XÜSUSİ DƏRƏCƏ SAHİBLƏRİNİN TÖVBƏ MƏQAMI
Tövbənin üç dərəcəsi vardır. Birincisi «ümumi tövbə»dir, yəni, müqəddəs şəriətdə qeyd olunan böyük və kiçik günahlardan tövbə etməkdir. İkinci dərəcə tövbədir, yəni məxsus bəndələrin etdikləri tövbə. Buna başqa sözlə «tərki-övladan» tövbə etmək deyilir. Bu insanlar məkruh əməli yerinə yetirdiklərinə və ya müstəhəbbi əməlləri tərk etdiklərinə görə tövbə edirlər.
Üçüncüsü isə ən məxsus bəndələrin tövbə dərəcəsidir ki, bu onların ən yüksək dərəcəsidir. Bu məqamda olan şəxslərin tövbəsi bir an da olsa belə Allahdan qeyrisinə nəzər etdiklərinə görədir. Allahın övliyaları yalnız buna görə tövbə edirlər.
Əhli-beytin (ə) oxuduğu dualarda bunun nümunəsini görə bilərik. Məsələn, Əli (ə) öz münacatlarından birində buyurur: «Pərvərdigara, qəflət məni bürüdüyü halda halımın neçə olduğunu kaş biləydim. Görəsən məndən üz döndərmisən, ya hələ də mənə nəzərin vardır?»
Şühud məqamında olan qəflətin də özünə məxsus mərtəbələri vardır. Biz Məsumların (s) şühud dərəcəsində olan qəflətlərini dərk etməkdə çox acizik. Məsum imamlar xörək yeyəndə, danışanda və başqa işlər görəndə onların Allaha olan diqqətləri, namazda olan diqqətləri kimi deyildir. Elə buna görədə bu çatışmamazlığı özləri üçün qəflət və günah hesab edirlər. Bütün namazlarında da onların halı eyni deyildir. Bəzi namazlarında Allahın hüzurunu elə dərəcədə hiss edirdilər ki, nəhayətdə qəşş edərək bihuş olurdular. Onlarda olan bihuşluq bizim bihuşluğumuz kimi deyildir. Bu onların öz məqamlarına münasib olan bihuşluqdur. Onların huşlarının çoxluğu nəticəsində qəşş etməkləri də ruhanidir.
Onlar hər bir böyük və kiçik günahlardan, məkruh və hətta tərki-övladan da məsumdurlar.
Şühud və bəndəçiliyin davamlı olması, Allaha məxsus şəkildə əbədi olmaq və bəşərin əldə edə bilmədiyi bəzi başqa məqamlar yalnız məsumlara məxsusdur. Elə buna görə də bu məqamlarda bir an belə, qəflət edəndə onu özlərinə günah hesab edirdilər.
Dostları ilə paylaş: |
