To‘ldiruvchi ergash gapli qo‘shma gaplar Bunday qo‘shma gaplarda ergash gap bosh gapdagi ko‘rsatish olmoshi bilan
ifodalangan to‘ldiruvchining ma’nosini ochib beradi.
Misol: 1.
Ma’lumotlar hammasi shuni ko‘rsatadiki, Jomiyning pand-nasihat bilan bog ‘
liq asarlari chinakam badiiy asarlardir. 2.
Sizga shuni bildirib qo‘yayki, Iskandar faqat men bilan boradi (Oybek). 3.
Shuni ham aytib qo‘yish kerakki, Anvarning dunyoga kelishini birdan-bir tabrik etib suyingan shu Nodira edi (A.Qodiriy).
Misolllardan ko‘rinadiki, to‘ldiruvchi ergash gap bosh gapdagi ko‘rsatish
olmoshi bilan ifodalangan
shuni so‘zini izohlagan.
To‘ldiruvchi ergash gaplar ayrim vaqtda bosh gapdagi qo‘llanmagan
to‘ldiruvchining ma’nosini ochib beradi.
Misol: 1.
Muyassar yaxshi biladiki, oson ishda lazzat bo‘lmaydi . 2.
O‘ylaymanki, Zaynab to‘g ‘
ri aytadi (A.Qodiriy). 3.
Mashrab hali-hali eslaydiki, Ashrafjon bir kun uning qo‘liga allaqaysi kitobni tutqazib, Barnoga olib borib berishini iltimos qildi (O.Yoqubov).
Misollardan ko‘rinadiki, to‘ldiruvchi ergash gap bosh gapda qo‘llanmagan
to‘ldiruvchilarning ma’nosini konkretlashtirib kelgan.
To‘ldiruvchi ergash gaplar bosh gap bilan ko‘pincha
–ki yordamchisi orqali
birikadi. Misol:
Ishonamanki, u erda sizni yaxshi kutib olishadi (Oybek).
Men qat’iy ishonch bilan aytamanki, biz ko‘zlagan maqsadimizga, albatta erishamiz. Ayrim vaqtda to‘ldiruvchi ergash gaplar bosh gap bilan
fe’lning shart mayli shakli, -mi yuklamasi orqali ham birikishi mumkin. Misol:
1. Siz nimani buyursangiz, biz shuni bajaramiz. 2. Bilasizmi, xo‘jayinning Nuriy degan qizlari bor (Oybek). 3.
Bilasizmi, ayol kishi ostona poylab jigarini kutadi .
Yuqoridagilardan ko‘rinadiki, to‘ldiruvchi ergash gap bosh gap bilan
