4. Atmosfer effektləri
Bir mühitdə dalğanın yayılma sürəti mühit üçün sınma indeksi ilə ifadə edilə bilər.
Qırılma indeksi n= c/v
düsturu ilə dalğanın sərbəst fəzada yayılma sürətinin mühitdəkinə nisbəti kimi müəyyən edilir.
Burada c,
WGS-84 sistemində müəyyən edilmiş 299,792,458 m/s-ə bərabər olan işığın sürətidir. Əgər yayılma
sürəti (və ya ekvivalent olaraq sınma indeksi) dalğanın tezliyindən asılıdırsa, mühit dispersivdir.
4.1 İonosfer effektləri
İonosfer, əsasən, Yer səthindən təqribən 70 km-dən 1000 km hündürlükdə olan
atmosfer bölgəsində yerləşən dispersiv mühitdir.
. Bu bölgədə günəşdən gələn
ultrabənövşəyi şüalar qaz molekullarının bir hissəsini ionlaşdırır və sərbəst
elektronları buraxır. Bu sərbəst elektronlar elektromaqnit dalğalarının
yayılmasına, o cümlədən GPS peyk siqnal yayımlarına təsir göstərir.
4.2 Troposferik gecikmə
Troposfer atmosferin 15 GHz-ə qədər tezliklər üçün dispersiv olmayan aşağı hissəsidir.
Bu mühitdə, həm L1,
həm də L2-də GPS daşıyıcısı və siqnal məlumatı (PRN kodu və naviqasiya məlumatları) ilə əlaqəli faza və qrup
sürətləri sərbəst fəzanın yayılması ilə bağlı eyni dərəcədə gecikir.
Bu gecikmə yerli temperaturdan, təzyiqdən
və nisbi rütubətdən asılı olan troposferin sınma indeksinin funksiyasıdır.
Kompensasiya edilmədikdə, bu
gecikmənin ekvivalenti zenitdə olan bir peyk üçün təxminən 2,4 m və dəniz səviyyəsindəki istifadəçi üçün
təxminən 5º yüksəklik bucağı ilə peyk üçün təxminən 25 m arasında dəyişə bilər.
Dostları ilə paylaş: |