TariXİ VƏ DİNİ BƏhsləR (ŞÜBHƏLƏRƏ cavab) faiq vəLİ OĞlu biSMİllahiRRƏhmaniRRƏHİM

ŞEYX MÜHƏMMƏD İBNİ ƏBDÜLVƏHHAB BARƏSİNDƏ BİR NE×Ə SUAL-CAVAB

Sual: Şeyx Mühəmməd ibni Əbdülvəhhabın İslam dinində şübhə yaradan batil əqidəyə meyl etməsinə və həmçinin, onun bu əqidəni yaymağa çalışmasına nə səbəb olur?
Cavab: Əgər bütün şəxsi qondarma əqidələri araşdırsaq görəcəyik ki, birinci dəfə bu əqidənin sahibi özünün şəxsi fikrini bildirir. Lakin sonralar əhali arasında şöhrət tapır və öz-özünə yayılmağa başlayır. Ola bilsin ki, e’tiqad sahibi bunun cəmiyyətdə yayılması fikrində olmasın.
Elə ki, Mühəmməd ibni Əbdülvəhhab yalançı Peyğəmbərlərin tarixinə baxır və araşdırma aparır, avam və adi camaatın fikrini və meylini başa düşür. Bununla da cəmiyyətdə ad və şan-şöhrət qazanmaqdan ötrü xəyali və özünə peyğəmbərlik adı verilməsini istəyənlər kimi olmaq istəyir.
Mühəmməd ibni Əbdülvəhhab həyatında çoxlu müşkülatlarla üzləşdi. Ümumiyyətlə, insanın cəmiyyətdə mövqeyi olmadıqda romantik fikirlər xəyalına düşür. Bununla da, əldən getmiş şəxsiyyətini uca məqama qaldırmaq istəyir. Mühəmmədin alim və ali ruhani olan atası heç onun fikrini qəbul etməmiş və hətta onu divanə adlandırmışdır. Bundan əlavə ustadı da onun əleyhinə çıxmış və ağlını əldən verdiyini bildirmişdir. Beləliklə, Mühəmməd ibni Əbdülvəhhabın şəxsiyyəti ən aşağı dərəcəyə enmişdi. O çalışırdı ki, özünə cəmiyyətdə yüksək mövqe tutsun, təzə aldadıcı məzhəb yaratmaqla və bütün müsəlmanları kafir adlandırmaqla əhalinin diqqətini cəlb etsin və ad çıxarsın. Bunun bir yolu da “özünü peyğəmbərlik” məqamına vurur. Şayiə yayır ki, mən Peyğəmbər olmasam da, ilham alıram. Allah mənə göstəriş verir. Şeyx Mühəmməd özünün xütbələrinin birində belə deyir:
“Peyğəmbərlər var ki, Allahdan vəhy yox, ilham alırlar. Necə ki, mən özüm beləyəm”.
Başqa bir yerdə belə deyir:
“Mən yuxu gördüm və yuxuda Allah mənə xəbər verdi ki, Kəbə evinin ətrafında dövr edib və həcərül-əsvədə əllərini sürtənlər müşriklərdir”.
Beləliklə, yuxu əsasında müsəlmanlara qarşı fətva verir. Bütün bunlardan əlavə Şeyx Mühəmməd çoxlu ölkələrə səfər edir, o cümlədən Türkiyə, İran, İraqa səfərləri ona daha çox cəsarət verir.