İYİRMİ ALTINCI DƏRS
İXLAS NƏDİR?
İnsan tövhid məqamında ixlasa çatmalıdır. Allahı vahid bilməyin kamalı ixlasdır. İnsan mərifət məsələsində heç vaxt bir yerdə dayanmamalı, daim hərəkət etməlidir. Onun tövhiddə olan hərəkəti də ixlasa çatana qədər davam etməlidir.
Dinin məzmunu ixlasdır. Allah-Təala Qurani-Kərimin əksər ayələrində ixlasdan danışır: «Halbuki onlara əmr edilmişdi ki, Allaha dini yalnız Ona məxsus edərək, digər bütün batil dinlərdən islama dönərək ibadət etsinlər, namaz qılıb zəkat versinlər. Doğru-düzgün din budur!»1
Dini Allah üçün xalis etmək, insaniyyətin ən uca məqamlarındandır.
Allaha olan ixlasın mənası, Onu naqislikdən, məhdudiyyətindən, müqəddəs zatının heç vaxt zavala uğramamasından, sifətlərinin çatışmamazlıqlardan uzaq olmasından və ümumiyyətlə hər bir şeydən xalis hesab etməkdir. Əgər insan Allahın zatını Onun eyni vücudu hesab etməsə, bir növ şirk etmiş olacaqdır.
Adətən həmd və təsbih bir yerdə zikr olunur: «Fəsəbbih bihəmdi rəbbik, sübhənəllahi və bihəmdihi». Həmd və təsbih bir-birlərinin lazim-məlzumudur. Muvəhhidlər, Allahın kamalını həmdlə sübut etdikləri kimi, Onu hər bir naqislikdən də pak və münəzzəh bilməlidirlər.
Dostları ilə paylaş: |
