Tkip kuruluş Kongresi Belgeleri

Spartakistler’in programı daha değişik bir belge. Girişinde savaşın yarattığı yıkımın ajitatif bir dille suçlanması var. Ama sanıldığı türden bir ajitasyon değil bu. Güçlü bir ajitatif dili olduğu için, okunduğunda böyle algılanabiliyor. Gerçekte ise, kapitalizmin iflas ettiğine, insanlığı yıkıma götürdüğüne dair bilimsel bir değerlendirme yapılıyor burada. İnsanlığı bu yıkım(236)dan üretici güçlerin toplumsallaştırılması, kapitalizmin anarşik yapısına son verilmesi, üretim araçlarının ve zenginliğin kollektif mülk haline getirilmesi ve planlı ekonomiye geçiş kurtaracaktır, kısacası sosyalizm kurtaracaktır, çerçevesinde güçlü vurgular yapılıyor burada. Sonraki bölümlerde, yine ajitatif bir dille, o günün genel atmosferi de gözetilerek, bazı temel sorunlar gerekçelendiriliyor. İç savaş, dolayısıyla şiddete dayalı devrim gerekçelendiriliyor. Bunlar sanıldığı türden ajitasyon bölümleri değil. Sadece devrimin ateşi içerisinde yazılan bir program olduğu ölçüde, bilimsel gerçekler coşkulu bir dille ortaya konulmuştur, bunu böyle kavramak gerekiyor. Nitekim devamında maddeleştirilmiş programatik öneriler var. Bunlar mümkün mertebe sınırlıdır. Çünkü bir devrim anıdır sözkonusu olan. Başlamış bir devrim vardır ve devrim sıcaklığını ve akışını henüz korumaktadır. Devrimi ileri safhasına vardırmak sözkonusudur ve öneriler de bu çerçevede şekillenmektedir.

Bu metin başlangıçta bir program olarak kaleme alınmamıştır. Böyle bir kaygıyla kaleme alınsaydı, belki daha değişik bir form da verilebilirdi. Bu bir bildirge; “Spartakistler Ne İstiyor!” başlığı zaten çok şey anlatıyor. Ama bu bildirge, programatik bir form taşıdığına kanaat getirildiği ölçüde, kurulan Alman Komünist Partisi’ne kuruluş kongresinde sunulmuş bir program da olabilmiştir.

Program Taslağı üzerinden programımızın iç yapısı

Bu açıklamaların ardından, tartışmalara yeterli zamanı bırakabilmek için sözü kısa tutup şunları söyleyeceğim. Ben bizim programımızın bir giriş bölümü içermesi gerektiğini düşünüyorum. Yoldaşlar önermişlerdi, ben de bu öneriye katılıyorum. Henüz bu giriş kaleme alınmadı, bu bölüm sonraya bırakıldı. Bu giriş esas olarak, tarihsel dönem ve bugünün dün(237)yası üzerinden bir program sunuşu olacak. Bize böyle bir sunuşun genel çerçevesini verecek bir temel belgemiz var. Ön tartışmalarda yoldaşlar bu belgenin böyle bir rolü oynayabileceğini söylediler. Bu belgeyi daha sonra anacağım, ona girmiyorum. Fakat bizim programımızın, bir iddiayı, bir kararlığı, bir coşkuyu, döneme ilişkin belli değerlendirmeler ve vurgular üzerinden ortaya koyan bir girişi olabilmeli.

Bu girişin dışında programımızın temel yapısı şöyle olacak: Birinci bölümünde kapitalizmin genel esaslarına ilişkin maddeleştirilmiş bir bölüm yeralacak. Bundan çıkan sonuçlar var tabi. Kapitalizmin varlığını göstermek, beraberinde onun kaçınılmaz olarak yok oluşunu göstermeyi gerektiriyor. Zaten marksist bir parti programının kapitalizmin varlığına yer vermesinin nedeni esasta budur. Kapitalizm şu yasallıklar içerisinde oluşuyor, şu çelişkileri üretiyor, bu çelişkiler onu şöyle yıkıma götürecektir. Amaç bu zaten; biz kapitalizm bölümünü, onun tarih içinde nasıl varolma hakkı ve imkanı kazandığını ve kaçınılmaz bir biçimde nasıl yok olacağını göstermek için programımıza alıyoruz. Böyle bir kapitalizm bölümü. Artı, proleter devrimin kaçınılmazlığı ve amacı, bu çerçevede nihai hedef vb. sorunlar tamamlayacak, bu kapitalizm bölümünü.

Bunu emperyalizm bölümü izleyecek. Emperyalizm bölümünde, kapitalizmin tekelci aşaması gerçeğine, bu çağın sorunlarına ilişkin belli maddeleştirilmiş temel tespitlere yer verilecek. Ardından, emperyalizm aşamasının nasıl kapitalizmin genel bunalım aşaması olduğunu, bunun sadece savaşları/yıkımları değil, aynı zamanda evrensel planda proleter devrimler için zemini nasıl da düzleyen bir gelişme aşaması olduğunu ortaya koyan bölümlerle noktalanacak bu bölüm. Kapitalizmi ortaya koyan bölüm proleter devrimin ve sosyalizmin kaçınılmazlığına bağlanıyor. Emperyalizm bölümü; proleter devrimin dünya ölçüsünde güncelleştiğini, kapitalizmin emperyalizm aşamasıyla birlikte bir genel bunalım aşamasına girdiğini ve proleter devrimler(238)çağını başlattığını evrensel planda ortaya koyan sonuçlara varacak.

Bazı programlarda sosyalizm ve komünizm ayrı bölümler yapılmış. Ben bunların ayrı bölümler olarak konulmaması gerektiğini düşünüyorum. Zira sosyalizm kapitalizmin reddi olarak ortaya konulmalıdır. Zaten mevcut toplumun bilimsel eleştirisi ve mahkumiyeti, sonraki toplumun doğuşuna işaret etmekten başka bir şey değildir. Eğer kapitalizmin kaçınılmaz olarak proleter devrimi ve sosyalizmi üreteceğini söylemeseydik, programımızda kapitalizme zaten yer vermezdik. Burada diyalektik bir bütünsellik var. Kapitalizm ve emperyalizm bölümleri programın teorik bölümlerini oluşturuyor. Burada proleter devrim gerekçelendirilir, proletarya diktatörlüğü gerekçelendirilir, proletarya partisi gerekçelendirilir, proletarya enternasyonalizmi gerekçelendirilir. Bunların hepsinin yeri bellidir.

Bu birbirini tamamlayan teorik bölümleri siyasal bölüm izleyecektir. Siyasal bölüm; partimizin Türkiye devrimine ilişkin değerlendirmesi, bu temel üzerinde Türkiye devriminin önündeki görevlerin ve hedeflerin tanımlandığı bölüm olacaktır. Türkiye devriminin yapısına ilişkin tanımlamaların ardından, iktidarı ele geçirmiş proletaryanın siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda gerçekleştireceği önlemler yer alacaktır. Burası programımızın siyasal bölümünü oluşturacaktır. Bu bölümde, Türkiye’de proleter devrim programı, proleter devrimin hedefleri ve görevleri yeralacaktır.

Bunun dışında programımızın iki pratik bölümü olmak durumunda. Biri klasik programlarda yer alan temel pratik bölüm, emeğin korunması dediğimiz bölüm. Ki biz daha önce bu bölümü kaleme alınmış form üzerinden tartıştık. Bir de halihazırda kaleme alınmamış, önemli olduğu için sonraya bırakılmış bir başka bölüm daha olacak. Bu bölüm, demokratik siyasal özgürlükler uğruna mücadeleyi iyi bir şekilde gerekçelendiren kısa bir sunuşla birlikte, temel demokratik hakların tanımını içeren bir ara bölüm olmalı diye düşünüyorum. Çünkü(239)burjuva demokratik siyasal hak ve özgürlüklere ilişkin istemler ile proleter devrimin alacağı siyasal tedbirler birbirinden farklı şeylerdir. Burjuva demokratik istemler sosyalizmde farklı bir anlamda aşılır. Maddeler tartışıldığı zaman, burada kastettiğim daha iyi anlaşılacaktır.