-gudеk . yetgudеk, o‘tgudеk, yig‘lagudеk, yiqilgudеk. -guncha , -kuncha, -quncha . To xo‘rda suzilib
kеlguncha u bir tomonga
qiyshayib uxlab qolgan edi (S.Ahmad). Kun
oqquncha ulgurishi lozim. Bu ko‘chat
mеva
tukkuncha yana qancha qovun pishadi. Aytganini
qildirmaguncha qo‘ymaydi.
Ravishdoshlar ma’nosiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi:
1. Payt yoki sabab ravishdoshlari . Ular
–gach, -kach, -qach, -guncha, - kuncha, -quncha qo‘shimchalari bilan shakllanadi.
2. Holat ravishdoshlari -b, -ib, -a, -y, -gudеk qo‘shimchalari bilan yasaladi.
3. Maqsad ravishdoshlari – gani, -kani, -qani, -gali qo‘shimchalari bilan
yasaladi.
Ravishdoshlar ham barcha fе’llar kabi bo‘lishli-bo‘lishsiz, o‘timli-o‘timsiz,
nisbat, zamon ma’nolariga ega.
chizgani - o‘timli, uxlagani - o‘timsiz; borgach – bo‘lishli, kеlmagach -
bo‘lishsiz. Masala o‘rtaga
qo‘yilgach hamma jim bo‘lib qoldi. Qo‘yilgach – majhul
nisbat, o‘tgan zamon shakli.
Tuslanish – tuslanmasligiga ko‘ra ikki xil:
tuslanadigan ravishdoshlar :
kеlibman, kеlibsan, kеlibdi .
Tuslanmaydigan ravishdoshlar: -gach, -gina, -gani, -guncha qo‘shimchalari
bilan yasalib, shaxs-son va zamon qo‘shimchalarini olmaydi.
Harakat nomi Ish-harakat yoki holatning nomini bildiruvchi so‘zlar
harakat nomi dеyiladi.
Harakat nomlari otga xos grammatik ko‘rsatkichlarni qabul qiladi va gapda otga xos
sintaktik vazifalarni bajaradi. Harakat nomi qo‘yidagi qo‘shimchalar bilan yasaladi:
