Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

4.5.
 
BICC protokoli
 
O’tkazish muhitiga bog’liq bo’lmagan holda chaqiriqlarni boshqarish 
protokoli (Bearer Independent Call Control protocol, BICC [3]) ITU-T 
tomonidan ishlab chiqilgan (Q.I900...Q.I999 Tavsiyalar) va 
UfTT 
abonentidan (abonentiga) bog’lanishlarni o’rnatishda MGClarning o’zaro 
bog’lanishi uchun qo’llanilishi mumkin. 
BICC protokoli ikkita OKS №7 tarmoqlarini paketli kommutatsiya 
tarmog’i orqali bog’lash maqsadida ishlatiladi. Modomiki, BICC xabarlari 
turli paketli tarmoqlar orqali uzatilishi mumkinligiga erishilgan ekan, u 
holda BICC protokoli signalli ma’lumotlarni uzatish usuliga bog’liq bo’lmay 
qoldi. 

---

112 
Signalizatsiya transporti tizimi BICC protokolining asosiy tashkil 
etuvchilaridan biri hisoblanadi. Har bir signalli aloqaga bittadan STC 
(Signaling Transport Converter) ob’ekti ko’zda tutilmoqda. BICC 
protokoli SAP (Service Access Point) xizmatiga mos ulanish nuqtasini 
ishlatish bilan bu signalli aloqa xabarlarini uzatadi yoki qabul qiladi. 
Ikkita 
(Call 
Service 
Function) 
chaqiriqlarga 
xizmat 
ko’rsatish 
funksiyalari bir xil ahamiyatga ega bo’lgan bloklari, ular orasida 
ma’lumotlarni ishonchli uzatilishi va xizmatlarga ulanishning indikatsiyasi 
uchun BICC signalli ma’lumotlarini tashish xizmatini ishlatadi. Shunday 
qilib, bir darajali BICC protokolli birliklari orasida BICC xabarlarining 
almashinuvi bu xizmatdan foydalanish orqali bo’lib o’tadi. 
4.6.
 
SIGTRAN protokoli
 
Signaling Transport (SIGTRAN) protokoli IP-tarmoqlar bo’yicha 
signalli ma’lumotlarni uzatish uchun protokollar to’plamidan iborat. U 
VoIP 
taqsimlangan 
arxitekturasida 
asosiy 
transport 
komponenti 
hisoblanadi va SG, MGC, Gatekeeper (darvozabon) kabi qurilmalarda 
ishlatiladi [1]. 
SIGTRAN ma’lumotlar oqimlarini boshqarish protokoli (Stream 
Control Transmission Protocol, SCTP) va moslashtirish darajalari 
funksiyalarini ishlatadi. SCTP signalli ma’lumotlarni ishonchli uzatilishiga 
javob beradi, oqimlarni boshqarishni amalga oshiradi, xavfsizlikni 
ta’minlaydi. Moslashtirish darajalari funksiyalariga SCTP xizmatlarini 
ishlatadigan mos signalli darajalardan signalli ma’lumotlarni uzatish 
kiradi. Bu protokollar foydalanuvchilar ma’lumotlarini segmentlashtirilishi

---

113 
va paketlashtirilishi, qonuniy foydalanuvchining imitatsiyalanishidan, 
uzatiladigan ma’lumotlar mazmunini o’zgartirilishidan himoyalash va 
boshqa qator funksiyalarga javobgar.