Tez Yöneticisi: Prof. Dr. T okay gediKOĞlu ekiM 1997. 225 sayfa

OZET

KAMU VE ÖZEL SEKTÖR KURUM VE KURULUŞLARINDA INSAN KA YNAKLARINI GELİşTİRME ARACı OLARAK KULLANILAN HİzMETİçİ EĞİTİM PROGRAMLARININ VER.İML~İĞE ETKİLERİ VE BİR MODEL ÖNERİsİ (GAziANTEPÖRNEĞİ)

BAŞBOĞAOĞLU, Uğur Doktora, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı

Tez Yöneticisi: Prof. Dr. T okay GEDİKOĞLU

EKİM 1997. 225 sayfa

Bu tez, insan kaynağını geliştirme aracı olarak kullanılan hizmetiçi eğitim programlarının verimliliğe olan etkilerini incelemektedir. Araştırma için Gaziantep'te kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarında 484 işgören ve 38 yöneticinin görüşlerine başvurulmuştur. Anket ile işdoyumu. verimlilik, hizmetiçi eğitim konularında işgörenlere yöneltilen sorular bilgi-işlem ortamında değerlendirilmiştir. Araştırma, bu değerlendirmeler ışığında kamu ve özel sektör için aynı olmak üzere insan kaynaklarının verimli yönetimi ve kalitenin artırılabilmesi için geliştirilmiş yeni bir hizmetiçi eğitim modeli önermektedir.

Araştırmadan alınan sonuçlara göre;

İşgörenler bayııtzında,'

1. Örgütlerde, problemlerin çözümüne ilişkin ciddi bir çalışma olmadığı,

2. İşgörenlerin işlerini yaparken kendilerini büyük oranda başarılı ve üretken hissettikleri, kendilerini geliştirdiklerine inandıkları ve kurumlarına bağlılık duydukları, kurumlarının başarısının kendilerini yakından ilgilendirdiği ve işyerlerindeki fiziki olanakların çalışma verimlerini artırabileceğine inandıkları,

3. Sosyal hizmetlerin yeterlik ve etkinliğinin özel sektördeki işgören1er aleyhine bir durumda olduğu,

4. Kamu sektöründe üretimde kullanılan araç-gereç ve makinalarının bakım ve onarımının gerekli sürede yapılamadığı, dolayısı ile verimin düştüğü,

5. Kamu sektöründe çalışan işgörenlerin bir bölümünün özel sektörde çalışanlara oranla işyerlerindeki insan ilişkilerinden hoşnut olmadıkları ve sürtüşmeden kaçındıkları,

6. Her iki grup işgörenlerin çoğunluğunun kendilerini işlerine bağlayan asıl nedenin parasal olmadığı,

7. İş ile ilgili kararlarda kendilerine fikir sorulmadığı,

8. Her iki kesimde sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklerin hemen hemen hiç olmadığı,

9. İşgörenlerin önemli bir bölümünün olağanüstü bir durumda çalıştıkları yerden destek göremeyeceklerine inandıkları,

10. İşgörenlerin, her iki kesimde de amirlerin kendileri ile yeterince konuşmayan insanlar oldukları,

11. Her iki kesimde de başarıların yöneticilerce yeterince takdir edilmediği,

12. Kamuda işkanunları ile ilgili işgören bilgisi yüksek iken özel sektörde bu oran yanlara kadar düştüğü,

13. Hizmetiçi eğitimde %50 oranında üniversite ile ilişki kurulmadığı,

14. Düzenlenen hizmetiçi eğitim programlarında eğitim uzmanlarının yer almadığı,

15. Hizmetiçi eğitim programlarının uygulamadan uzak olduğu,

16. Hizmetiçi eğitim programlan düzenlenirken büyük oranda eğitim teknolojisinin işe koşulamadığı,

17. Eğitim sonunda büyük oranda sertifika veya katılım belgesi verilmediği, verilmiş olanların da mesleki terfide kullanılmadığı ve yönetim tarafından kendilerine farklı bir davranış gösterilmediği,

Yöneticiler boyııtunda,

1. Kurumlarda AR-GE (Araştırma-Geliştirme) birimlerinin hemen hemen olmadığı,

2. Kurumlarda verimlilik ölçümlerinin yapılmadığı,

3. İş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı önlem alınmadığı, psiko-sosyal ihtiyaçların belirlenmesi yolunda çalışmaların yapılmadığı,

4. İşgörenlerin ekonomik sorunlarını Çözüm1eyebilecek araştırmaların olmadığı, sosyal güvenlik ile ilişkili araştırmaların yapılmadığı,

5. Kurum içi-dışı insan kaynaklarının iz1enmediği,

6. İşgören seçiminde uygulanan tekniklerin yeterli olmadığı,

7. İşgörenlere sağlanan sosyal olanakların düşük düzeyde olduğu, 8. Alanında uzman kişileri istihdamda güçlük olduğu,

9. Yeni işe alınan personele hizmetiçi eğitim olanaklarının yeterince sağlanmadığı belirlenmiştir.

MART AR SÖZCÜKLER

İnsan Kaynaktan . Verim1i1ik . Hizmetiçi Eğitim İş Doyumu

Bilim Dalı Sayısal Kodu: EB 699

THE EFFECTS OF INSER VICE TRAINING PROGRAMS i EMPLOYED AS TOOLS TO lMPROVE HUMAN RESOURCES TO INCREASE PRODUCTIVITY IN PUBLIC AND PRIV ATE SECTOR

INSTlTUTIONS AND FJRMs: A PROPOSED MODEL ( GAziANTEP SAMPI.E)

BAŞBOĞAOĞLU, Uğur

PhD, Department of Educational Sciences, Educational Administration and Supervision

Supervisor: ProfDr. T okay GEDİKOĞLU

SEPTE!v1BER 1997, 225 pages

This study focuses on the effects of in-service training programs, as a tool to; improve human resource, on productivity. The opinions of 484 emp10yees and 38 managers working ın pnvate sector and public sector were taken by means of administrating an opinion poll. Raw data comprising of the opinions of employees on the issues like job satisfaction, productivity and in-service training was processed via computer medium (Excel 6.0) In the light of the findings obtained the re search has proposed a new in-service training model identical for both public and private sectors in order to increase human resource management and quality in a productive way. The results this study has yie1ded are as follows:

From the employees perception;

1. There has been no serious study aiming to bring out solutions to the problems in organizations,

2. They feel to be productive and successful to a great extent, believe to be developing themselves, to be loyal to their institutions, to be deeply concerned about the success of their organizations, and that improving physical facilities in their work places can affect their productivity positively,

3. The proficiency and efficiency of social services are a threat against employees of the private sector,

4. Maintanance of the equipment and the machinery used for production are retarded and thus there is a decrease in production at the public sector,

5. When compared with those working in private sector, some employees working in public institutions are not content with the human relationships at work and they avoid conflict,

6. The main reason connecting the majority of both groups of employees with their work is not financial,

7. Their opinions are not asked for when decisions related to work are taken,

8. For both sections; there are almost no social, cultural and art activities,

9. There is the belief among a majority of employees that they cannot be supported by their organization when they are in need of help,

10. In both sections, the superiors are people not talking to the employees sufficiently,

11. Their success is not assessed and appreciated fairly in both sectors,

12. While the employees in public institutions are highly informed about labour laws and regulations, this level is almost less than half as much in the private sector,

13. No colaboration is established with universities when organizing 50% of in-service training programs,

14. There is no educational superviser in the in-service training programs organised,

15. The in-service trainings programs are not consistent with what actually goes on in practise,

16. When organising the in-service training program the means and tools of educational technology are not employed,

17. In most cases those who attend in-service training programs are not given a certificate or license at the end of training, in other cases even they are given one, it is not considered as a credit in promotion.

From the managers perception;

1. There are almost no Research- Development units in the institutions,

2. Productivity is not assessed and evaluated,

3. Precautions are not taken against job accidents and occupational illnesses and there are not any studies in order to determine the psycho-social needs,

4. There is no research done to determine the capacity of solving the economical problems of employees and related with social security,

5. The human resources inside and outside the institution are not observed,

6. The techniques applied in the selection of employees are insufficient,

7. The social opportunities provided for employees are low in rank,