Tkip kuruluş Kongresi Belgeleri

Yakın zamanda bir sohbette bazı delege yoldaşlara örnek olarak verdim; Perinçekçi İşçi Partisi’nin programında bazı şeyler demokratik uygulama yönünden çok ideal görünür, ama bu program gerçekte demagojik bir propaganda metninden başka bir şey değildir. Demokratik halk iktidarı kendisine eleştiri yönelten akımları teşvik edecektir, bunların baskı, kağıt, matbaa ihtiyaçlarını karşılayacaktır, diyor bu program. Ama kendilerinden farklı olan Kürt yurtseverlerine ve sol akımlara ne kadar tahammülsüz davrandığını şimdiden görebiliyoruz. Siyasal yaşamda gerçek davranışın ne olduğunu görüyoruz. Bu parti iktidar olsa, tutup bizim gibilerini derhal hapse atacaktır. Programında böyle demiyor ama. Neden? Çünkü ortada yaşanmış bir deneyim, bu deneyimin bazı trajik sonuçları var. Güya bu sonuçlar karşısında aydınları ve küçük-burjuvaziyi kendince ikna etmeye ve yatıştırmaya, onlara demokratik uygulamalar konusunda güvence vermeye çalışıyor. İdeal bir demokratik toplum projesi bu. Dışarıda düşman olmasa, emperyalist-kapitalist sistem olmasa, içeride iç düşman olmasa, bunlar pek güzel demokratik uygulamalar olurdu gerçekten.(217)

Ama sınıf mücadelesi böyle mi işliyor? Bolşevikler iktidarı aldıklarında, almak ihtiyacı duydukları ilk kararlardan biri, idam cezasının kaldırılması olmuştur. Ama üç gün sonra toplu kurşuna dizmeler bir ihtiyaç haline gelmiştir. Ben bazı yoldaşlarımızın sosyalizmin tarihsel deneyimlerine gösterdiği ilgiyi doğal karşılıyorum, ön tartışmalarımızda da bu mesele var. Ama bugün için programımıza neyi ne kadar alacağımız, neyi ne kadar yedirebileceğimiz konusunda da çok gerçekçi olmak gerekiyor.

Sorunun bir başka yönü daha var. Bu bizim için hala da irdelenmesi gereken bir deneyim olduğu ölçüde, bir takım sonuçlar çıkarmada çok da acele etmememiz gerekiyor. Daha sonraki teorik gelişmemize bu noktada güvenebilmemiz gerekiyor. Çok acil bir ihtiyaç değilse, bu konuda belli şeyleri çok fazla zorlamamamız gerekiyor. Diyelim ki bunu üçüncü, dördüncü kongremizde yapmayı ummak daha mantıklı ve amaca uygun bir davranış olur.

Biz deneyimleri toparlamak ve yaşananları anlamak için bir çabaya giriştik, ama bu çaba belli bir noktada kesintiye uğradı. Siyasal olayların seyriyle bağlantılı bir gelişme oldu bu. Bir yıkılış anında çok büyük bir ilgi doğdu, bu yıkılışı biz de anlamak ihtiyacı duyduk. Ayrıca bu yıkılışın kendisi bir tasfiyeci dalgaya da dönüşüyordu. Bu durumda yaşanmış tarihin doğru bir kavranışıyla ayakta durabilmenin büyük bir önemi vardı. O çerçevede bu sorunlara yöneldik, ama yıkılışın o ilk sarsıcı dalgası geçince, başka sorunlara ilişkin tartışmalar önplana çıkınca, biz de konuyu geri plana itmek durumunda kaldık.

Ama koca bir deneyim bu. İktidarı almak konusunda iddialı ve ciddi olan her parti bu deneyimi incelemeye çok özel bir önem vermek zorundadır. Çünkü bu bir tarihsel laboratuvardır. Tarihte insanlığın belli bir kesimi, belli uluslar, belli ülkeler bir deneyim yaşadılar. Paris Komünü dediğiniz Paris’le sı(218)nırlıdır, ömrü topu topu 70 gündür ve üstelik bilinçli bir önderliği, doğru dürüst bir partisi bile yoktur. Lenin bu çok sınırlı tarihi deneyimden bile koca Rus devrimi için bir dizi sonuç çıkarmaya çalışıyor. Neden? Çünkü Paris Komünü o güne kadarki tek deneyim, tek gerçek iktidar pratiği olmuştur. Eğer Rusya gibi bir ülkede iktidar savaşımı içinde olan, iktidarın talibi olan bir parti 70 günlük bir kent deneyiminden bu kadar derin sonuçlar çıkarmak ihtiyacı duymuşsa, biz bu açıdan kıyas kabul etmez ölçüde şanslıyız. Bizim önümüzde 70 yıla yayılmış, bir kent değil bir dizi ülkeye yayılmış, koca bir tarihsel deneyim var. Biz bunlardan çok şey öğreneceğiz. Ama buna daha zamanımız var, bunu anlatmaya çalışıyorum.

Elbette bugünden acilen ele alınması gereken sorunlar da var, ki biz bunlara en başında ilgi gösterdik. Bugünkü şekillenmemiz, bugünkü pratiğimiz içerisinde önem taşıyan, bizim bugünkü mayamıza, harcımıza etkisi olan bir takım sorunlar konusunda hassas davrandık ve kendimizce bir şeyler süzmeye ve kendi siyasal ve örgütsel yaşamımıza yedirmeye çalıştık. Mücadele ilerledikçe, parti büyüdükçe, bu konuda yeni başarılar da elde edeceğiz. Ama toplamında, tarihsel deneyimleri özümsemek, iktidar süreci içerisinde tarihsel deneyimleri özümsemek gibi bizim daha genel bir sorunumuz var.

Şunu da belirtmek istiyorum. Program temel teorik tezleri içereceği için, bu deneyimi kavramış olmanın bir göstergesi de şudur. Bu partiler doğru davranış çizgisini neden kaybettiler, sorusu üzerinden bakıyoruz birçok şeye. Bolşevik parti geri bir ülkede bir sınıfa ulaşmayı, onu kazanarak iktidar olmayı başarabildi. İktidar olduktan sonra sınıfın aktif desteğinden, emekçilerin yaşama aktif katılımından neden koptu? Bürokratik bozulmayı yaratan neydi? Biz soruyu böyle soruyoruz. Dolayısıyla burada sadece bir bozulmaya düşmekten nasıl kurtulabiliriz sorusuna vereceğimiz yanıtlar var. Yoksa ilke aynı ilke. Nedir örneğin bu ilke? Sosyalizm milyonların aktif gücü ve(219)katılımı ile kurulur. Bu açıdan biz yeni bir şey keşfetmeyeceğiz. Programımızda sosyalizmin kuruluşunu milyonlara dayandıracağımızı vurgulayacağız. Bu çok yeni, deneyimden çıkmış bir şey değil. Deneyim sadece bunun hayati önemini bir kez daha doğrulamıştır.

Sonuçta programımızda yer vereceğimiz doğru aynı doğru olacak. Daha ortada bir devrim, sosyalizmin kuruluş deneyimi bile yokken Marksizmin kurucuları tarafından ifade edilen doğrunun kendisi olacak. Bu açıdan yeni bir şey ifade etmiş olmayacağız. Ama bu doğruya bağlı kalmanın yolu ve yöntemi konusunda yaşanmış deneyimlerden sonuçlar çıkaracağız. Dahası o doğruyu kaybetmenin nelere yol açtığını biliyor olacağız. O doğruya sadakati, o doğruya bağlılığı çok daha kuvvetli bir biçimde göstereceğiz. Tarihsel deneyimlerden öğrenmek meselesine bir de bu gözle bakmak gerekiyor.