Tisk tüRKİye iŞveren sendikalari konfederasyonu
Yüklə 1,16 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TOPRAK İŞKOLU
- TURİZM İŞKOLU
ŞEKER İŞKOLU
Destekleme fiyatlarına bağlı olarak pancar ve şeker üretiminin şekillenmesi, istikrarsız bir üretim ve arz yapısını ortaya çıkarmıştır. Son yıllarda destekleme fiyatlarında meydana gelen artışlar, üreticinin pancar ekimine ilgisini artırmış, şeker üretiminin talebin üzerinde gerçekleşmesine neden olmuştur. Sektör; 1999/2000 kampanyasına 930 bin ton, 2000/2001 kampanyasına 680 bin ton stokla girmiştir. Sektörde ciddi anlamda üretim planlamasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Sanayide birim işlenen pancar başına istihdam edilen işçi sayısının Batı Avrupa Ülkelerine göre yüksek olduğu görülmektedir. Sanayinin rekabet gücü ve verimliliği açısından istihdamda optimal ölçeklere ulaşılması gerekmektedir. Fransa’da 1995/96, 1996/97 ve 1997/98 kampanyalarında 1 milyon ton pancar işlenmesi için istihdam edilen işçi sayısı sırasıyla 464, 396 ve 329 iken, Türkiye’de aynı kampanyalarda 1 milyon ton pancar başına istihdam edilen toplam işçi sayısı sırasıyla 1482, 1154 ve 1036 olmuştur. Türkiye’de 1 milyon ton pancar işlenmesi için istihdam edilen işçi sayısı Fransa’nın yaklaşık 3 katı düzeyindedir. Bu nedenle şeker fabrikası teknolojisinde modernizasyon ve otomasyona, ölçek ekonomisi ilkelerine ağırlık verilerek işgücü verimliliğinin artırılmasına gidilmesi gerekmektedir.
Maliyet unsurları içinde önemli durumdaki bazı girdilerin kullanımında, teknolojik iyileştirme çalışmaları çerçevesinde tasarruf sağlanması önemli görülmektedir. Yakıt ve enerji kullanımında tasarruf sağlanarak ve tüketimde gelişmiş ülke düzeylerine erişmek üzere gerekli tedbirler alınmalıdır.
Yasal olmayan yoldan, özellikle sınır ticareti kapsamında şeker girişlerinin önlenmesi gerekmektedir. Transit yoluyla, yatırım teşviklerine istinaden veya geçici kabul çerçevesinde gümrük vergisi ödemeksizin şeker ithalatı yapılmakta olduğundan şekerin bu kapsamdan çıkarılması hususunda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Öte yandan Dahilde İşleme İzin Belgesi çerçevesinde, şekeri hammadde veya yardımcı madde olarak kullanan firmalara ihraç kaydıyla dünya fiyatları esas alınarak yapılan şeker satışları için uygulamanın amacına ulaşmasını sağlayabilmek üzere;
gerekli görülmektedir.
Müşteri odaklı üretim ve satış hizmetinin verilmesi, satışların elektronik ticaret ortamında gerçekleştirilmesi, ihraç amaçlı şeker satışlarında esnek pazarlama politikalarının hayata geçirilmesi sağlanmalıdır. Sanayinin ürettiği şeker ve diğer ürünlerin satışında dağıtım ağı kurularak satışların hızlandırılması ve stok maliyetlerinin düşürülmesi için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Bu amaçlı şeker satış ve dağıtım sisteminde karşılaşılan sorunları giderici yeni bir sistem oluşturmak amacıyla yetkili satıcılık projesi değerlendirilmelidir. Müşteri odaklı üretim ve satış hizmeti verebilmek amacıyla tüketiciyle şirket arasında sürekli bilgi akışı sağlanmalı, satışlar müşterilerin satın alma mekanlarına taşınmalıdır.
Türkiye’de son altı yıl içinde nişasta kökenli glukoz, izoglukoz üretimi % 486 oranında artış gösterirken, sakaroz kökenli şeker üretimi % 64 seviyesinde kalmıştır. Tatlandırıcıların içinde, nişasta kökenli glukoz ve izoglukozun payı kuru madde bazında 1995 yılında % 3.1 iken 2000 yılında % 10’a ulaşmıştır. Türkiye’de nişasta kökenli tatlandırıcıların büyüme hızı sakaroz kökenli şekere göre daha yüksektir. Bu nedenle şekerde tüketici tercihlerine uygun arz çeşitliliği sağlanmalıdır.
Sektörün gerek ölçek büyütme, gerek teknolojik iyileştirme açısından yatırım yapabilmesi için kaynak gereksinimi vardır. 1926 yılından bu yana faaliyet gösteren fabrikaların teknolojik alanda modernizasyona ihtiyacı vardır. Ancak, ayrılan kaynaklar bu yönde yetersiz kalmaktadır.
Sektörde fabrika başına ortalama ölçek, AB ülkelerinin yaklaşık yarısı kadardır. Yatırım politikalarının, ortalama ölçeğin büyütülmesini özendirici olması yönünde belirlenmesi gerekmektedir. Kapasite gereksinimi çerçevesinde, sektör ortalama kapasitesinin ekonomik ölçeğe yaklaştırılması için şeker fabrikalarının tevsiatına öncelik verilmelidir. Pancar potansiyeli yüksek, teknolojik durumu uygun olanlardan başlamak üzere kapasite gereksinimi çerçevesinde, ekonomik ölçeği artırmaya yönelik önlemler alınmalıdır.
Şeker fabrikalarının yerli ve yabancı şeker ve tatlandırıcı üreticilerine karşı rekabet güçlerinin korunması ve çağdaş işletme anlayışına dönük teknoloji yükseltme çalışmalarına hız verilmelidir. Böylece; personel ve yakıt tasarrufu sağlanması, kapasite kullanımı ile kalite ve verimliliğin artırılması hedeflenmelidir. Emek yoğun teknolojik yapıdan, sermaye yoğun teknolojik yapıya geçiş amaçlanmalıdır.
Destekleme fiyatlarında yıldan yıla düzensiz gelişmeler yanında ürün fiyatının belirlenmesinde yaşanan bazı sıkıntılar, hammadde ve ürün fiyatı arasında yeterli aralık ile ilişkinin kurulamamasına neden olmaktadır.
Destekleme fiyatlarında yıldan yıla meydana gelen gelişmeler maliyet yapısını ve düzeyini olumsuz yönde etkilemektedir.
Sektörde fabrika başına ortalama ölçek, AB ülkelerinin yaklaşık yarısı kadardır. Bu da, sabit masrafların artmasına ve maliyetlerin yükselmesine neden olmaktadır. Yatırım politikalarının, ortalama ölçeğin büyütülmesini özendirici olması yönünde belirlenmesi gerekmektedir.
Sermaye ve özkaynak yetersizliğine bağlı olarak sektörde yabancı kaynak kullanımı giderek artmaktadır. Bu da üretim maliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir.
TOPRAK İŞKOLUSeramik sektöründe faaliyet gösteren üyelerimiz, üretimlerinin %50’sini başta Avrupa ve ABD ülkeleri olmak üzere, dünyanın pek çok ülkesine ihraç etmektedirler. Tüm çabaları da dünyadaki pazar paylarını artırmaya yöneliktir. Son birkaç yıl öncesine kadar bu çabaları sonuç vermiş ise de, enerji maliyetlerindeki olağanüstü artışlar sonucu, özellikle içinde bulunduğumuz yılda rekabet güçlerini yitirmiş bulunmaktadırlar. İç pazarda zaten bozuk olan arz-tüketim dengesi, yaşanan ekonomik durgunluk neticesi tamamen bozulmuş, üyelerimiz bir yıla varan vadeler, bir yıl öncesinin fiyat vadeleri ile satış yapmaya zorlanır olmuşlardır. Maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtma şansları yoktur. Bugün çalışan sayısını düşürerek, ikramiye ödemelerini erteleyip, kısım kısım ücretsiz izin uygulamaları yaparak yaşamaya çalışan pek çok üyemiz, şartlar bu yönde devam ederse korkarız ki kapanmak zorunda kalacaklardır. Seramik üretiminde enerji önemli bir maliyet girdisidir. Üretim maliyetinin %25’ini oluşturmaktadır. 2001 Ocak ayında seramik üreticisi, Avrupa ülkeleri ve ABD ile kıyaslandığında, enerji maliyetleri ülkemizde; elektrik birim fiyatında % 16-50, doğalgaz fiyatında % 17-50 oranları arasında pahalıdır. Doğalgaz kullanımı için dünya ülkeleri içinde en yüksek fiyatı ödeyen ülkelerden biriyiz. Bundan daha vahimi de; sektörümüzde faaliyet gösteren üreticilerin bir kısmı henüz doğalgaz kullanmak şansını dahi elde edememiştir. LPG ile üretim yapmak zorundadırlar ve LPG doğalgazdan birim fiyat olarak % 98; kc/fiyat kıyaslaması yapıldığında da % 60 daha pahalıdır. LPG’ye gelen yüksek zamlar, üreticilerimizin gerek iç piyasada, gerek uluslararası pazarda rekabet güçlerini tamamen kırmış, yurtdışı müşteriler kaybedilmeye başlamıştır. Avrupalı üreticiler bu fırsatı iyi değerlendirmekte ve hızla pazar paylarını artırmaktadırlar. Maliyet yüksekliği sebebiyle kaybettiğimiz pazar payını eşit şartlara ulaşsak dahi, geri almak zordur. En azından yıllar alacaktır. Hükümetimizin; sanayide kullanılan elektrik, doğalgaz ve özellikle LPG maliyetlerini bir şekilde rakiplerimiz düzeyine çekmesini zorunlu görüyoruz. Doğalgaz projeleri, ki yıllardır proje bazında beklemekte, en kısa sürede hayata geçirilmelidir. Ege Bölgesi açısından bu sorun sadece bizim sektörümüzün değil, pek çok üreticinin ciddi sorunudur.
TURİZM İŞKOLUTurizm, Türkiye’de son on yılda büyük bir sıçrama göstermiş ve ekonominin en fazla döviz girdisi sağlayan sektörü olmuştur. Sektör, 1999 yılında yaşanan büyük kriz ve deprem felaketlerinden olumsuz etkilenmişsede 2000 yılında yeni bir toparlanmaya girmiş ve ülkemize 10,400,000 turist getirerek 7,5 milyar dolar döviz girdisi sağlamıştır. Dünyamızın içinde bulunduğu koşullarda 2001 yılından başlayarak turizm sektörünün Türkiye’ye uluslararası rekabette göreceli üstünlük sağlayan en önemli sektör olduğu görülmektedir. Turizm sektörü her yıl artan döviz girdileri ile ülkemiz ekonomisinin lokomotifi olmaya namzet birinci sektördür. Ayrıca İstanbul Sanayi Odası’nın yaptığı bir araştırmaya göre, turizm sektörü, Türkiye ekonomisinin 38 farklı sektörünü aynı anda etkilemektedir. Bu da ülke ekonomisi açısından sektörün önemini bir kez daha kanıtlamaktadır. Diğer yandan “Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı”nın başarıya ulaşmasına ve ülkemizin şu anda içinde bulunduğu ağır finansal ve ekonomik krizden kurtulmasına yardımcı olacak sektörlerin başında da yine Turizm sektörü görülmektedir. Bu denli önem atfedilen sektörümüzün beklentilerine cevap vermesi için yaşadığı güncel sorunları acilen aşması gerekmektedir. Bu sorunları bazı başlıklar altında irdelemeye ve çözüm önerilerimizi sunmaya çalışacağız.
Yirmibirinci yüzyılda turizm tüm çağdaş ülkeler açısından ‘bacasız sanayi’ olarak kabul edilmekte ve sektör artık “Seyahat Endüstrisi” olarak tanımlanmaktadır. Bu gelişmenin doğal sonucu olarak da pazardan daha büyük paylar almak isteyen ülkeler arasında rekabet giderek artmıştır. Bu rekabet ortamında ülkelere en büyük avantajı ise tanıtım sağlamaktadır. Ülkemiz maalesef geçtiğimiz yıllarda Türkiye’nin tanıtımı için gerekli bütçeyi ayıramamış, ayrıca sektördeki ilgili kuruluşların organizasyonu sağlanamamıştır. Türkiye’nin turizmde hak ettiği yere gelebilmesi için tanıtıma gerekli önemin verilmesi amacıyla;
Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda turizm gelirlerinin ihracat geliri sayılması kabul edilmiştir. Ancak bugüne kadar bu konuda herhangi bir kanun ve mevzuat çalışması maalesef yapılmamıştır. Bu konunun hayata geçirilmesi, turizm yatırımcı ve işletmecilerine sağlayacağı yararın ötesinde bir katkıyı Türkiye ekonomisine yapacak ve kayıtdışı çalışan işletmeler bu tür imkanlardan yararlanmak amacıyla yasal çerçeveler içinde çalışmaya özendirileceklerdir.
Turizm İşletmelerinin KOBİ Yatırım Teşvik ve Kredi kapsamına alınması 1999 yılı Hükümet icra programına alınmış olmasına rağmen bugün halen bu konu işlerlik kazanmamıştır. Ayrıca bu tür teşvik kredisi kullandırılmasında kayıtlı, büyük ve kurumsallaşmış şirketleri dışlayıcı kıstaslar konulması (örneğin ciro üst sınırı gibi) bu işletmelerin yenileme ve modernizasyon yatırımlarını gerçekleştirmelerini zorlaştırmaktadır.
Turizm yatırımları yoğun sermaye gerektiren, geri dönüşü uzun olan yatırımlardır. Bu nedenle uzun vadeli kredi ihtiyacı vardır. Turizm yatırımcısı yurt dışından uygun kredi temin edecek güce sahiptir. Karşılaşılan en önemli sorun, bu kredinin geri ödenme teminatının sağlanmasıdır. Yurt dışı finansörlere gayrimenkul ipoteği verilmemekte, teminat mektubu zor alınabilmektedir.
İspanya, Fransa, İtalya, Portekiz ve Yunanistan gibi turizmde bize rakip olan ülkelerde KDV oranları sektöre özgü olarak genel oranın yaklaşık yarı yarıya altına düşürülmüştür. Bu ülkeler ile Türkiye arasında KDV oranlarında %7 ile %12 arasında fark vardır. Türkiye’de ise KDV oranının düşürülmesi bir yana geçtiğimiz dönemde 3 puan artırılarak %15’den %18’e çıkarılmıştır. Türkiye’nin %18’lik KDV ile turizm piyasasında rekabet avantajı yakalama şansı yoktur. Üstelik Türkiye, Avrupa’nın en çok turist veren ülkelerine rakiplerinden daha uzaktır. Bu iki unsur biraraya geldiğinde Türkiye’nin hakettiği kadar turisti ülkeye getirmesi zorlaşmaktadır.
Ülkemizin önümüzdeki yıllarda turizmden beklediği yüksek geliri sağlayabilmesi için nitelikli tesislere çok fazla ihtiyaç vardır. Kamu arazilerinin tahsisi uygulaması nitelikli tesis yapımlarını teşvik etmekteydi. Ancak şu anda bu tahsisler tamamen durmuştur.
21. Yüzyılın parlayan sektörleri arasında çok önemli bir yer tutan turizm sektörü, ülkemize yabancı yatırımcıları çekmenin en önemli yollarından biri olacaktır. Bu yatırımlar bir yandan ülkemizin ihtiyaç duyduğu yabancı sermaye girişini sağlarken, uluslararası işletmecilerin de daha yoğun olarak ülkemize gelmesi rekabeti artıracak, bu rekabete dayanabilmek için yerli işletmelerimizin de daha çağdaş ve daha kaliteli hizmet vermesini teşvik edecektir.
Her yeni vergi alma girişimi reel ekonomiye yönelik olmaktadır. Halen gündemde olan yerel yönetimler yasası mahalli idarelere gelir sağlamak için zaten ağır yükler taşıyan turizm müesseselerine özellikle daha ağır mali külfetler getirmektedir.
Türkiye’ye turist getiren tur operatörü şirketler uçak organizasyonlarında zorluk yaşamakta, ülkeye girişte ödenen havaalanı vergileri, ayakbastı paraları fiyat avantajlarını olumsuz etkilemektedir. THY bu şirketlere gerekli kolaylığı ve anlayışlı göstermemekte, yurtdışı uçak şirketleri ile çalışmak zorunda kalınmakta bu da ülkenin döviz kaybetmesine neden olmaktadır. Ayrıca turistik girişlerde yürütülen formaliteleri azaltacak ve servisin kalitesini yükseltecek eğitim ve uygulama önlemleri alınmalıdır. Turizm bölgelerinin ihtiyacına göre havaalanı, yol, su şebekesi, telefon santrali gibi hizmetleri sağlayacak ya da geliştirecek yatırımların eş zamanlı olarak yürütülmesi ve hızla tamamlanması gereklidir.
Yüklə 1,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|