26
telekkommunikatsiya sohasi hozirgi kunda eng rivojlangan sohaga aylandi.
Mavjud tarmoqlarni optik tolali kabellar va zamonaviy texnologiyalar bilan
jixozlangani hech kimga sir emas. Bunday tarmoqlarning asosini, namunaviy
kanallar va traktlarni shakllantirish uchun mo’ljallangan, elektrik, tolali optik
va radio liniyalari bo’yicha ishlovchi ko’p kanalli uzatish tizimlari tashkil
etadi. Tarmoq asosini tashkil etuvchi optik kabellar yuqorida aytib
o’tganimizdek juda yuqori o’tkazuvchanlik xususiyatiga ega.
Zamonaviy
TOAT
(tolali
optik
aloqa
tizimi)
jihozlarining
ko’p
funksionalligi ko’plab o’zaro bog’liq element va qurilmalarning mavjudligi,
ularning ish sifati darajasining turliligi va murakkabligi bilan farq qiladi.
TOAT jihozlarning murakkablashuvi, ularning o’tkazish qobiliyatining o’sishi,
kanal va traktlar sonining ko’payishi, ularning ish mexanizmiga axborot
texnologiyalarining kiritilishi, ularning ekspluatatsiyasini tashkil etishga bo’lgan
talablarni aniqlaydi. Ekspluatatsiya - TOAT ish davrining xayotiy bosqichi
bo’lib, o’zida TOAT qurilmalarini sozlash va montaj qilishni, uni vazifasi
bo’yicha ishlatishni, profilaktik texnik xizmat ko’rsatishni, rad etishlardan
keyin qayta tiklash va ta’mirlashni mujassamlaydi. TOAT va uzatish
liniyalari qurilmalari ishining maksimal samaradorligiga erishishga
yo’naltirilgan tashkiliy-texnik tadbirlar va axborot–dasturiy vositalar majmuasi
texnik ekspluatatsiya (TE) tizimini tashkil etadi [6,9].
Telekommunikatsiya tarmoqlarini va tizimlarini ekspluatatsiya qilish
jarayonida tarmoqdagi liniyaviy buzilishlar, stansion buzilishlar, uzatish
tizimlarining bir yoki bir nechta obektlarining parametrlarini normalar
talablariga javob bermasligi tufayli muammolar yuzaga keladi. Liniyaviy
buzilishlarga quyidagilar kiradi:
liniya kabelining uzilishi,
ongli ravishda fuqorolar tomonidan kabelni o’g’irlash,
tabiiy ofatlar tufayli yuzaga kelgan uzilishlar.
Telekommunikatsiya tarmoqlarini ekspluatatsiya qilish jarayonida
yuqorida keltirilgan muammolardan tashqari shu muammolarni bartaraf
|