Tefsir ekolleri I. Cİlt ilk Müfessirler, Rivayet Ekolü, Rivayet Tefsirleri

Güvenilirliği

İkrime Şii kaynaklarda mevsuk sayılmamıştır. Bilakis zayıf kabul edilmiştir. Ehl-i Sünnet kaynaklarında ise hem mevsuk görülmüş, hem de zayıf sayılmıştır. Şii rical âlimlerinden Allame onu ikinci kısımda (itimat edilmeyenler) zikretmiş ve şöyle demiştir: “İbn Abbas’ın mevlası İkrime bizim yolumuzda değildir. Bizim ashabımızdan da değildir.”¹⁰⁷⁴ Mamekani şöyle demiştir: “Onun [İkrime] hakkında mevsuk olduğuna dair değerlendirme gelmemiştir.”¹⁰⁷⁵ Netayicu’t-Tenkih’te de şöyle demiştir: “İbn Abbas’ın mevlası İkrime zayıftır.”¹⁰⁷⁶

Fakat Ehl-i Sünnet kaynaklarında İbn Hacer Askalani’nin nakline göre altı sahih müellifi, İkrime’nin hadislerine kendi sahihlerinde yer vermişlerdir. Ömer b. Fudayl, Osman b. Hakim’den şöyle nakletmiştir:

Ebu İmame b. Sehl b. Hanif ile oturmuştuk ki İkrime geldi. Dedi ki: “Ey Ebu İmame, ‘اذکرک الله’ İbn Abbas’ın ne dediğini işitmedin mi? Demişti ki: İkrime’nin benden size rivayet ettiği herşeyi tasdik edin. Çünkü o bana yalan isnad etmez.” Ebu İmame dedi ki: “Evet. Buhari, ‘Ashabımızın hepsi [İkrime’nin hadisini] hüccet olarak kullanır’ dedi.” İbn Ebi Hatim şöyle demiştir: “Babama İkrime’nin nasıl biri olduğunu sordum. Dedi ki: İbn Muin, İcli ve Nesai de onu mevsuk kabul etmiştir.”¹⁰⁷⁷

Fakat buna mukabil şöyle de denmiştir: “Malik onu sika kabul etmemiştir ve [başkalarına] ondan rivayet etmemeyi emrederdi.”¹⁰⁷⁸ İbn Ebi Zi’b şöyle demiştir: “İkrime sika değildir.”¹⁰⁷⁹ Ahmed b. Hanbel demiştir ki: “Hadisi değişkendir ve ondan, benim hiç bilmediğim farklı farklı (haberler) naklediliyor.”¹⁰⁸⁰ Kasım şöyle demiştir: “İkrime yalancıydı. (Çünkü) sabah bir hadisi naklediyor, akşamsa onun tam tersini söylüyordu.”¹⁰⁸¹

Said b. Müseyyeb de gulamı “Bered”e şöyle derdi: “Ey Bered! İkrime’nin İbn Abbas’a yaptığı gibi sen de bana yalan isnad etme.”¹⁰⁸²

Zikredilenlerden çıkan sonuç şudur ki, Şia nezdinde İkrime’nin güvenilirliği sabit değildir, ama Ehl-i Sünnet nezdinde de ihtilaflıdır.