Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

YAZICI Ayşegül ,

Danışman : Yrd. Doç. Dr. Ayten ERDEM

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı (Varsa) : Genel Biyoloji

Mezuniyet Yılı : Haziran

Tez Savunma Jürisi : Yrd.Doç.Dr.Ayten ERDEM (Danışman)

Prof.Dr.Ayşın ÇOTUK

Prof.Dr.GülruhULAKOĞLU

Doç.Dr.Meriç ALBAY

Yrd.Doç.Dr.Zuhal ZEYBEK

Legıonella Pneumophıla Serogrup 2-14 Suşları İle Aynı Ortamı Paylaşan Bakterilerin Birbirleriyle Etkileşimi

Lejyoner hastalığı etkeni olan Legionella pneumophila Gram negatif, aerobik, çomak şekilli bakterilerdir. Göller, göletler ve akarsu gibi doğal su kaynaklarında oldukça yaygın olarak bulunan bu bakteriler soğutma kulesi, duş başlığı, buz makinaları, nebülizörler, nemlendiriciler ve jakuzi gibi insan yapımı su sistemlerine geçtiklerinde uygun koşullar nedeniyle çoğalırlar. Legionella ile kontamine olmuş bu gibi su sistemlerinden yayılan aeresollerin solunum sistemiyle alınmasıyla insanlarda enfeksiyona neden olurlar.

Sistemin sıcaklığı, dağıtım sistemi borularında ve depolarında meydana gelen ölü noktalar, besin kaynakları, heterotrofik bakteriler ve protozoonların varlığı Legionella’nın bu gibi çevrelerde kolonizasyonunu teşvik etmektedir. Aynı habitatı paylaşarak Legionella’nın varlığında ve üremesinde rol oynayan mikroorganizmalar oldukça fazladır.

L. pneumophila’nın su sistemindeki varlığında ekolojik dengenin çok önemli olduğu açık olarak görülmektedir. Temel enerji ve karbon kaynağı olarak aminoasitleri kullanan Legionella bakterileri, birçok benzer mikroorganizmadan L-sistein ve demir (III)’e olan zorunlu gereksinimleri ile ayrılırlar. Legionella bakterilerinin varlığını sürdürebilmesindeki en önemli etkenlerden biri Legionella cinsi olmayan bakterilerle olan etkileşimleridir.

Bu çalışmada 7 farklı otelin 4’ü kullanma suyundan, 3’ü soğutma kulesi suyundan ve 3’ü soğutma kulelerinin cidarındaki biyofilm tabakasından olmak üzere toplam 10 adet örnek ile çalışılmıştır. Bu örneklerden elde edilen Legionella dışındaki 24 bakteri suşunun, yine aynı örneklerden izole edilmiş olan 2 L. pneumophila SG 2-14 suşunun üremesi üzerindeki etkileri, canlı bakteri etkileşimi ve hücresiz sıvıların etkisi şeklinde incelenmiştir.

Ayrıca, Legionella dışındaki bakterilerin hücresiz sıvılarının, L. pneumophila SG 2-14 suşları üzerinde üremeyi engelleyici etkiye sahip olmalarını sağlayan moleküllerin karakterizasyonu enzim ve sıcaklık uygulamaları ile tayin edilmeye çalışılmıştır.

Sonuç olarak, Legionella ile aynı ortamı paylaşan diğer bakterilerin olumlu ya da olumsuz yönde birbirleriyle etkileşim halinde olduğu görülmüştür. Legionella’ların su sistemlerindeki kolonizasyonunun önemli ölçüde bu bakterilerin varlığına bağlı olabileceği ve bakterilerin Legionella üzerindeki etkisinin cins hatta tür düzeyinde bile değişiklik gösterebileceği saptanmıştır. Legionella dışındaki bazı bakterilerin hücresiz sıvılarının inhibe edici etkisinin enzim ve sıcaklık uygulamaları sonunda genellikle azaldığı veya devam ettiği görülmüştür.