kadın ‘ unvanıyla tanınan fizikçi ve kimyager bilim insanı kimdir ?
Bir ikizkenar üçgenin taban açıları birbirine eşittir.
Birbirini kesen iki doğrunun oluşturduğu ters açılar birbirine eşittir.
Thales Teoremi’ni bulmuştur.
Doğa felsefesinin kurucusu olan Thales, suyu her şeyin başı sayardı. Onun felsefesine göre evrenin özü suydu, her şey sudan doğar ve yine suya döner; düz bir tepsi gibi olan yeryüzü de sonsuz okyanusta yüzerdi.
Güneş tutulmasını önceden hesaplayıp haber vermiştir.
Astronomi ile uğraşan ve gün dönümlerini önceden hesaplayan biri olarak astronomdur.
Gölgemizin bizimle aynı uzunlukta olduğu zamanı gözlemlemiş, piramitleri gölgelerine bakarak ölçmüştür. Aynı zamanda Nil Nehri’nin yükselmesinin rüzgara bağlı olduğunu bulmuştur.
Thales, ayrıca 1 yılın 365 gün olduğunu bulmuştur.
Thales, Tanrı Amon’un başrahibiyle ve Firavun Amasis’le birlikte Büyük Piramid’i seyrediyormuş. Başrahip hükümdarının huzurunda bir yabancıyı güç duruma düşüreceğini düşünerek pek sevinmiş:”Bilin bakalım,bu piramidin yüksekliği ne kadar?” diye sorarak meydan okumuş. Thales asasını alıp tam piramidin gölgesinin bittiği yerde kumun içine dikmiş.Bunu yaptıktan sonra asayı, asanın gölgesinin uzunluğunu ölçmüş. Sonra bir taş parçasının üzerine yaptığı basit bir hesap işlemi, anıtın yüksekliğini meydana çıkarmış,280 dirsek.Firavun bu işe çok şaşırmış.
THALES
SORU: Thales ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
İyonya’da doğmuştur.
Güneş tutulmasını önceden hesaplamıştır.
Yılın 365 gün olduğunu bulmuştur.
Evrenin özünün su olduğu fikrini savunmuştur.
Dünyanın yuvarlak olduğunu iddia etmiştir. (CEVAP:E)
SORU: Thales’in astronomi ile ilgili bilim dünyasına olan katkılarını maddeler halinde yazınız.
CEVAP:
Güneş tutulmasını önceden hesaplayıp haber vermiştir.
Astronomi ile uğraşan ve gün dönümlerini önceden hesaplayan biri olarak astronomdur. Thales, ayrıca yılın süresini 365 gün olarak saptamıştır.
SİGMUND FREUD
Doğum Tarihi: 6 Mayıs 1856 Moravya
Ölüm tarihi: 23 Eylül 1939
Milliyet:Avusturya
Meslek:Nörolog
Dönem: 19-20. yy
Tür:Araştırma-psikoloji
Konu:Psikanaliz
Histeri,obsesyonlar ve anksiyete üzerine araştırmalar yaptı ve kısa makaleler yazdı.
Ruh çözümleme (psikanaliz) teriminin ortaya çıkardı ve bu Ruh çözümleme tekniği üzerine makaleler yazdı.
Kişliğin 5 farklı dönemden geçerek geliştiğini öne süren PSİKANALİTİK KURAMIN kurucusu oldu.
Kişilik gelişimine EN ÖNEMLİ KATKISI ;Bilinçdışı kavramını açıklaması ve insan davranışlarının bilinçdışı tarafından kontrol edildiğine dönük görüşleridir.
ESERLERİNDEN BAZILARI
Zur Psychopat hologie des Alltagslebens (Günlük Yaşamın Psikopatolojisi)
Die Traumdeutung (Düşlerin Yorumu)
Über Psychoanaly se (Psikanaliz Üzerine Beş Ders)
Totem und Tabu (Totem ve Tabu)
Unbehagen in der Kultur (Uygarlığın Huzursuzluğu)
Jenseits des Lustprinzips Das Ich und das Es (Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd)
Der Mann Moses und die monotheistische Religion (Musa ve Tektanrıcılık)
Cinsellik Kuramı Üzerine Üç Deneme, 1905
Der Witz und seine Beziehung zum Unbewussten, (Nükte ve Bilinçdışı'yla İlişkiŞi) 1905
Psikanalizin Tarihçesi, 1914
Psikanalize Giriş Dersleri, 1917
Yaşamım ve Psikanaliz, 1925
SORU 1) SİGMUND FREUD aşağıdaki yaklaşımlardan hangisinin kurucusudur?
Davranışçılık Yaklaşım
İşlevselcilik Yaklaşım
Bilişsel Yaklaşım
Hümanist Yaklaşım
Psikoanalitik Yaklaşım cevap:E
SORU 2) Psikanalitik kişilik kuramı hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP:Yapısal,topografik ve psikoseksüel kişilik kuramı olarak üçe ayrılır.Yapısal kişilik kuramına göre kişilik id,ego ve süperegodan oluşur.İd kişiliğin doğuştan gelen yönüdür ve ilkesi hazdır.Ego , id ve süperego arasında dengeyi sağlayandır.Süperego ise toplumsal kuralları merkeze alarak idi bastırma,egoyu da gerçeklikten uzaklaştırmaya çalışır.Topoğrafik kişiliğe göre:bilinç ;düşünceler ve algıların olduğu kısım, bilinçöncesi anılar ve bilgi dağarcığın olduğu, bilinçdışı ise korkular ,kabullenmez cinsel arzular yani görülmeyen kısımdır.Psikoseksüel ise ;erken çoçukluk yaşantıların kişiliğin belirlenmesinde ciddi bir öneme sahip olduğundan dolayı bu gelişim önemli dönemlerde gerçekleşebilmektedir :Bunlar; oral,anal,fallik,latent ve genitel dönemdir.
KUDBETTİN ŞİRAZİ
Doğum Tarihi :1236 İran
Ölüm Tarihi:1310 İran
İranlı Din, Astronomi Matematik ve Tıp bilgini.
Tam adı Kudbettin Mahmud İbn-i Mes -ud İbn-i Muslih Eş Şirazi’dir.
Doktorları ile tanınan bir aileye mensupdur.
Din ,tıp ve tasavvufla ilgili ilk dersleri göz doktoru olan babasından aldı.
14 yaşındayken İbn-i Sina’nın El-Kanun adlı tıp kitabını okudu.
Kendini geliştirmek için 1260 yılında Maragada rasathanesine gitmiştir.Burada Matematik,Astronomi ve felsefeyi çok iyi öğrenmiştir.
“Maragada alimi” ünvanını kazanmıştır.
Kudbettin Şirazi (1236-1311) gökkuşağı hakkında özel bir araştırma yapmıştır.
Bu olayın doğru açıklamasının yapan ilk kişidir.
Kutbettin Şirazi, İbnül Heysem’in optiğini uygulayarak gökkuşağının oluşma sebebini, su damlacıklarında ışığın kırılma ve yansımalarının bir birleşimi olarak açıklamıştır.
Ayrıca o dönemde Akdeniz bölgesinin haritasını çizmiştir.
Kudbettin Şirazinin “Göğü bilmekte idrakin son haddi” adlı kitabı önemli yer tutmaktadır.Bu kitap Bağdat,Kahire,Musul, İstanbul,Berlin,Londra,Manchester,Paris,Floransa ve daha birçok şehrin kütüphanelerinde saklanmaktadır.
Felsefe ile ilgili olarak da “Dibaç en iyi taç incisi” adlı bir kitap yazmıştır.Kitap ,Mantık,İlk Felsefe,Doğa Bilimleri,Matematiksel Bilimler ve Metafizik olmak üzere 5 bölümden oluşmaktadır.
Kudbettin Şirazi dini meselelerlede ilgilenmiştir.Beş ciltlik ”Kuran’ın tefsirine dair Merhametlinin Açması”adlı eserinde Kuran’geniş tefsirine yer vermiştir.
SORULAR
Gökkuşağının oluşumunu ilk defa doğru bir şekilde açıklayan fiozof kimdir?
a)Ömer Hayyam d)Kudbettin Şirazi
b)İbn-i Sina e)Gazali
c)Fuzuli
Kudbettin Şirazinin eserleri daha çok alanlara aittir ?
Tefsir , Astronomi , Felsefe
İBN-İ CESSAR
Bilim Adamı:İbn-i Cessar
Doğum Tarihi: ?
Ölüm Tarihi:1009
Yaşadığı Yer:Tunus
Katkıda Bulunduğu Toplum:İslam Coğrafyası
Cüzzam hastalığın tedavisini bulan ilk doktor
Müslüman doktor olup cüzzam hastalığını teşhis ederek tedavisini yaklaşık bin yıl önce bulmuştur.
Cüzzam hastalığı diğer toplumlarda yok sayılıp kendi başlarına terk ederken islam dünyasında tedavisini İbn-i Cessar araştırmaktadır.
Cüzzam hastalarını özel hastanelerde tedavi edilir.Diğer hastalara bulaşmasını engellemiş olmaktadır
Cessar kendini cüzzam hastalarının tedavisine adamış,başkalarının lanetlediği insanlara hizmet etmiştir.
Cessar önemli olarak ceylan derisi üzerine yazdığı ve ağırlığı 12.500 kiloyu bulmaktadır.Kütüphanesindeki kitapların ağırlığı 10 tondur.
Cessar için okuma aşkı bu olsa gerek dedirtiyor.
Kitaplarından ve seyahatlerinden edindiği bilgilerle cüzzam hastalığının sebep ve tedavisini FAKİRLER İÇİN SEYAHAT KİTABI adı altında toplamıştır.
Cessarın kitapları Latince,Yunanca ve İbraniceye çevrilmiştir.
Mütercimlik yapan Konstantin isimli bir kitap korsanı Viaticum adı altında Cessarın kitabını kendine mal etmiştir.Çok geçmeden bu hırsızlık ortaya çıkmıştır.
Seyahatlerinde karşılaştığı hastalıklara teshis koyup tedavilerini bulmuştur. Tıp tarihinde önemli bir yeri vardır.
SORULAR
İbn-i Cessar hangi hastalığın tedavisini bulmuştur?
A-VEBA
B-FENİLKETONURİ
C-CÜZZAM
D-KANSER
E-TİFO
İbn-i Cessar’ın kitap olan aşkını vurgulayan hayatında ki önemli olay nedir?
Cessar önemli olarak ceylan derisi üzerine yazdığı ve ağırlığı 12.500 kiloyu bulmaktadır. Kütüphanesindeki kitapların ağırlığı 10 tondur.
NASİRÜDDİN TUSİ
Nasirüddin Tusi 18 şubat 1201 yılında İran’ın Tus şehrinde doğmuştur.
26 Haziran 1274 yılında da (73 yaşında) Bağdat’ta vefat etmiştir.
Tusi, çocukluğunu ve gençliğini Tus şehrinde geçirmiş, ilköğrenimini hukuk ve ilahiyat bilgini olan babasının gözetiminde yapmıştır.
Fars kökenli İslam filozofudur.
Daha çok matematik ve astronomi ile ilgilenmiştir.
Tusi,bilim dünyasında Merağa Gözlemevinin kurucusu olarak tanınır.
Unesco 2008’i Merağa Rasathanesi yılı ilan etmiştir. Bu rasathanenin kuruluşu ve dünyanın çeşitli uluslarından bilim adamlarının bir araya gelip bilgi üretme çalışmaları, batıda bilimin ilk kaynağı olarak görülmüştür.
Trigonometriyi ilk defa müstakil bir bilim olarak ele almıştır.
Ahlak-ı Nasıri adlı eseri İslam Dünyasında ilk sistematik ahlak kitabı olarak kabul edilmiş, orta ve yakın doğuda yüzyıllarca ders kitabı olarak okutulmuştur.
İki dairesel hareketin bileşiminden doğrusal hareketin oluşabileceğini kanıtlayan Tusi matematik alanındaki bu buluşu astronomiye uyarlamıştır. Tusi çifti olarak adlandırılan bu model Kopernik tarafından da kullanılmıştır.
Tusi’nin en önemli başarısı Tusi çiftini Ay’a uygulayarak düzensiz hareketlerini açıklamaya çalışmıştır.
Tusi’nin çocuklar hakkında görüşü:
“Ona göre çocuğun doğumundan itibaren ona uygun bir ad verilmeli ,iyi bir sütanneye sahip olmalı ve yetişme döneminde çocuk kötü huy edineceği ortamlardan korunmalıdır. Bu süreçte ona aklını kullanmasını ve akıl yoluyla elde edilen erdemleri sevmesini öğretmek gerekir. Çocuk hangi sanata ya da ilgiye yetenekli ise ona yönlendirilmeli ve özendirilmelidir.”
NASİRÜDDİN TUSİ
1) Nasirüddin Tusi hakkında verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Meraga Gözlemevi'ni kurmuştur.
B)Dairesel hareketi doğrusal harekete çeviren Tusi modelini açıklamıştır.
C) Trigonometriyi ilk defa müstakil bir bilim olarak ele almıştır.
D) Trigonometriyi kullanarak ilk kez meridyen yayı uzunluğunu hesaplamıştır.
E) Ahlak-ı Nasıri adlı eseri İslam Dünyasında ilk sistematik ahlak kitabıdır.
Cevap: D
2) Nasirüddin Tusi'nin bilime katkılarını maddeler halinde yazınız.
Cevap: Meraga gözlemevini kurmuştur.
Tusi çifti modeli ile gezegen hareketlerini açıklamaya çalışmıştır.
Doğrusal hareketin oluşabileceğini kanıtlayarak matematik alanındaki tusi modelini astronomiye uyarlamıştır.
SOKRATES
Sokrates m.ö 469 yılında Atinada doğmuştur. Heykeltıraş Sophroniskos'un ve ebe Fenarete'nin oğludur
-70 yıl boyunca Atinada yaşamıştır.
-M.ö 399 hakkında açılan bir dava sonucu ölüme mahkum edilmiştir.
- Antik çağda batı felsefesi ile Yunan kültürüne katkıda bulunmustur
Sokrates'infelsefi yaşamına başlangıçlık eden olay Delphoi Tapınağı ziyaretidir.
Sokrates felsefesinin ana temalarını ele alan başlıca kaynak Sokrates'in Savunması adlı diyalogdur. Bu diyalog Sokrates hakkında açılan dava sonrasında Platon tarafından kaleme alınan bir felsefi başkaldırıdır.
Felsefeye yöntem fikrini o getirmiştir. Ahlak felsefesinin kurucusu olarak bilinir.
Diyaloglar yöntemini kullanır. Diyaloğun birinci evresinde sorular sorarak muhatabının zihnini arındırır. Bir bakıma kendi fikirleri için yer açar.
İkinci evrede, bilmeyen biri gibi davranarak yine sorular sorar. Böylece gerçeği karşısındakine buldurtur. Buna ‘’ doğurtma yöntemi’’ denir.
Her fırsatta insanları düşündürmeye çalışır.
Biriyle konuşmak istediğinde,
hemen asasını uzatarak yolunu keser ve sorar :
‘’ Kimsin? Niçin yaşıyorsun ? Hayatını amacı nedir?’’
Benim farkım bilmediğimi biliyor oluşum.
Sorgulanmayan hayat yaşanmaya değmez.
Haksızlık yapmak, haksızlığa uğramaktan daha acıdır.
Erdemsiz insanlar yemek için yaşarlar erdemli insanlar ise yaşamak için yerler.
Bir şeyi en iyi anlayabilmenin yolu onu en iyi anlatabilmeye çalışmaktır gibi sözleri ünlüdür.
Sokrates huysuz bir kadınla evlenmiştir bunun üzerine Sokrates ‘’evlenin karınız iyi çıkarsa mutlu huysuz çıkarsa filozof olursunuz’’ demiştir.
Sokrates bir gün öğrencisiyle sohbet ediyormuş. Karısı yine yerli yersiz bağırıp çağırmaya başlamış cevap alamayınca bir kova suyu kocasının başından aşağı boca etmiş. Bunu üzerine gayet sakin bir şekilde talebesine dönmüş ‘’ zaten ne zaman gök gürlese; ardından yağmur yağar’’ demiş.
soru 1) Sokratesin en ünlü 3 sözü?
cevap 1
Benim farkım bilmediğimi biliyor oluşum.
Sorgulanmayan hayat yaşanmaya değmez.
Haksızlık yapmak, haksızlığa uğramaktan daha acıdır.
Ömer Hayyam astronomi , fizik, matematik ,cebir ve şiir alanında yaptığı katkılarla tanınmaktadır.
Ünlü eseri Risale el-Cebr’in 1851 yılında Batı’ya aktarılmasıyla dünyada matematikçi olarak tanınmaya başladı.
Ömer Hayyam’ın katkıda bulunduğu alanlardan en önemlisi cebirdir.
Üçüncü dereceden denklemleri de kapsayan bir çok cebirsel denklemi sınıflandırmış ve bunlardan birçoğu için çözümler teklif etmiştir.
Binom teoremini ve bu açılımdaki katsayıları bulan ilk kişi olduğu düşünülmektedir.
Pascal üçgeni olarak bildiğimiz şey aslında hayyam üçgenidir.
Cebir sorunlarına ilişkin kanıtlar kitabında denklemlerin birden fazla kökü olabileceğini göstermiş ve bunları kök sayılarına göre sınıflandırmıştır.
Öklid’in elementleri üzerine yapmış olduğu bir yorumda işlemler sırasında irrasyonel sayıların da rasyonel sayılar gibi kullanılabileceğini ilk defa kanıtlamıştır.
Eskiden beri kullanılmakta olan takvimlerin düzeltilmesi için Selçuklu Sultanı Celâleddin Melikşâh İsfahan'da bir gözlemevi kurdurmuş ve başına da dönemin en ünlü astronomlarından biri olan Ömer Hayyâm'ı getirmiştir.
Ömer hayyam celaleddin melikşah adına celaleddin takvimi hazırlamıştır. Bu takvim 5000 yılda , bir gün hata vermektedir.
Oysa günümüzde kullandığımız gregorian takvim ise 3330 yılda bir günlük bir hata vermektedir.
Geçmişte yaşamış birçok ünlünün aksine Ömer Hayyam'ın doğum tarihi günü gününe bilinmektedir. Bunun sebebi, Ömer Hayyam'ın birçok konuda olduğu gibi takvim konusunda da uzman olması ve kendi doğum tarihini araştırıp tam olarak bulmasıdır.
Hayyam'ın edebiyat tarihindeki yerini sağlayan ve çağımızda geçmişin en büyük şairlerinden anılmasına yol açan "Rubaiyat-Dörtlükler"dir.
Büyük şaire göre gerçek olan, yaşanandır; dünyanın ötesinde ikinci bir dünya yoktur; insan, yaşadığı sürece gerçektir; en şaşmaz ölçü, iman değil, akıl ve sağduyudur; insan, aklıyla vardır; dolaysıyla da en iyi ölçü, en şaşmaz kılavuz akıldır ve gerçeğe ancak akıl yolu ile varılabilir.
Evreni anlamak için, içinde yetiştiği İslam kültüründeki hâkim anlayıştan ayrılmış, kendi içinde yaptığı akıl yürütmeleri eşine az rastlanır bir edebi başarı ile dörtlükler halinde dışa aktarmıştır
sorular:
1) ömer hayyama göre gerçek olan nedir ?
Gerçek olan, yaşanandır; dünyanın ötesinde ikinci bir dünya yoktur; insan, yaşadığı sürece gerçektir; en şaşmaz ölçü, iman değil, akıl ve sağduyudur.
2) ömer hayyamın yaptığı takvim 5000 yılda bir, kaç gün hata vermektedir ?
a) 3 b)5 c)2 d)1 e)4
KİMYANIN KURUCUSU: CABİR BİN HAYYAN
Doğum: 721/722 Horasan, İran
Ölüm: 808/815 Kufe
Kimyager ve Eczacı olan bir babanın oğludur.
Yemen'de okuduktan sonra Kufe'ye giderek Abbasi Halifesi Harun Reşid’e saray âlimi olarak hizmet etmiştir
Batıda Geber olarak bilinen Cabir bin Hayyan, başta kimya olmak üzere, tıp, eczacılık, metalürji, astronomi, felsefe, fizik gibi ilim dallarına katkılarıyla tanınan Müslüman bir âlimdir.
Dünya üzerindeki ilk kimya lâboratuvarını kuran Cabir bin Hayyan, tabiattaki maddelerin saf olmadığını belirtmiş ve bunları saflaştırarak saf elementler elde etmeye çalışmıştır. Meselâ suyu tekrar tekrar damıtarak saflaştırmıştır.
Cabir, kimyevî işlemlerde kullanmak üzere tasarlamış olduğu âletlerle kimyaya büyük katkılarda bulunmuştur. Bunlar arasında en dikkat çekenlerden biri, damıtmayı kolaylaştıran, daha verimli ve güvenli bir şekilde yapılmasını sağlayan imbiktir.
Cabir bin Hayyan oksidasyon, redüksiyon, buharlaştırma, süblimleştirme, eritme, süzme, damıtma, kristalleştirme, filtreleme, sıvılaştırma ve arıtma gibi yöntemler geliştirmiştir.
Çeşitli metal ve çelik üretim usûllerinin geliştirilmesi, deri ve bez boyalarının hazırlanması, kükürtlü bileşiklerden arsenik ve antimuan, bitkilerden yağ elde edilmesi, metallerin saflaştırılması, kumaşın boyanması, su geçirmez elbiselerin cilâlanması, manganez dioksitin cam yapımında kullanılması ve günümüzde hâlâ kullanılan camın renklendirilmesi gibi buluşları da gerçekleştirmiştir.
Maddelerin atomik yapılarını gösteren tespitler yaparak, reaksiyonlarda belirli kütlelerin belirli kütlerle reaksiyona girdiğini söylemiştir.
3 hacim derişik HCl ile 1 hacim derişik HNO3 karışımından oluşan, günümüzde de bütün dünyada kullanılan kral suyunu keşfetmiştir
Câbir bin Hayyân maddeleri üçe ayırdı:
Ateş ve ya sıcaklıkla hemen buharlaşabilenler.
Çekiçle dövülebilen parlaklık arz eden ses çıkaran cisimler.
Ne çekiçle dövülebilen ne de toz haline dönüştürülebilen cisimler.
Birinci gruba giren maddeleri sülfür , arsenik , cıva , amonyak , kafur olmak üzere beşe ayırdı. Metalik cisimleri kendi arasında kalay,kurşun , demir , bakır ,gümüş , altın olmak üzere altıya ayırdı.
İlk defa elde ettiği kimyevî bileşik ve maddeler;
Saf kükürt tuzları, Amonyak (NH3), Gümüş nitrat (AgNO3), Arsenik tozu, Sodyum karbonat (Na2CO3), Civa oksit, Şap (KAlSO4), Nişadır tuzu (NH4Cl), Hidroklorik asit (HCl, Tuz ruhu), Kral suyu, Nitrik asit (HNO3, Kezzap), Sülfürik asit (H2SO4, Zaç yağı ), Asetik asit (Sirke asidi, CH3COOH)
Zehirli maddeleri ve yapılarını incelemiştir. Bu konuda Kitab-üs Sünum adlı eseri yazmıştır.
Optik kanunların keşfi ve mercekler teorisi;
İçbükey aynalar vasıtasıyla güneş ışınlarını bir yere toplayıp uzak mesafelerden ağaçları tutuşturmuş ve bir kaptaki suyu kaynatmayı başarmıştır. Bununla birlikte Güneş enerjisinden istifade etme yöntemini dünya medeniyetine kazandırmıştır.
Atomun bölünebilirliği konusundaki fikri; Atom alanında ilk çalışmaları John Dalton‘un yaptığı, uranyumun çekirdeğinin parçalanabileceği fikrini de ilk olarak Otto Hahn’ın ortaya attığı söylense de, kimya alanında ilk laboratuar kurup çalışmalar yapan bu Türk insanı şu sözleri bin yıl önce belirtmiştir: “Maddenin en küçük parçası olan cüz-ü la yetecezza (atom)da yoğun bir enerji vardır. Yunan bilginlerinin iddia ettiği gibi, bunun parçalanamayacağı söylenemez. O da parçalanabilir. Parçalanınca da öyle bir güç meydana gelir ki Bağdat’ın altını üstüne getirebilir. Bu Allah-u Teala’nın kudretinin bir nişanıdır.”
Razi ve İbn-i Sina gibi büyük bilginler onun için “Üstatlar üstadı” diye söz etmişlerdir.
Galileo, Francis Bacon, Newton ve başka birçok bilgin onun eserlerinden faydalanmışlardır.
CABİR BİN HAYYAN SORULAR
İlk kimya laboratuvarını kuran ve atomun parçalanabileceği görüşü ile öne çıkan Müslüman alim aşağıdakilerden hangisidir?
EL-KİNDİ
BİTRUCİ
FARABİ
CABİR BİN HAYYAN
İBNİ CESSAR
Cevap: D
Cabir Bin Hayyan, kimyevî işlemlerde kullanmak üzere tasarlamış olduğu âletlerle kimyaya büyük katkılarda bulunmuştur. Bu aletler arasında en dikkat çekici olanı hangisidir? İşlevi nedir?
İrmik: damıtmayı kolaylaştırır, daha verimli ve güvenli bir şekilde yapılmasını sağlar
AYDIN SAYILI
DOĞUM TARİHİ/YERİ: 2 MAYIS 1913 / İSTANBUL
ÖLÜM TARİHİ/YERİ: 15 EKİM 1993 / ANKARA (Cebeci Asri Mezarlığı)
KATKIDA BULUNDUĞU MEDENİYET/KÜLTÜR: İSLAM MEDENİYETİ
YAŞAMI:
Çocukluğunun bir kısmı İran'da geçti.
İlköğrenimini İstanbul'da orta öğrenimini Ankara’da tamamladı.
Liseyi bitirdiği yıl, MEB’in yurtdışına öğrenci göndermek için açtığı sınavı kazanıp Harvard Üniversitesi’ne gitmiştir.
Colombia ve Cornell üniversitelerinde Bilim Tarihi Yüksek Lisansı konusunda eğitim almıştır.
1942 yılında “İslam Dünyasında Bilim Kurumları” başlıklı tezi ile Harvard Üniversitesi’nden doktora derecesi aldı.
1946’da felsefe kürsüsüne Bilim Tarihi Doçenti olarak atandı.
1952 yılında Bilim Tarihi Profesörü oldu.
1958 yılında Ordinaryüs Profesör unvanını aldı.
1974 yılında Felsefe Bölümü Başkanlığına seçilmiştir ve emekli oluncaya kadar bu görevini de başarılı bir şekilde sürdürmüştür.
BİLİME KATKILARI
İslam Dünyası Medeniyetlerinin bilime ve dünya devletlerinin gelişimine yapmış olduğu katkıları ortaya koyan çalışmaları,
İlk gözlem evlerinin Müslümanlar tarafından ortaya çıkarıldığı yönündeki görüşü,
İslam Dünyasındaki gözlemevlerine ilişkin eseri ile belli başlı gözlemevlerini; bu kurumlarda hizmet vermiş belli başlı astronomları; kullanılan aletler ve söz konusu dönemdeki astronomi çalışmalarını tanıtması,
Bilimsel çalışmaları sırasında Türkçeye ilgi göstermesi,
"İslam Dünyasında Hastaneler" başlıklı çalışmasıyla İslam dünyasındaki ilk yedi hastaneyi bilim dünyasına tanıtması,
"Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir" adlı eseriyle bilim, bilimsel yöntem, bilim ve teknoloji arasındaki farklar gibi konulara değinmesi,
Pek çok eserinde Batı ile Osmanlı arasındaki bilimsel ilişkileri ele alması,
İslam dünyasında Türklerin bilimsel faaliyetinin yeri ve önemi konusuna yoğunlaşması,
Ebu Reyhan el Birûni adlı bilim adamının Türk olduğunu ortaya koyması,
SOSYAL HAYATI
Onun yaşamı, bilim ve kültür tarihimizde her bakımdan örnek alınmaya değer üstün bir kişiliği yansıtır.
Babası Abdurrahman ve annesi Suat Sayılı’dır. İki ablası vardır: Piraye ve Gündüz Sayılı.
Liseden mezun olabilmek için sözlü olarak yapılan sınavı Atatürk’ün de yer aldığı sınav heyeti önünde yapmıştır. Sınavda bütün soruları Atatürk sormuş ve aldığı cevaplardan çok memnun kalmıştır. Yaşamındaki bu tarihsel unutulmaz olayı “Atatürk’le Bir Sınav Anısı” başlığı altındaki bir yazısının bir bölümünde anlatmıştır.
Dünya çapında taşıdığı ün, bilim dünyasına ve Türk Bilim Tarihi’nin gelişmesine verdiği desteklerden dolayı 5 Türk Lirası Banknotlarına resmi konarak onurlandırıldı.
SORULAR VE CEVAPLAR
Soru-1:
I. Bilim Tarihini meslek olarak seçen ve bu konuda doktora yapan ilk kişidir.
II. Uzun yıllar Ankara Üniversitesi, Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmış, bilim tarihi dalında geniş bir kadro yetiştirmiştir.
III. Yayınları ile Türk Bilim Tarihini dünyaya tanıtmıştır.
Yukarıda verilen ifadelere göre söz konusu olan bilim adamı/insanı aşağıdakilerden hangisidir?
Ömer Hayyam B- Ali Kuşçu C- Aydın Sayılı D- Cahit Arf E- Mimar Sinan
Soru-2: Bilim dünyasına ve Türk Bilim Tarihi’nin gelişmesine verdiği desteklerden dolayı 5 Türk Lirası banknotlarına resmi konarak onurlandırılan bilim adamı kimdir?
Onbeşinci yüzyılda yaşamış olan önemli bir astronomi ve matematik bilginidir. Babası Timur'un (1369-1405) torunu olan Uluğ Bey'in doğancı basışı idi. "Kuşçu" lâkabı buradan gelmektedir.
Ali Kuşçu, Uluğ Bey de dahil olmak üzere, Kadızâde-i Rûmî (1337-1420) ve Gıyâsüddin Cemşid el-Kâşî (?-1429) gibi dönemin önemli bilim adamlarından matematik ve astronomi dersleri almıştır. Ali Kuşçu bir aralık, öğrenimini tamamlamak amacı ile, Uluğ Bey'den habersiz Kirman'a gitmiş ve orada yazdığı Hall el-Eşkâl el-Kamer adlı risalesi ile geri dönmüştür.
Semerkand'a dönüşünden sonra, Semerkand Gözlemevi'nin müdürü olan Kadızâde-i Rûmî'nin ölümü üzerine gözlemevinin başına geçmiş ve Uluğ Bey Zîci'nin tamamlanmasına yardımcı olmuştur. Ancak, Uluğ Bey'in ölümü üzerine Ali Kuşçu Semerkand'dan ayrılmış ve Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın yanına gitmiştir. Daha sonra Uzun Hasan tarafından, Osmanlılar ile Akkoyunlular arasında barışı sağlamak amacı ile Fatih'e elçi olarak gönderilmiştir.
Fatih, Ali Kuşçu'ya İstanbul'da kalmasını ve medresede ders vermesini teklif eder. İstanbul'a gelen Ali Kuşçu Ayasofya'ya müderris olarak atanır.
Ali Kuşçu, burada Fatih Külliyesi'nin programlarını hazırlamış, astronomi ve matematik dersleri vermiştir. Ayrıca İstanbul'un enlem ve boylamını ölçmüş ve çeşitli Güneş saatleri de yapmıştır. Ali Kuşçu'nun medreselerde matematik derslerinin okutulmasında önemli rolü olmuştur.
Ali Kuşçu'nun astronomi ve matematik alanında yazmış olduğu iki önemli eseri vardır. Bunlardan birisi,
Otlukbeli Savaşı sırasında bitirilip zaferden sonra Fatih'e sunulduğu için Fethiye adı verilen astronomi kitabıdır. Eser üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde gezegenlerin küreleri ele alınmakta ve gezegenlerin hareketlerinden bahsedilmektedir. İkinci bölüm Yer'in şekli ve yedi iklim üzerinedir. Son bölümde ise Ali Kuşçu, Yer'e ilişkin ölçüleri ve gezegenlerin uzaklıklarını vermektedir. Döneminde hayli etkin olmuş olan bu astronomi eseri küçük bir elkitabı niteliğindedir ve yeni bulgular ortaya koymaktan çok, medreselerde astronomi öğretimi için yazılmıştır.
Ali Kuşçu'nun diğer önemli eseri ise, Fatih'in adına atfen Muhammediye adını verdiği matematik kitabıdır.
Matematik İle İlgili Bazı Eserleri
►Risâle fî İstihrâc Makâdîr el Zevâyâ min Makâdîr el Adlâ: Küresel üçgenlerde kenarların büyüklüklerine göre açı büyüklüklerinin çıkarılmasına ilişkin bir makaledir.
►Risâle fî enne külle mâ Yust‘melu bi’l Şekleyn el Mugnî: Sinüs ve tanjant teoremlerindeki bilinmeyen değerlerin cetvel ve pergel ile bulunmasını gösteren bir eserdir.
Astronomi İle İlgili Bazı Eserleri
► El-Risâle el Fethiyye: Astronomi ve matematiksel coğrafyaya değinmiştir.
► Risâle fî Asl el Hâric Yumkinu fî el Sufliyyeyn: Merkür ve Venüs’ün hareketleri konusundaki görüşlerin eleştirildiği bir eserdir.
►Şerh-i Zîc-i Uluğ Bey: Uluğ Bey’in hazırladığı astoronomi cetvelinin yorumudur.
1.) İstanbul’un haritada enlem ve boylamını ölçen bilim insanı kimdir?
A) Gıyâsüddin Cemşid el-Kâşî
B) Fatih Sultan Mehmet
C) Uluğ Bey
D) Ali Kuşçu
E) Kadızâde-i Rûmî
2.) Ali Kuşçunun bilime katkılarını kısaca yazınız?
Astronomi ve matematik alanında katkı sağlamış ve eserler vermiştir. İstanbul’un enlem ve boylamını ölçmüştür. Böylelikle coğrafyaya da değinmiştir. Güneş saatleri yapmıştır. Uluğ beyin hazırladığı astronomi cetvelini yorumlamıştır.
Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger
Avusturyalı fizikçi. Kuantum mekaniğine olan katkılarıyla, özellikle de 1933'te kendisine Nobel Ödülü kazandıran Schrödinger Denklemi'yle tanınır. Schrödinger'in Kedisi diye bilinen düşünce deneyini önermiştir. Doğum:12 Ağustos 1887 Viyana, Avusturya-Macaristan Ölüm:4 Ocak 1961 (73 yaşında) Viyana, Avusturya Milliyeti: Avusturyalı Dalı:Fizik Çalıştığı yerler:Breslau Üniversitesi Zürih Üniversitesi Berlin Üniversitesi Oxford Üniversitesi Graz Üniversitesi Dublin İleri Araştırmalar Enstitüsü
Schrödinger, Viyana´da radyoaktif bozunmanın istatistik yapısı üzerine çalışmalar yaptı. • Schrödinger, kristalik örgü yapıların dinamiği üzerine de çalışmalar yaparak katıların kinetik teorisine büyük katkılarda bulundu. • 1920´de fizyolojik optik,özellikle renkler ve görme üzerine çalıştı. • 1921 yılında Zürih´te atomik yapı üzerine, 1924 yılında da düşüncelerine büyük etkisi olan De Broglie´nin tezlerini okuduktan sonra kuantum istatistiği üzerine çalışmaya başladı. • 1927 yılında Berlin´e gitti.Burada teorik fizik kürsüsünde Planck´ın tahtını ele geçirerek Einstein'ın çalışma arkadaşı oldu. • Katolik olmasına rağmen,Yahudilere yapılan zulmün ulusal siyaset haline geldiği bir ülkede yaşayamayacağını anladı ve 1933´te İngiltere´ye gitti.1936 yılına kadar Oxford Üniversitesinde kaldı.Bu yıldan sonra Avusturya´ya gitti ve Graz´da iki yıl geçirdi.Ancak nazi tehlikesi O´nu Avusturya´da da yalnız bırakmadı ve bu kez de 1939´da İrlanda´ya kaçtı.
Schrödinger, atom çekirdeğinin çevresinde, de Broglie’nin yerleşik dalgaları için bir dalga denklemi yazdı. • 1926’da Hidrojen atomuna uyarladığı bu dalga denklemi ile enerji öz değerlerini buldu. • Ayrıca – klasik hareket denklemlerinin soyut matematiksel uzayda genel dalga denklemlerine dönüşümü için kurallar verdi. • Ortaya koyduğu “dalga denklemi” nin, önceleri verilen “Kuantum ve Matris mekaniği ” ile uyumlu olduğunu gösterdi. • Schrödinger bu çalışmaları nedeniyle 1933 yılı Nobel Fizik Ödülü ile onurlandırıldı.
Schrödinger'in kedisi
SÖHREDİNGER
SORU:Söhredinger ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Avusturyalı fizikçi. Kuantum mekaniğine olan katkılarıyla tanınır.
Schrödinger'in Kedisi diye bilinen düşünce deneyini önermiştir
Dalga denklemi” nin, önceleri verilen “Kuantum ve Matris mekaniği ” ile uymadığını gösterdi.
Nobel Ödülü kazanmıştır.
Son kitabı Dünya Görüşüm'de hinduizm felsefesine oldukça yakın olan kendi dünya görüşünü anlatmıştır.
CEVAP-C
SORU:Söhredinger'in bilim dünyasına olan katkılarından 2 tanesini yazınız.
CEVAP:
1- Kuantum mekaniğine olan katkıları özellikle de 1933'te kendisine Nobel Ödülü kazandıran Schrödinger Denklemi
2- Schrödinger'in Kedisi diye bilinen düşünce deneyi
İbn-i NEFİS
İsmi, Ali bin Ebu’l-Hazm el Kureşi ed –Dımeşki el-Mısri eş-Şafi olup lakabı ise Alaüddin ‘dir.
Arap İslam bilginidir
Doğum:1210 Türkistan,Kaş
Ölüm: 1288 Mısır,Kahire
Kabri Mısır'ın Rahmaniyye bölgesinde dir.
On üçüncü yüzyılda yaşamış olan bir bilim adamıdır.
Hekim ,anatomi uzmanı,fizyolog,cerrah,astronom,psikolog,fıkıh ve hadis gibi birçok ilimde söz sahibi olmuştur.
İslâm dünyası tıp çevrelerinde meşhur olan bilim adamlarındandır.
İbn-ün-Nefis'in yazdığı en büyük tıb kitabı Eş-Şâmil fit-Tıb dır .
İnsan vücudu ile hayvanların vücudu arasındaki sistem benzerliğini göz önüne alarak anatomi üzerine çalışmalar yaptı.
İbn-i Nefis, özellikle kalbin ve teneffüs yollarının anatomisi üzerinde durdu.
İbn-i Nefis küçük kan dolaşım sistemini tam anlamıyla îzâh eden ilk bilim insanıdır.
İbn-i Nefis, gözün yapısı ve görme olayını da inceleyerek modern anlamda açıklığa kavuşturdu. Ona göre; "Göz organı, görmenin âleti olup, bizzat görücü olan, göz değildir.
Ortopedi ilminin de ilk kurucularındandır. Hekimlikte bir zirve olan İbnü’n-Nefîs, ‘Mısır Hekimlerinin Başkanı’ unvanını taşımıştır.
İbnü’n-Nefîs sadık bir gözlemci, peşin hüküm taşımayan, müstakil fikirli bir yorumcu idi. Gözlem ve deneye çok önem verirdi. Gerçeğe ulaşmak için mutlaka meselenin temeline inerdi. Yazmadan önce tekrar tekrar deney yapardı.
İbnü’n-Nefis, toplum hayatında anlaşmazlıkları ve tartışmaları ortadan kaldıracak bir hukukun tesis edilmesiyle, insanların ancak iyi bir yaşama ulaşabileceğini vurgular.
Hiç evlenmemiştir ölünce malını mülkünü ve kitaplarını Kahire Hastanesi ‘ ne bağışlamıştır.
37.FERGANİ
Ebu el-Abbas Ahmed bin Muhammed bin Kesir el-Ferganidir.
Batı dünyasında Alfraganus adı ile bilinir.
Fegana’da bulunan ünlü bir Türk ailesine mensuptur.
Fergani'nin 9.yüzyıl başlarında dünyaya geldiği, 861 yılında hayatta olduğu ve bundan kısa bir süre sora vefat ettiği kabul edilmektedir
İlim tahsilini zamanın kültür merkezi olan Fergana’da yaptı.
Sonra o devirde İslam aleminin devlet ve ilim merkezi olan Bağdat’a gitti.
Fergânî astronomi,matematik,coğrafya ve mekanik alanlarında çalışmalar yapmıştır.
İlmi çalışmalarında deneye dayanan inceleme ve araştırmalar yaptı.
Gök cisimlerinin Batlamyus ve izindekilerin iddia ettiği gibi akıl dışı ve ruhi cisimler olduğunu kabul etmedi.
Gök cisimlerinin akli, katı, homosentetik ve eksantrik daireler şeklinde hareketlere sahip olduklarını ispatladı.
Alemin ve gezegenlerin hacim ve büyüklükleri ile birbirlerine uzaklıklarını inceledi.
Fergânî güneşin yarıçapının 3250 Arap mili olduğunu söyledi. Bu 6.410.000 m ve 3990 ingiliz miline eşittir.
Fergânî güneşinde kendine göre hareketi olduğunu ilk keşfeden alimdir. Güneşinde bir yörüngesi olduğunu ve batıdan doğuya doğru döndüğünü ilk defa Fergânî keşfetti.
Kırk sene devam eden astronomi incelemelerinde enlemler arasındaki mesafeyi hesapladı.
Güneş tutulmasını önceden tespit eden bir usül buldu.
Çizimini kendi hazırladığı ve yapımına nezaret ettiği Nil Nehri sularının hızını ve seviyesini ölçen Mikyas-ül-Cedid adlı bir alet ile yaptı.
Fergani’nin astronomi ile ilgili eserlerinden altısı günümüze kadar ulaşabilmiştir. Bu eserlerin en önemlisi Cevamiu ilm-in Nücum vel-Hareket -is-Semaviyye’dir.
Diğer eserleri ise;
1) Usulü ilm-in-Nücum: Yıldızlarla ilgili bir eserdir.
2) EI-Medhal ila ilm-i Hey’et-il-Ef lak,
3) Kitab-ül-Füsul-is-Selasin,
4) Astronominin Unsurları,
5) El-Kamil fil-Usturlab,
6) Fi San’at-il-Usturlab’dır.
SORULAR
Güneşinde bir yörüngesi olduğunu keşfeden ilk alim aşağıdakilerden hangisidir?
Battani
Fergani
Farabi
Biruni
Harezmi
Cevap:B
Fergani neden Batlamyus’u neden tenkit etmiştir?
Fergani ilmi çalışmalarında deneye dayanan inceleme ve araştırmalara dayandı. Gök cisimlerinin hareketleriyle uğraştı. Kuran-ı Kerim’in ve aklın prensiplerine uymayan Batlamyus’u tenkit etti. Batlamyus’a göre gök cisimleri akıl dışı ve ruhi cisimlerdi. Fergani ise onların akli,katı,homasentetik ve eksantrik daireler olduklarını ispatladı.
FEZA GÜRSEY
Adı: Feza Gürsey
Doğum Tarihi ve Yeri: 7 Nisan 1921, İstanbul
Ölüm Tarihi ve Yeri:13 nisan 1992 (71yasında), New Haven, Connecticut, ABD
Eşi: Suha Pamir (1952)
Çocukları: Yusuf Gürsey
Eğitim: Cambridge Üniversitesi(1950–1951)
Alanı:Türk fizikçi ve matematikçi.
Feza Gürsey, fizik okumaya lise yıllarında karar vermiştir.
Galatasaray Lisesi'ni 1940 yılında birincilikle bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi öğrencisi olmuş, 1944 yılında Fizik-Matematik bölümünden de birincilik ile mezun olmuştur.
1953 yılında "Spinli elektronların klasik ve dalga mekaniği" adlı tezi ile doçent ünvanını almış, bir yıl sonra Tatbiki Matematik Kürsüsü'ne doçent olarak atanmıştır.
1957-1961 yılları arasında, Atom Enerjisi Komisyonu'nun bursu ile ABD'de Brookhaven Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı'nda bulundu.
Feza Gürsey'un bu çevrede adını duyuran ilk çalışması yük bağımsızlığı ve baryon korunumu ile Pauli transformasyonunun ilgisini gösteren makalesidir
1960'lı yıllarda "Kiral Bakışım Kuralı"nı ortaya koyarak uzay - zaman bakışımı çalışmalarının genişletilmesine ön ayak olan Gürsey, "Kuantum renk dinamiği kuramı" çerçevesinde çalışmalara imza attı.
1961'de sağladığı uluslararası üne ve önünde açılan yurtdışı prestijli iş olanaklarına rağmen Türkiye'ye döndü ve ODTÜ’nün sunduğu profesörlük ünvanını kabul ederek "Odtü Teorik Fizik Bölümü'nün kurulmasında önemli bir rol üstlendi.
1968 yılında TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü almıştır.
1974 yılına kadar ODTÜ’de ve Yale Üniversitesi’nde dönüşümlü olarak öğretim üyeliği görevine devam eden Feza Gürsey, sayısız öğrenci yetiştirdi ve etkin bir araştırma grubu kurdu.
1974′de Yale Üniversitesi’nde kürsü başkanlığına getirildi.
1990′lı yıllarda emekli olarak Türkiye’ye dönmeye hazırlanırken prostat kanserine yakalandı.
Feza Gürsey, bu hastalıktan 13 Nisan 1992′de ABD’nin New Haven kentinde hayata gözlerini kapattı.
1993′te Ankara’da kurulan Türkiye’nin ilk bilim merkezine adı verilmiştir.
SORULAR
1.Aşağıdaki bilim adamlarından hangisi Kiral Bakışım Kuralını ortaya atmıştır.?
A)Pascal
B)Newton
C)Cahiz
D)Feza Gürsey
E)Leonardo Da Vinci
Cevap: D
2. Türkiye’de ilk bilim merkezine hangi bilim adamının ismi verilmiştir?
Cevap: Feza Gürsey
DA VINCI
Doğum Adı: Leonardo di ser Piero da Vinci
Doğum Tarihi ve Yeri :15 Nisan 1452 Vinci, Floransa günümüz İtalya'sında
Ölüm Tarihi ve Yeri:2 Mayıs 1519 (67 yaşında) Amboise Indre-et-loire günümüz Fransa'sında
Uyruk: İtalyan
Alanı: Sanat ve bilimin çeşitli dalları
Katıldığı Akım: Yüksek rönesans
Etkilendikleri: El-Cezeri
Rönesans mimarı, müzisyen, anatomist, mucit, mühendis, heykeltraş, geometrisyen ve ressamdır.
En önemli yapıtları Mona Lisa (1503 - 1507) ve Son Yemek’tir (1495 - 1497).
Leonardo, Milano döneminde matematikle uğraştı ve İtalyan matematikçi Luca Pacioli’ye "Altın Oran Üzerine" adlı yapıtını yazmada yardım etti.
En çok vaktini alan çalışma, dükün babası onuruna yapması istenen "Bronz At Heykeli" idi. Dünyanın en büyük at heykeli olması planlanan bu eser için Leonardo uzun süre atların anatomisini inceledi.
Milano’da saray mensupları için dekoratör gibi çalıştı, saray eğlencelerini düzenledi.
Eski resim anlayışının biçim ve renk çalışmalarından ileri giderek ışık ve gölge etkilerinin farkına vardı. O, ışığın özelliklerini sadece görmekle yetinmedi, gözün fiziksel yapısını inceledi, optik ve dalga hareketleri üzerine çalıştı.
1502’de II. Beyazıt’a Haliç için tasarladığı 240 metrelik köprüyü sundu . Sultan’ın kabul etmediği köprü, yıllar sonra 2001’de Norveç’te üst geçit olarak yapıldı.
Da Vinci Venedik’te cumhuriyetin askeri danışmanı oldu. Çok namlulu toplar, fırlatma mekanizmaları, patlayıcılar tasarladı; balistik deneylerle bu silahların etkilerini inceledi.
Aynı zamanda döneminin en yetenekli dize doğaçlamacısıydı Hayal ettiği enstrüman “Viola Organista’dır.
Mekaniğe olan ilgisi de oldukça fazladır. Kuşları inceleyerek uçuş makinesini betimlemesi oldukça ilgi çekicidir.
İnsan ve hayvan anatomisi üzerinde çalışmıştır. Onun için insan, adeta prensiplerini merak ettiği bir makineydi.
Leonardo evlilik dışı olarak dünyaya gelmiştir.
Eserlerini "Leonardo" ya da "Io, Leonardo (Ben, Leonardo)" olarak imzalamıştır.
Fiziksel temastan hoşlanmadığı iddia edilir: “Üreme faaliyeti ve bununla bağlantılı olan her şey o kadar iğrençtir ki insanlar hoş yüzler ve duygusal eğilimler de olmasa kısa sürede yok olacaktır” sözü daha sonra Sigmund Freud tarafından analiz edilmiş ve Freud, Leonardo’nun frijit olduğuna hükmetmiştir.
Leonardo’nun genç erkeklere olan ilgisi 16. yüzyılda tartışma konusu olmuştur. 1563’te GianPaoloLomazzo tarafından yazılan “Il Libro dei Sogni”de (Düşler Kitabı) yer alan “l’amore masculino”daki (erkek aşkı) kurmaca bir diyalogda, Leonardo başkahramanlardan biri olarak yer almış ve “Biliniz ki erkekler arasındaki aşk çeşitli arkadaşlık duygularıyla erkekleri bir araya getiren bir erdemdir. Bu durum onları daha erkeksi ve yürekli hâle getirir” sözü Leonardo’nun ağzından verilmiştir
Aşağıdakilerden hangisi Leonardo Da Vinci’nin en ünlü eseridir?
A)The Battle Of Anghiari
B)Mona Lisa
C)Bronz At Heykeli
D)Lady With An Ermine
E)Medusa
Cevap:B
2.Leonardo Da Vinci Luca Pacioli’ye hangi yapıtını yazmada yardım etmiştir?
Cevap: Altın Oran
JAMES CLERK MAXWELL
Doğum : 13 Haziran 1831
Edinburgh, İskoçya
Milliyeti : İskoç
Dalı: Matematik, Fizik
Önemli Başarıları: Maxwell Denklemleri, Maxwell Dağılımları
Ölüm: 5 Kasım 1879 (48 yaşında)Cambridge , İngiltere
Maxwell için 19. yüzyılın en büyük fizikçisi denmektedir.
Kısa ama gelişkin dört denklemiyle Maxwell elektriksel ve manyetik alanların davranış ve etkileşimlerini tam olarak açıklamıştır.
Bunu yapmakla da kafa karıştıran bir kavramlar kütlesini tek ve anlaşılabilir bir kurama dönüştürmüştür.
Maxwell denklemlerinin bu kadar özel sayılmasının nedeni, her koşulda tutan genel denklikler olmalarıdır.
Elektrik ve mıknatıslığın bilinen tüm kanunları, daha önce bilinmeyen sonuçlarıyla birlikte, Maxwell denklemlerinden türetilebilir.
Maxwell kendi denklemlerini kullanarak elektromanyetik dalgaların saniyede yaklaşık 300.000 km hıza sahip olduklarını gösterebilmiştir.
Radyo, radar, televizyon vb. icatlara yol açan elektromanyetik ve ışık alanlarında devrimsel atılımları olmuştur.
Renk bileşimleri ile Satürn gezegeninin halkaları üzerindeki açıklamaları, gazların kinetik teorisi ile enerji korunum ilişkisi konularındaki katkıları çalışmaları arasındadır.
Daha ondört yaşında iken, ilk bilimsel makalesini yazıp Edinburg Kraliyet Akademisi’nden ödül alan bilim insanıdır.
Çocukluğunda çok canlı, mutlu bir çocuktur
Maxwell, sekiz yaşında okula başladığında, babasının özenle hazırladığı gösterişli giysi içinde bir süre okul arkadaşlarının alay konusu olmuştu.
Maxwell’in yaşam boyu süren çekingenlik ve dil tutukluğunda, belki de küçük yaşında başından geçen bu olayın etkisi olmuştur.
Maxwell’in başarısını üstün yetenek ve sezgi gücüne borçlu olduğu yadsınamaz; ama, bilimsel ilgilerinin gelişmesinde babasının payı büyüktür
SORULAR
SORU 1: Elektrik alanın elektrik yükler tarafından oluşturulduğunu ,manyetik alanın kaynağının , manyetik yükün olmadığını,yüklerin ve değişken elektrik alanların manyetik alan ürettiğini ve değişken manyetik alanın elektrik alan ürettiğini gösteren dört denklemi açıklayan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
Newton
Platon
Albert Einstein
Maxwell
Shrödinger
CEVAP:D şıkkı
SORU 2: Daha 14 yaşındayken ilk bilimsel makalesini yazıp Edinburgh Kraliyet Topluluğu’ndan ödül alan bilim insanı kimdir?
Alman bilim adamı ve Kuantum Kuramı’nın kurucusudur.
1918 Nobel Fizik Ödülü sahibidir.
“Kuantum Teorisi’ni geliştirmiştir.Bu teori, atomik olaylardaki enerjiyi açıklamaya çalışan bir fizik teorisidir.
Bu teoriye göre Planck , ışıma enerjisinin belli büyüklüklerde soğurulup yayımlanabileceğini yani kuantumlar halinde alınıp verilebileceğini ileri sürmüştür.
Her kuantum enerjisi , ışımanın frekansı ile doğru orantılıdır.Plank bir kuantumun taşıdığı enerji için “E = f.h” bağıntısını kullanmıştır.
h= 6,63 × 10-34 J’dür.
Bu bağıntıya göre ışımanın frekansı arttıkça ışımanın enerjisi de artar.
Max Planck yaşantısı boyunca mutsuz olaylarla karşılaştı.
Eşini 1909 yılında kaybetti.Büyük oğlu Karl, 1916 yılında Birinci Dünya Savaşın da cephede öldü.Çok sevdiği ikiz kızlarının ikisi de doğum yaparken öldü.
1944 yılında Berlinde’ki evi bombalandı.Bütün notlarını , günlüklerini , kitaplarını ve belgelerini kaybetti.
Planck, Hitler rejimine karşı çıktığı için çeşitli zorluklarla karşılaştı.İkinci oğlu Erwin, 1944’te Adolf Hitler’e düzenlenen suikastte yer aldığı için idam edildi.
İBNİ SİNA
İbni Sina 980 yılında günümüzde Özbekistan sınırları içerisinde yer alan Buhara yakınlarındaki Afşan köyünde doğmuştur.
Yakalandığı kolik hastalığı nedeniyle 57 yaşındayken Hamedan’da (İran) hayatını kaybetmiştir.
İbn-i Sina, İslam'ın Altın Çağı olarak bilinen dönemde önemli çalışmalar ve yapıtlar gerçekleştirdi.
İbn’i Sina tıp alanında yaptığı çalışmalar ve incelemeler sonucunda hastalıklara sebep veren gözle görülmeyen yaratıklar olduğunu yani mikroplar olduğunu fark etmiştir. Mikroskop’un olmadığı bu dönemde böyle bir şeyin iddia edilmesi ise çok dikkat çekicidir.
Ruhbilim
Metafizik
Bilimlerin sınıflandırılması
Fizik alanında; “Kasr-i Meyl” (hareket etme isteği) İLGİLENMISTIR.
İbn-i Sina bunun yanı sıra görme konusunda da araştırmalar yapmış. Ona göre görme; dışarıdan göze gelen ışınların hareketi ile mümkün olmaktadır.
Gündüz okuduğu problemleri düşünmek için geceleri hiç uyumaz, yorgunluktan uyuya kaldığı anlarda bile rüyasında bu sorularla uğraşır ve uyandığında soruların cevaplarını bulmuş olurdu.
Askerî icraatını tenkit ettiği için hapsedildi, evi yağmalandı ve öldürülmek istendi. O da bir fırsatta kaçıp eczacı bir dostunun evinde saklandı. Gizlice kaçmak isterken yakalanıp tekrar hapse alındı. Aylar süren hapis hayatında en meşhur eserleri Kanun fi’t-Tıb’bın birinci cildiyle, "El-Hidâye fi’l-Hikme"sini yazdı.
SORULAR
SORU : İbni Sina yenilik ve gelişmelere sağladığı katkılar nelerdir?
CEVAP: Aristoteles’in benimsediği felsefe anlayışını İslam düşüncesine göre yorumlayarak yaymaya çalışmış, akılcı bir yöntemin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Ayrıca El-Kanun fi't-Tıb birkaç yüzyıl boyunca tıpta tek başvuru kaynağı sayıldı. Doğuda tıp, felsefe ve ilahiyat alanlarında İbn Sina'nın çağlar boyunca süren ağırlığı İslam düşüncesinde bugün de canlılığını korumaktadır.
12 Şubat 1809 yılında ingiltere Birmingham’da insandan dünyaya gelmiş , fakat bir ömür boyu,’’Ortak atadan geldik’’diye tutturmuş bir bilim adamıdır.
İngiliz dogabilimcidir.
19 Nisan 1882’de İngiltere’nin ünlü kilisesi Westminster Abbey’nin ‘’ bilginler köşesi’’ olarak bilinen bölümüne gömüldü
Annesini sekiz yaşında kaybetmiş, ablaları tarafından büyütülmüştür.
Çocukken köpekleri ve avcılığı çok seven, böcekleri inceleyen biridir.
Babası köy doktorudur. Onun doktor olmasını istemiştir. Edinburg üniversitesinde doktorluk eğitimi sırasında kana dayanamamış ve o eğitimi bırakmıştır.
Sonra Cambridge üniversitesinde papazlık eğitimi almış ve mezun olmuştur. Papazlık yapmamış, jeologlarla dostluk kurmuş; bunun sonucu haritacılığa ilgi göstermiştir
Güney Amerika kıyılarının haritasını çizmek için beş yıllık gezide naturalist olarak Beagle adlı gemide çalışmıştır.Pek çok adada ve özellikle de Galapagos Adalarında bitki ve hayvanlarla ilgili gözlemleri sonucu düşünceleri berraklaşmış ve evrimi savunur halde İngiltere’ye dönmüştü ; fakat bunu bir kuram haline getirmemiştir. Bu görüşünü ispinozların gagalarındaki değişmeyi göstererek kanıtlamaya çalışmıştır.
Deniz omurgasızlarıyla ilgili topladığı örnekle İngiltere’de büyük ilgi toplamıştır.
Evrim teorisinin en önemli mimarıdır.
İnsan dahil tüm canlı türlerinin doğal seçilim yoluyla bir ya da birkaç ortak atadan evrildiğini öne sürmüş ve o günün şartlarına göre bu teoriyi destekleyen pek çok kanıt sunmuştur
SORULAR
S1) Evrim Teorisinin en önemli mimarı kimdir?
Charles Darwin
S2) İnsandan dünyaya gelmiş, fakat bir ömür boyu ‘’Ortak atadan geldik’’ diye tutturmuş bilim insanı kimdir ?
A)Mendel
B) Einstein
C)Darwin
D) Newton
E) Pauster Cevap : C
GREGOR JOHANN MENDEL
20 Temmuz 1822 tarihinde Avusturya’da dünyada gelen Gregor Johann Mendel KALITIMIN BABASI olarak tanınır.
Çocukluğu boyunca bir bahçıvan olarak çalışır.
Mendel Palacky üniversitesindeki öğreniminden sonra bir din adamı olarak Moravya’da yaşamını sürdürdü
1854 yılında Brünn’ e dönerek bir teknik lisede öğretmenlik yapmaya başladı
Mendel 6 ocak 1884 yılında hayatını kaybetti.61 yaşında öldüğünde parlak araştırmaları neredeyse unutulmuş ve bu araştırmalarla ilgili en ufak bir övgü bile almamıştı.
19. yy da bilim adamları canlılarının özelliklerinin dölden döle aktarımı konusuna ağırlık vermeye başladı.
Mendel öncelikle bütün canlı organizmalarda , bugün gen adı verilen temel birimler olduğunu ve kalıtsal özelliklerin nesilden nesile bunlarla aktarıldığını bulmuştur.
Bu dönemde bu konuyla ilgilenenlerden biride Mendel’di ve Mendel 8 sene bezelyelerle çalışarak bu konuya açıklık getirdi.
Mendel 8 yıl çalıştıktan sonra bezelyelerin uzun-kısa, düzgün-buruşuk ve yeşil-sarı özelliklerinden zıt karakterlerden birini bezelyelerde oluşturmayı başarmıştır.
Ayrıca canlılarda oluşan her özellikte anne ve babadan gelen gen çiftlerinin etkisi olduğunu bulmuştur.
Mendel’in bağımsız çeşitler diye bilinen yasasına göre döllenmede iki cinsiyetten gelen tek faktörler birbirleriyle bağımsız ve rastgele birleşirler.( Bu da çeşitliliğe neden olur.)
Mendel’in ve başka bilim adamlarının farklı canlılar üzerine yaptıkları deneylerde Mendel in teorisini doğrulamıştır.
Bu saydığımız alanlarındaki başarılardan dolayı Mendel KALITIMIN BABASI olarak nitelendirilir
SORULAR
1.)Aşağıdakilerden hangisi Gregor Mendel için yanlıştır?
A.)Kalıtımın babası olarak bilinir.
B.)61 yaşında ölmüştür.
C.)Bezelyeler üzerine yaptığı çalışmalarıyla ünlüdür.
D.)Yaptığı deneylerle ödül almıştır.
2.)Mendel’in deneylerinde bezelyeleri seçmesiyle ilgili olarak bezelyeler için hangi özellikleri doğrudur?
Kolay yetiştirilmeleri olmalıdır.
Çok çeşitli olup farklılıkları bulunur.
Çabuk çoğalma olup yıl boyunca 3 veya 4 kez ürerler.
Kendi kendine eşeysiz üreme yapabilirler.
A.)Yalnız 1
B.)1 ve 2
C.)1,2ve 3
D.)Hepsi CEVAP D
MİCHAEL FARADAY
22 Eylül 1791yılında Londra’nın Newington kasabasında doğdu.
25 Ağustos 1867 yılında Londra’da öldü.
Demirci ile bir köylünün dört çocuğundan biri olan Faraday ekonomik nedenlerle uzun süreli bir eğitim alamadı. Kilisenin pazar okulunda okuma yazma ve hesap öğrendi.
İngiliz fizik ve kimya bilginidir.
Elektromanyetizma ve elektrokimya alanlarına büyük ölçüde katkılarda bulunmuştur.
Klor gazını sıvılaştırmayı başaran ilk kişidir
Elektromanyetizma ve elektrokimya alanlarına büyük ölçüde katkılarda bulunmuştur.
Klor gazını sıvılaştırmayı başaran ilk kişidir
1834 yılında elektrokimyadaki deneyleriyle kendi adıyla bilinen elektroliz yasalarını bulmuştur.
Faraday’ın elektromanyetik indüksiyon ilkeleri bugün elektrik santrallerinde elektrik üretmek için kullanılmaktadır.
1839’da elektriğe ilişkin yeni ve genel bir kuram geliştirdi.
Çok kısa bir öğrenim gördükten sonra bir ciltçinin yanına çırak olarak girdi, eline geçen bütün fizik ve kimya kitaplarını okuyarak, kendi kendini yetiştirdi.
Yazdığı anılarında çıraklık döneminde okuduğu kitaplar arasında en çok iki kitabın dikkatini çektiğini söyler: “Bunlardan birisi elektrik konusunda bana ilk bilgileri sağlayan Britannica Ansiklopedisi, diğeri Jane Marcet’in Kimya Üzerine Söyleşiler adlı kitabıydı”.
SORULAR
1)Faraday ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Elektrolizin temel ilkelerini belirlemiştir.
Klor gazını sıvılaştırmayı başaran ilk kişidir.
Elektrik motorunu icat etmiştir.
Trigonometriyi kullanarak ilk kez meridyen yayı uzunluğunu hesaplamıştır.
Elektromanyetizma ve elektrokimya alanlarına katkıda bulunmuştur.
(Cevap: D)
2)Faraday'ın yaptığı buluşlardan birkaçını yazınız.
Cevap:1820 de elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren bir cihaz yapmıştır. Bu cihaz ilk elektrik motorudur.
1834 yılında elektroliz yasalarını bulmuştur.
1839’da elektriğe ilişkin yeni ve genel bir kuram geliştirdi. İletken, yalıtkan terimlerini açıkladı.
ALFRED NOBEL
1833 yılında , Stokholm'de sehrinde dogdu.
Nobel, San Remo'da 1896 yılında beyin kanaması sonucu öldü.
İsveçli bilim adamıdır.
Büyük bir İsveçli mucit ve sanayici olan Alfred Nobel, birçok zıt yönleri olan bir insandı. İflas etmiş bir kişinin oğluydu; fakat kendisi bir milyoner oldu. Edebiyat aşığı bir fenciydi, ardından bir ideal bırakan sanayici oldu. Bir servet sahibi oldu; fakat son derece basit yaşadı. Toplum içinde neşeli olmasına rağmen, yalnız olduğu zaman yüzünde tasa ve elem vardı. Bir insanlık aşığı idi; fakat hiç eşi ya da O’nu sevecek bir ailesi olmadı. Vatanına aşık bir kişi idi; fakat yabancı topraklarda yapayalnız öldü. Barış zamanında maden sanayinde ve yol inşaatında kullanılsın diye yeni bir patlayıcı madde olan dinamiti keşfetti; fakat dinamiti bir silah olarak savaşta vatandaşlarını yaralamak ve öldürmek için kullanıldığını gördü.
Alfred Nobel’in gerçekten askeri önem taşıyan tek buluşu dumansız baruttu (Balistit) ve mirasın tümü içindeki payı % 10’ dur.
Bilimsel keşiflerini endüstri alanında uygulama konusunda başarı kazandı ve 20’den fazla ülkede 80’den fazla şirket kurdu. Gerçekte onun büyüklüğü, ileri görüşlü, yaratıcılık gücü olan insanları etrafına toplayabilmek yeteneğidir.
Fakat, Nobel’in asıl amacı para kazanmak, hatta keşif yapmak da değildi.
Ödüller diploma, altın madalya ve çek olarak her yıl 10 Aralık’da ( Alfred Nobeli’in ölüm gününde) ödül kazananlara Stockholm’un meşhur Konser Salonunda İsveç Kralı tarafından büyük bir törenle verilir.
İlk ödül, 1901 yılında verilmiştir
Dinamiti bulan isveçli bilim adamı kimdir?(alfred nobel)
Her yıl anısına barıs ödülü verilen isveçli bilim adamı kimdir?( alfred nobel)
BİTRUCİ (- , 1217)
ADI;
Latin kaynaklarda – Alpetragius
İbrani Kaynaklarda – Ebu İshak Nurüddin, El-Bitruci ya da Nureddin el-Bitruci ve El-İşbili
DOĞUMU;
Doğumu tam tarih olarak bilinmemekle birlikte 12. yy yarısı ile 13. yy başlarında yaşamıştır. 1217 yılında ölmüştür.
YAŞAMI;
Kurtuba’nın kuzeyinde bulunan Bitruc şehrinde doğmuştur. Kurtuba (Cordoba) Endülüs Emevi Devleti’nin bir şehridir. İspanya'daki İşbil'de (bugünkü adıyla Seville) yaşamıştır.
KATKIDA BULUNDUĞU MEDENİYETLER;
İslam medeniyetinde ki katkısı çok büyüktür. Aynı zamanda eserleri dönemin Hristiyan ve Yahudi bilimadamları tarafından kaynak eser olarak kullanılmıştır.
Bitruci tarih ve astronomiye ilgi duymuştur.
Bitruci’nin bilinen tek yapıtı Kitabü’l –Heyettir. (‘Astronomi Kitabı’)
Bitruci hocaları olan İbn Tufeyl’den ve Cabir İbn Eflah’tan etkilenmiştir. Astronomi Kitabı adlı yapıtı’nda Bitruci Aristoteles fiziğini temel alan Batlamyus kuramlarını eleştirmiştir.
Bitruci gezegenlerin iki kutuplu olduğunu açıklamıştır.
Gök cisimlerinin hareketlerinin, doğudan batıya doğru olduğunu kabul etmiştir.
Az yoğun gök cisimlerinin, çok yoğun gök cisimlerine göre daha hızla döndüğünü açıkladı.
Hareketi, yer değişimi yanında, hız ve enerjinin bir fonksiyonu olarak ifaade etti.
Bitruci’nin savunduğu diğer bir husus da, Batlamyus’un sisteminde Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars şeklinde sıralanan gezegenlerin, Ay, Merkür, Güneş, Venüs, Mars düzeninde sıralanmaları, yani Güneş’in Venüs’ten aşağıda bulunması gerektiğidir. Çünkü hiçbir zaman Venüs’ün, Güneşin önünden geçtiği görülmemişti.
SOSYAL AÇIDAN;
Bitruci hocası olan İbn Tufeyl’in etkisi altında kalmıştırr ve hocasının verdiği bilgiler doğrultusunda çalışarak kendisini şöhrete kavuşturan Kitabü’l Hey’e’yi kaleme almıştır.
HAKKINDAKİ FARKLI İDDAALAR;
Batılılar Bitruci’nin Hristiyan olduğu ve adının Alpetragius olduğunu söylemektedirler. Fakat Bitruci’nin kaleme aldığı eseri arapçadır ve etkilendiği hocaları bu durumun gerçek olmadığını onun bir İslam bilimadamı olduğunu göstermektedir.Bu konu hala tartışılmaya açıktır.
KARŞIT GÖRÜŞLER VE BİLİMSEL TARTIŞMALAR;
Bitruci’nin astronomiye kattıkları, Batlamyus’un sisteminin yerini almıştır. Bitruci ve Batlamyus’un görüşleri birbirlerine tamamen zıttır.Bitruci Aristoteles fiziğini ele alarak ortaya konulmuş Batlamyus kuramlarını reddeder eleştirir ve yeni kuramları bilim dünyasına sunar.
l- Bütün gezegenlerin iki kutuplu olduğunu açıkladı. Batlamyus ise, tek kutuplu kabul ediyordu.
2. Gök cisimlerinin hareketlerinin, doğrudan batıya doğru olduğunu kabul etti. Batlamyus ise, gezegenlerin hareketlerinin batıdan doğuya doğru olduğunu söylemişti.
3- Bütün gök cisimleri, gerçek ve aklın ereceği biçimde mevcuttur dedi. Batlamyus ise, gök cisimlerini gerçek olmayan varlıklar olarak farz ediyordu.
4- Gök cisimlerinin hareketinin kutuplar etrafında cereyan ettiğini söyledi. Batlamyus ise, hareketin merkez etrafında olduğunu söylüyordu
5- Az yoğun gök cisimlerinin, çok yoğun gök cisimlerine göre daha hızla döndüğünü açıkladı.
6- Yıldızların bulunduğu gök tabakalarının değişken olduğunu söyledi. Batlamyus ise, sabit olduğunu kabul etmişti.
7- Gezegenler günlük dönüşe sahiptir. Batlamyus, gezegenlerin günlük dönüşlerini kabul etmemişti.
