"tbc bank" atb moliyaviy hisoboti va Auditorlik xulosasi 31 dekabr, 2021 yil

Tashqi reytinglar asosida baholash tamoyillari.
Ba'zi vositalarda kredit xavfining tashqi reytinglari 
mavjud bo'lib, ular tegishli reyting agentliklari tomonidan e'lon qilingan defolt va yig'im statistikasi 
asosida "defolt ehtimoli" va "defolt bo'lsa, yo'qotish" kredit xavfi parametrlarini baholash uchun 
ishlatiladi. Ushbu yondashuv davlat va yirik korporativ mijozlar tomonidan chiqarilgan obligatsiyalarga 
nisbatan qo'llaniladi. 
Kutilayotgan kredit yo'qotish modellariga kiritilgan prognoz ma'lumotlar.
Kredit xavfining sezilarli 
o'sishini baholash va kutilayotgan kredit yo'qotishlarini hisoblash ob'ektiv va qo'llab-quvvatlanadigan 
prognoz ma’lumotlarni kiritishni talab qiladi. Bank kredit tavakkalchiligi va kutilayotgan kredit 
yo'qotishlarining o'zgarishi bilan bog'liq bo'lgan bir qator asosiy iqtisodiy o'zgaruvchilarni aniqladi. 
Bank prognoz ma’lumotlarni baholashda ekspert xulosasidan foydalanadi. Ushbu taxmin ham tashqi 
ma'lumotlarga asoslanadi. 
Bank kredit xavfining asosiy omillari va kredit yo'qotishlarini aniqladi va hujjatlashtirdi hamda tarixiy 
ma'lumotlar tahlilidan foydalangan holda makroiqtisodiy o'zgaruvchilar, kredit xavfi va kredit 
yo'qotishlari o'rtasidagi munosabatni baholadi. Yalpi ichki mahsulot, inflyatsiya, ishsizlik, valyuta kursi 
prognozlari asosiy omil sifatida belgilandi. Biroq, ushbu tahlil portfel defoltlari darajasining YaIMga 
jiddiy bog'liqligini aniqlamadi. 
Har qanday iqtisodiy prognozlarda bo'lgani kabi, taxminlar va ularni amalga oshirish ehtimoli muqarrar 
ravishda yuqori darajadagi noaniqlikni o'z ichiga oladi va shuning uchun haqiqiy natijalar prognoz 
qilinganlardan sezilarli darajada farq qilishi mumkin. Bank ushbu prognozlarni mumkin bo'lgan 
natijalarning eng yaxshi bahosi sifatida ko'rib chiqadi va tanlangan stsenariylar mumkin bo'lgan 
stsenariylar oralig'ini etarli darajada ifodalashini aniqlash uchun Bank portfellari bo'ylab chiziqli 
bo'lmagan va assimetriya tahlilini o'tkazadi. 
Kreditlar bo'yicha hisob-kitoblar va haqiqiy yo'qotishlar o'rtasidagi tafovutlarni kamaytirish uchun Bank 
muntazam ravishda o'z metodologiyasi va taxminlarini ko'rib chiqadi. Bunday qayta sinov yiliga kamida 
bir marta amalga oshiriladi. 
Kutilayotgan kredit yo‘qotish metodologiyasining orqa sinovi natijalari Bank rahbariyatiga yetkaziladi 
va vakolatli shaxslar bilan muhokama qilingandan so‘ng modellar va taxminlarni takomillashtirish 
bo‘yicha keyingi qadamlar belgilanadi. 
Bozor xavfi.
Bank (a) chet el valyutasi, (b) foiz stavkasi va (c) umumiy va xususiy bozor harakati xavfiga 
duchor bo'lgan aksiyadorlik vositalaridagi ochiq pozitsiyalar bilan bog'liq bozor xavfiga duchor bo'ladi. 
Rahbariyat qabul qilingan tavakkalchilik darajasiga limitlarni belgilaydi va ularga har kuni rioya 
etilishini nazorat qiladi. Biroq, bu yondashuv kattaroq bozor harakatlarida ushbu chegaralardan oshib 
ketadigan yo'qotishlarni oldini olmaydi. 
Valyuta xavfi.
Rahbariyat valyuta va umuman olganda har kunning oxirida ham, bir kun ichida ham 
qabul qilinadigan xavf darajasiga cheklovlar qo'yadi va ularning bajarilishini har kuni nazorat qiladi. 
Quyidagi jadvalda hisobot davri oxiridagi bankning valyuta xavfining umumiy tahlili keltirilgan: 
Ming so’mda