Termez davlat universiteti sport faoliyati va boshqaruv

 
 

---

27 
XULOSA 
Xulosa qilib aytgandan bu esa eng avvalo sportchilarni tayyorlashda o„quv 
mashg„ulot jarayonini rejalashtirishga katta ahamiyat qaratish, olimpiya sport turlari 
bo„yicha milliy terma jamoalarning asosiy va zahira tarkibidagi iqtidorli sportchilarni 
tanlash, sportchi va murabbiylarni moddiy ta‟minotini yaxshilash, respublika va xalqaro 
musobaqalarda samarali ishtirok etish hamda mamlaktimiz terma jamoalarini 
tayyorlashda pedagogik-psxilogik, tibbiy va texnik-taktik jihatdan tayyorlashning 
barcha muammolarani hal etishga alohida ahamiyat berish kerak.
Sportchining jismoniy tayyorgarligi sog'lig'ini mustahkamlash va saqlash, 
sportchining jismoniy xususiyatlarini shakllantirish, tananing funktsional 
imkoniyatlarini oshirish, jismoniy qobiliyatlarni - kuch, tezlik, muvofiqlashtirish, 
chidamlilik va moslashuvchanlikni rivojlantirishga qaratilgan. Sport yutuqlarining 
o'sishi doimo sportchining jismoniy imkoniyatlarini yangi bosqichga ko'tarishni talab 
qiladi. Jismoniy tayyorgarlik har qanday yoshdagi, mahorat va sportdagi sportchi uchun 
zarurdir. Biroq, har bir sport turi sportchilarning jismoniy tayyorgarligiga - individual 
fazilatlar, funktsional imkoniyatlar va jismoniy rivojlanish darajasiga o'ziga xos 
talablarni qo'yadi. Shuning uchun ham muayyan sport turida, turli yoshdagi va malakali 
sportchilar o‗rtasida jismoniy tayyorgarlikning mazmuni va metodikasida ma‘lum 
farqlar mavjud.
Sport o'yinlarida jamoa o'yinining umumiy taktik rejasidan tashqari, individual 
o'yinchilar uchun ham taktik reja tuzilishi mumkin. Bunday rejaning asosi kuchlar 
muvozanatini tahlil qilish, bir jangovar juftlik (hujum va mudofaa) bo'lishi mumkin. 
Bo'lajak musobaqaning rejasini sportchi va murabbiy birgalikda tuzadilar, chunki 
sportchining taktik mahoratini uning musobaqaning taktik rejalarini tuzishda faol 
ishtirokisiz o'sishi mumkin emas.
Turli sport turlarida taktik tayyorgarlikning roli bir xil 
emas. O'yin va jamoaviy musobaqalarda taktik tayyorgarlik yetakchi o'rin tutadi. Raqib 
bilan aloqa qanchalik yaqin bo'lsa, taktik tayyorgarlik shunchalik qiyin va muhim 
bo'ladi va mashg'ulotning boshqa barcha bo'limlari unga bo'ysunadi. 
Har yili sportchining intellektiga qo'yiladigan talablar darajasi ortib bormoqda. 
Intellektual qobiliyatlar o‗quv jarayoniga ham, mashg‗ulot jarayoniga ham (ayniqsa, 

---

28 
harakatlar texnikasini o‗rgatish jarayoni, taktik usullarni o‗zlashtirish va boshqalar), 
hamda musobaqalardagi chiqishlar natijalariga ta‘sir qiladi. Sport o'yinlarida bu, 
masalan, sportchilarning o'yin madaniyatida, texnik va taktik harakatlarni bajarish 
tezligida, diqqatni jamlash darajasida, ma'lumotlarni idrok etish va qayta ishlashda, 
rejalashtirilgan taktik kombinatsiyalarni qo`llash.