MÜSTƏQİL HƏMD ETMƏYƏ ALLAHDAN BAŞQA HEÇ KƏS LAYİQ DEYİL
Camal və kamal sifətlərin müqabilində yerdən göyə qədər olan heç bir məxluq həmd və sitayişə layiq deyildirlər. Çünki onların özlərindən bir şeyləri yoxdur. Məxluqların nəyi varsa, hamısı Allahındır. Həqiqi həmd və sitayişə layiq olan da Odur.
«Usuli-kafidə» belə bir rəvayət vardır: «İmam Sadiq (ə)-ın qatırı itmişdi. İmam (ə) buyurdu: Əgər Allah-Təala onu mənə qaytarsa, ona elə şükr edərəm ki, razı qalar. Bir qədər arayıb, axtardıqdan sonra qatırı tapıb İmamın (ə) hüzuruna gətirdilər. İmam (ə) qatırı minəndən sonra buyurdu: Əlhəmdu lillah!» Bu rəvayətin sonunda qeyd edilir ki, İmam (ə) buyurdu: «Allaha həmd etdim, bütün həmdlərlə».1
Hər bir varlıqdan baş verən xeyir və bərəkət də Allahdandır, harada sitayiş vardırsa, o özü də Allaha qayıdır. Yuxarıdakı rəvayətdə qatırı axtaranlar təşəkkürə layiqdirlər, amma həqiqi tərif yalnız Pərvərdigara məxsusdur. Çünki səbəb, vasitə və düşüncəni onların ixtiyarında qoyan Odur. Allah-Təala qatırı axtarıb tapmaq və geri qaytarmaq qüdrətini də onlara verir. Bundan əlavə heyvanın özünü də onlara təslim edir. Bu məsəllərin hamısı Allaha qayıdır. Deməli həqiqi həmd yalnız Onun üçündür.
Dostları ilə paylaş: |
