KİTAP 1
|
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
16
|
İnsan Hakları
|
‘Yumruğu yiyince gözü morardı’
|
Şiddet
|
‘Geçirdiği kaza nedeniyle gözü morardı.’
|
33
|
Cinsiyet
|
Kullanılan görseller
|
Görsellerin bütününde cinsiyetle ilgili kalıp yargılar güçlendirilmektedir. Örneğin, bebekle ilgilenen kadın, ev temizliğini yapan kadın, balığa giden adam.
|
Dengeli görsellerin seçilmesi.
|
35
|
İnsan Hakları
|
1.‘Aman diyene kılıç kalkmaz’
2. ‘İş bilenin kılıç kuşananın’
3. ‘Kesilen baş yerine konmaz’
|
Şiddet
|
1. ‘Suçluyu cezalandırmak adalet, onu bağışlamaksa fazilettir.’
2. ‘Ağır kazan geç kaynar’
3. ‘Laf ağızdan bir kez çıkar’
|
53
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Biziz bu memleketin,
kanı, iliği, eti’
|
Militarizm
|
Fethi Bolayır’ın 29 Ekim adlı şiirinin yeniden düzenlenmesi
|
59
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘KKTC’de olduğu gibi Türkiye’de ve Ortadoğu’da olduğu gibi”
|
Anlam hatası
|
Coğrafya olarak ada, ülke olarak Kıbrıs, devlet olarak KKTC kullanılması
|
71-72
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
1.’Kuzey Kıbrıs’taki denizler’
2. Kuzey Kıbrıs’taki mağaralar
|
Anlam hatası
|
Coğrafya olarak ada, ülke olarak Kıbrıs, devlet olarak KKTC kullanılması
|
86
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Al renginde şehit kanı’
|
Militarizm
|
Çağatay Darbaz’ın Cumhuriyet’in Anlattıkları adlı şiirinin düzenlenmesi.
|
131
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Siz ki bayraklara kanı ile renk veren şehitler soyundansınız’
|
Militarizm
|
Mevcut şiirin tekrar düzenlenmesi.
|
167
|
İnsan Hakları
|
‘Güdük Necmi, İnek Şaban’
|
Şiddet
|
Akran zorbalığı veya çocuk istismarı açısından lakapların kullanılmaması daha yerinde olur.
|
172
|
Demokrasi/Laiklik
|
‘Allaha şükür ede ede’
|
Çocuğa görelik
|
Çocuklar somut işlemler dönemini tamamlamamıştır. Somut ve dini çağrıştırmayan kelimeler kullanılması
|
184
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
Burçların tanımı
|
Çocuğa görelik
|
Çocuklar somut işlemler dönemini tamamlamamıştır. Fal, burç gibi konular yerine çocukların hayal gücünü geliştirecek aktiviteler seçilmesi
|
189
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘iman, hakka tapan ol’
|
Militarizm/Çocuğa görelik
|
Mevcut şiirin tekrar düzeltilmesi
|
KİTAP 2
|
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
3
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
Okuma parçası
|
Metinde Kıbrıs ile ilgili herhangi bir bilginin bulunmaması
|
Kağıt ile ilgili yazılan metine Kıbrıs’a ilişkin bilgilerin eklenmesi
|
30
|
İnsan Hakları
Cinsiyet
|
‘kadın ve kocasının kavga edip küsmesi’
|
Şiddet
Cinsiyet rolleri
|
İletişim ile ilgili çocuğa uygun bir örnek seçilmesi.
|
52
|
Çocuğa Görelik
|
Kullanılan görseller
|
Hulusi Behçet’in araştırılması
|
Mehmet Aziz: 1948’de Kıbrıs’ta sıtma parazitlerinin taşıyıcısı olan söz konusu Anofelis sivrisineğinin yok edilmesini başarılı bir proje ile sağladı.
|
62
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
Cinsiyet
|
Sanatçı örnekleri
|
Yerel sanatçıların ve kadın sanatçıların örnekte kullanılmaması
|
Yerel sanatçıların ve kadın sanatçıların örnek olarak verilmesi.
|
106
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘düşmanı yere seren’,
‘coşuyor Türklük kanı’
|
Militarizm
|
Farklı, çocuğa uygun ve yerel bir şiir seçilmesi.
|
151
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘birer birer yok oldu haçlılar karşımızda’
‘savaş’
‘şehit’ ‘gazi’
|
Militarizm
|
Farklı, çocuğa uygun ve yerel bir şiir seçilmesi.
|
168
|
Cinsiyet
|
Kullanılan görseller
|
Cinsiyet kalıpları
|
Kullanılan görsellerde her iki cinsiyetin de verilmesi.
|
Genel
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘okuma parçalarının tamamı’
|
Yerel okuma parçaları yoksunluğu ve konuların yerel edebiyat ile ilişkilendirilmemesi.
|
Yerel yazarlara da yer verilmesi.
|
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
11
|
İnsan Hakları
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Resmi inceleyerek insanların hangi kıta ve ülkeden olduğunu bulunuz’
|
İnsanların renkleri, ülkeleri ile kalıp yargılar oluşturmakta ve öteki kavramını güçlendirmektedir.
|
İnsanların özelliklerinin farklı örnekler ile açıklanması.
|
14
|
İnsan Hakları
Laiklik
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Yaradılış bakımından normal bir insan doğduğunda iki kolu, iki bacağı…’
|
1.Engellileri görmezden gelme
2. Çocuğa görelik
|
İfadeler seçilirken engelli öğrencilerin varlığının da hatırlanması.
Yaradılış gibi soyut ifadelerden kaçınılması.
|
23
|
Anlam hatası
|
Kimlik kartı yaşı bilgisi
|
Anlam hatası
|
Yeniden araştırılıp, doğru sayıların yazılması.
|
36
|
Cinsiyet
|
‘annem çalıştığı için ev ile işleri anneannem yapıyor, bizlerde ev işlerine yardımcı oluyoruz.
|
Kalıp yargılar güçlendirilmiştir.
|
Dengeli ifadelerin seçilmesi.
|
|
|
|
|
|
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
37
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
Cinsiyet
|
1.’Ülkemizde çiftler çocuk dünyaya getirmeden önce aile kurmaya karar verirler.’
2.’mutlu evliliği olan bir bayan’
3.’ülkemizde çok az kişi, toplumdan ayrı kendi başına yaşar’
|
Cinsiyet ve aile kurumu ilgili kalıp yargılar güçlendirilmiştir.
|
Dengeli ve çoklu ifadelerin seçilmesi. Varsayımlar üzerine bilgi verilmemesi.
|
39
|
Cinsiyet
|
‘çocuk sahibi olmak’
‘bazı evliliklerde eşlerin sağlık sorunları nedeniyle çocukları olmaz’
|
Cinsiyet ve aile kurumu ilgili kalıp yargılar güçlendirilmiştir.
|
Dengeli ve çoklu ifadelerin seçilmesi. Varsayımlar üzerine bilgi verilmemesi.
|
40
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Anayasamızdaki ailenin Türk toplumundaki yeri Aile toplumun temelidir şeklinde belirtilmiştir.
|
Militarizm/Milliyetçilik
|
Anayasa’daki ifade sadece ‘aile toplumun temelidir’ şeklindedir. İçerikleri zenginleştirirken milliyetçilik unsurlarından kaçınılması.
|
41
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘kuzen-yeğen anlamları’
|
Anlam karmaşası
|
Kıbrıs Türk Toplumu içerisinde her iki ifade de aynı anlamda kullanılır.
|
42
|
İnsan Hakları
|
‘beni kucağına oturmam için çağırdı’
|
Çocuk İstismarı
|
Daha farklı ifade edilmesi.
|
47
|
Cinsiyet
|
Kullanılan görsel
|
Görselde cinsiyet ile ilgili kalıp yargılar güçlenmektedir.
|
Dengeli görselin seçilmesi.
|
|
|
|
|
|
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
48
|
Cinsiyet
|
Kullanılan görseller ve ifadeler
|
Görsellerde cinsiyet ile ilgili kalıp yargılar güçlenmektedir. Örneğin erkeğin yeniden evlenmesi
|
Dengeli görsel ve ifadelerin seçilmesi.
|
50
|
Cinsiyet
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘çok çocuklu ve az çocuklu ailelerin olumlu olumsuz yönleri’
|
Cinsiyet ile ilgili kalıp yargılar güçlenmektedir.
Başkaları ile ilgili ön yargılar tetiklenmektedir.
|
Başka ifadeler seçilmesi.
|
55
|
Cinsiyet
|
‘çalışan kadın ile çalışmayan kadının karşılaştığı kolaylık ve zorluklar’
|
Cinsiyet ile ilgili kalıp yargılar güçlenmektedir. Ön yargılar tetiklenmektedir.
|
Dengeli ifadelerin seçilmesi.
|
56
|
Anlam hatası
|
Kullanılan rakamlar gerçekçi değil.
|
Bilgi karmaşası
|
Verilerin doğru seçilmesi.
|
57
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
Kullanılan görseller
|
Militarizm, çocuk ihlali
|
Dengeli görsellerin seçilmesi
|
58
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘Mia annesi ile konuştuğunda gözleri dolmuştu’
|
Çocuğa görelik
|
Mutlu ifadelerin seçilmesi.
|
64
|
Cinsiyet
|
‘Eğitim anne dizinde başlar’
|
Cinsiyet ile ilgili kalıp yargılar güçlenmektedir.
|
Farklı bir anonim sözcük seçilmesi.
|
84
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘minarelerdeki şerefe kapıları’
|
Çocuğa görelik
|
Yön bulmak için farklı öneriler sunulması.
|
87
|
Yerel/Evrensel/Biz/Ötekiler
|
‘KKTC, Güney Kıbrıs’a göre……. yer alır’
|
Görmezden gelme
|
Farklı olarak ifade edilmesi.
|
*Bir komisyon tarafından değil tek bir kişinin kitabı hazırlaması sayfaları incelemeden önce göze çarpan sorunlardır.
Sayfa Nu.
|
Sorun
|
Sorunlu Örnek
|
Gerekçe
|
İyi Örnek
|
16
|
Çocuğa görelik/Laiklik
|
‘Allah, yaratıcı ifadesi’
|
Somut işlemler döneminde olan çocukların soyut ifadeler içeren bilgiler buluşması çocuk pedagojisine aykırıdır.
|
Soyut ifadelerden kaçınılması.
|
25
|
‘ahiret günü, kader’
|
26
|
‘öldükten sonra dirilmekte haktır’ Amentü duası
|
27
|
‘Cibril hadisi’
|
47
|
‘Allah duamı kabul etmişti’
|
48
|
‘yanında bulunan görevli melek ona “duan kabul edilsin, aynı şeyler sana da verilsin” diye dua eder.’
|
52
|
‘Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan 27 kat değerlidir’
|
54
|
‘bizi ateş azabından koru’ Bakara Suresi
|
75
|
Çocuğa görelik
Demokrasi/Laiklik
|
1.’şehitlik ve gazilik olmadan vatan olmaz. Cennet vatanımız şehitlerin kanlarıyla yoğrulmuştur.
2.’Allah yolunda öldürülenlere, ölüler demeyin’
3. ‘namus ve şerefimizi koruyarak’
|
Militarizm.
Şiddet.
|
|
|
‘eğer bize melek veya başka varlık gönderseydi’
|
|
|
‘bizi ateş azabından koru’ Rabbena duası
|
