##Təsdiq edirəm: ##Ümumi tarix və tarixin tədrisi texnologiyası kafedrasının müdiri

##num= 5// level= 1// sumtest=9 // name= Tarixi təsəvvürlər haqqında ümumi anlayış //

1. Şagirdlərdə tarixi təsəvvürlərin yaradılması probleminin tədqiqinə başlanmışdır.

A) 1930 - cu illərdən

B) 1960 - cı illərdən

C) 1940 - cı illərdən

D) 1920 - ci illərdən

E) 1970 - ci illərdən

2. Şagirdlərdə tarixi təsəvvürlərin yaradılması problemi ilə ilk dəfə məşğul olan sovet tarixçi - metodistləri:

A) P. Leybenqrub, M. Zinovyev, Y. Agibalova.

B) N. Dayri, V. Kartsov, O. Volobuyev

C) N. Andreyevskaya, V. Bernadskiy, A. Strajev

D) İ. Lerner, D. Nikiforov, İ. Merzon

E) A. Zavadye, Q. Qoder, N. Karayev

3. Mənimsəmə prosesi mərhələlərinin ardıcıl verildiyi bəndi göstərin.

1 - Qavrama

2 - Yadda saxlama

3 - Dərketmə

4 - Tətbiq etmə

A) 1, 3, 2, 4

B) 1, 2, 3, 4

C) 1, 2, 4, 3

D) 1, 3, 2, 4

E) 3, 1, 2, 4

4. 1970 – 1980 - ci illərdə tarixi təsəvvürlərin yaradılması problemi ilə məşğul olmuşlar:

A) P. V. Qora, N. İ. Zaporojets, F. P. Korovkin və b.

B) B. S. Murzayev , D. N. Nikiforov. A. S. Zavadye və b.

C) L. İ. Boqolyubov, V. O. Punskiy, Q. M. Donskoy və b.

D) A. Q. Koloskov, A. İ. Aleksandrov, A. F. Rodin və b.

E) İ. V. Qittis, N. Q. Dayri, İ. Y. Lerner və b.

5. Maddi həyat haqqındakı təsəvürlərə aid bəndi göstərin:

1 - Sənətkarlıq

2 - Kapitalizm

3 - Falanqa

4 - Demokratiya

5 - Mis mədənləri

6 - Opera

A) 3, 4

B) 2, 4

C) 4, 6

D) 2, 6

E) 1, 5

6. Sosial - siyasi həyat haqqında təsəvvürlərə aid bəndi göstərin:

1 - Təhkimli kəndli, mülkədar

2 - Monarxiya, respublika

3 - Zirehli geyim, nizə

4 - Teatr, musiqili komediya

5 - Memarlıq, heykəltaraşlıq

6 - Maldarlıq, sənətkarlıq

A) 4, 5

B) 1, 2

C) 3, 4

D) 5, 6

E) 3, 5

7. Tarixi - mədəni həyat haqqında təsəvvürləri göstərin:

A) Gömrük haqqı, dövlət rüsumu

B) Pambıqçılığın inkişafı, toxuculuq

C) Quldarlıq demokratiyası, monarxiya

D) Nüvə silahları, soyuq müharibə

E) Məişət əşyaları, səhnə əsərləri

8. Tarixi - mədəni həyat haqqında təsəvvürlərə aid bəndi göstərin:

1 - Məişət əşyaları

2 - Səhnə əsərləri

3 - Pambıqçılığın inkişafı

4 - Quldarlıq demokratiyası

5 - Nüvə silahları

6 - Gömrük haqqı

A) 1, 2

B) 3, 4

C) 4, 5

D) 5, 6

E) 3, 5

9. Maddi həyat haqqındakı təsəvvürlərə aiddir:

A) Cəmiyyətdəki müxtəlif siniflər barədə təsəvvürlər

B) Tarixi zaman haqqında təsəvvürlər

C) Tarixi məkan haqqında təsəvvürlər

D) İnsanların məşğuliyyəti barədə təsəvvürlər

E) Hərbi - tarixi hadisələrə dair təsəvvürlər

##num= 6// level= 1// sumtest=12 // name= Şagirdlərdə zaman təsəvvürlərinin formalaşdırılması //

1. Uşaqlarda zaman haqqında ilkin təsəvvürlər nə vaxtdan yaranmağa başlayır?

A) Məktəbəqədərki yaş dövründən

B) III - IV siniflərdən

C) I - II siniflərdən

D) VI sinifdən

E) VII sinifdən

2. Şagirdlərə tarixi zaman haqqında sistemli biliklərin verilməsinə əsasən neçənci sinifdən başlanır?

A) V sinifdən

B) IV siniflərdən

C) VIII sinifdən

D) VII sinifdən

E) VI sinifdən

3. Şagirdlər “minillik” anlayışı ilə ilk dəfə neçənci sinfin tarix dərsliyində rastlaşırlar?

A) VIII sinfin

B) V sinfin

C) VI sinfin

D) VII sinfin

E) IX sinfin

4. Tarix təliminin məzmununa aid göstərilən materalları müvafiq qruplar üzrə müəyyənləşdirin:

I. Əsas və q/əsas faktlar

II. Təzahürlər

III. Nəzəri materiallar

1 - 1425 - ci ildə ingilislərAzenkur döyüşündə fransızlara qalib gəldilər.

2 - Qonşu icmasına keçid qədim alman tayfalarında bərabərsizliyin əsasını qoydu.

3 - Misir pramidaları müasir 20 mərtəbəli binalardan təqribən üç dəfə hündürdür.

4 - Londonda yaşayan 200 min adamın 50 mini avara və dilənçi idi.

5 - 1920 - ci illərdə sovet rejiminə qarşı baş vermiş üsyanların məğlub olmasının əsas səbəbi onların qeyri - mütəşəkkil olması idi.

6 - Manufaktura əl əməyinə, əmək bölgüsünə, muzdlu əməyə əsaslanan iri kapitalist müəssisəsidir.

7 - Sənaye çevrilişi

8 - Kəndli müharibəsi

A) I – 2, 3, 4; II – 1, 7, 8; III –5, 6

B) I – 1, 3; II – 4, 7, 8; III – 2, 5, 6

C) I – 2, 4; II –5, 7, 8; III – 1, 3, 6

D) I – 1, 3, 6; II – 4, 8; III – 2, 5, 7

E) I – 1, 3, 4; II – 7, 8; III – 2, 5, 6

5. Xronologiyanın mənimsədilməsində hadisələrin yalnız əvvəlincisinin və sonuncusunun tarixləri göstərilməklə aşağıdakı kimi ardıcıl düzülməsi üsulu necə adlanır? – Kiçik Asiyanın tutulması; Mesopotamiya və İranın alınması; Orta Asiyanın işğalı; Hindistana yürüş və Mesopotamiyaya qayıdış.

A) Məntiqi sıra

B) Xronoloji müqayisə

C) Müasir dövrdən başlayaraq illəri hesablamaq

D) Davametmə müddətini müəyyənləşdirmək

E) Yuvarlaq tarix ətrafında möhkəmlətmək

6. Zaman əlaqələrinin mənimsədilməsi məqsədilə məntiqi sıra tərtib edərkən göstərilənlərdən hansına ehtiyac yoxdur:

A) Hadisələrin baş verdiyi illərin məntiqi sıraya düzülməsi

B) Hadisələr arasındakı əlaqələrin məntiqi ardıcıllığının gözlənilməsi

C) Hadisələrin ardıcıllığının gözlənilməsi

D) Hadisələrin məntiqi cəhətdən əlaqəli olan bütün tarixlərinin bilinməsi

E) Əəsaslandırılmış cavabların tələb edilməsi

7. Əkinçilik əvvəl meydana gəlmişdir, yoxsa siniflər? – sualına cavab verilir ki, əkinçilik. Çünki əlinçilik meydana gəlməsəydi, siniflərin meydana gəlməsinə şərait yaranmazdı. – Bu ifadədə xronologiyanın mənimsədilməsinin hansı üsulundan istifadə olunmuşdur?

A) Faktların təhlil edilməsi

B) Xronoloji müqayisə

C) Hadisələr arasındakı zaman fərqinin göstərilməsi

D) Vaxt lenti

E) Xronoloji cədvəl

8. “97 il bundan əvvəl, 1914 - cü ildə I dünya müharibəsi başladı” - tərzdə ifadə xronologiyanın mənimsədilməsi üsullarından hansına aiddir?

A) Xronoloji müqayisə

B) Məntiqi sıra

C) Müasir dövrdən başlayaraq illəri hesablama

D) Əzbərləmə

E) Yuvarlaq tarix ətrafında möhkəmləndirmə

9. Xronologiyanın mənimsədilməsi üçün xronoloji müqayisə üsulunun tətbiq edildiyi bəndi göstərin.

A) Kalka üzərindən döyüşdən 13 il sonra 1236 - cı ildə monqollar yenidən rus torpaqlarına yürüş etdi.

B) 558 il bundan əvvəl 1453 - cü ildə türklər Konstantinopolu fəth etdilər.

C) Rusiyada Romanovların hakimiyyəti 304 il, 1613 - cü ildən 1917 - ci ilədək davam etdi.

D) Temuçin 1206 - cı ildə, 51 yaşında noyonların qurultayında bütün tayfaların xanı seçildi.

E) Bakı metropoliteninin istifadəyə verildiyi vaxtdan 44 il keçmişdir.

10. Müasir dövrdən başlayaraq illəri hesablamaq üsulunun tətbiq edildiyi bəndi göstərin.

A) Sultan II Mehmet 1481 - ci ildə vəfat etdi

B) Şimal müharibəsi 21 il, 1700 - 1721 - ci illər arasında davam etmişdir

C) 1475 - ci ildə Krım xanlığı Osmanlı dövlətindən vassal asılılığını qəbul etdi

D) İlk səlib yürüşündən üç il sonra, 1099 - cu ildə cəngavərlər Qüdsə soxuldular

E) 560 il bundan əvvəl 1453 - cü ildə türklər Konstantinopolu fəth etdilər

11. Xronologiyanın mənimsədilməsində davametmə müddətini göstərmək üsulunun tətbiq edildiyi bəndi göstərin.

1 - Ruslar düz 240 il, 1240 - cı ildən 1480 - ci ildək monqolların əsarətində qalmışlar

2 - 560 il bundan əvvəl 1453 - cü ildə II Mehmet Konstantinopolu fəth etdi

3 - 1475 - ci ildə Krım xanlığı Osmanlı dövlətindən vassal asılılığını qəbul etdi

4 - 1962 - ci il aprelin 12 - də kosmos fəth edildi

5 - Şimal müharibəsi 21 il, 1700 - 1721 - ci illər arasında davam etmişdir

6 - 44 il bundan əvvəl 1967 - ci ildə Bakı metropoliteni istifadəyə verilmişdir

A) 1, 5

B) 2, 3

C) 2, 4

D) 4, 6

E) 3, 4

12. Müəyyən hadisələri uyğun tarixi əlaqəli hadisələrə “bağlamaq” üsulunun tətbiq edildiyi bəndi göstərin.

A) 44 il bundan əvvəl, 1967 - ci ildə Bakı metropoliteni istifadəyə verilmişdir

B) 1774 - cü ildə Rusiya Türkiyə ilə müharibəni tələsik qurtardı ki, Y. Puqaçovun rəhbərliyi ilə başlanmış kəndli müharibəsini yatırmaqda ordudan istifadə etsin

C) XIII əsrin sonunda səlib yürüşləri başa çatdı

D) İkinci səlib yürüşü 1147 - ci ildə oldu

E) Ruslar düz 240 il, 1240 - cı ildən 1480 - ci ildək monqolların əsarətində qalmışlar