Toshkent davlat agrar universiteti

23-jadval Omillarning sotilgan mahsulotlardan olingan foydaga ta’sirini aniqlash
uslubiyati (ming so‘m)

N	Ko‘rsatkichlar			Ma’lu- motlar	Hisob-kitob usuli		Natija
	Ma’lumotlar bazasa
1	Joriy dvrda narxlarda (	sotilgan К1S1 )	mahsulotlar, joriy	40000	-		-
2	Joriy davrda sotilgan mahsulotlarning joriy tannarxi ( К1С1 )			30000	-		-
3	Joriy davrda sotilgan mahsulotlar o‘tgan davr narxlarida ( К1S0 )			35000	-		-
4	Joriy davrda sotilgan mahsulotlar o‘tgan davr tannarxida ( К1С0 )			33000	-		-
5	O‘tgan davrda sotilgan mahsulotlar o‘tgan davr narxlarida ( К0 S0 )			25000	-		-
6	O‘tgan davrda sotilgan mahsulotlar o‘tgan davr tannarxida ( К0С0 )			20000	-		-
7	O‘tgan davrda rentabel ik koeffitsienti (R0).			-	25000 20000 20000		0,25 yoki 25 %
	Omil ar ta’sirining hisob-kitobi
1	Sotilgan mahsulotlardan olingan foydanngi umumny dinamikasi, umumiy indeks			-	40000 25000	30000 20000	Foydannng o‘sishi 5 ming so‘m dinamnkasi 200 %
2	Mahsulot hajmining o‘zgarshi ta’siri, mahsulot hajmi indeksi			-	33000 25000	0,25 20000	Foydaning o‘sishi 3,25 ming so‘m, dinamikasi 165 %
3	Mahsulot tannarxining o‘zgarishi ta’siri, tannarx indeksi			-	40000 40000	30000 33000	Foydaning o‘sishi 3,0 ming so‘m, dinamikasi 143 %
4	Mahsulotlarga qo‘yilgan narxlarning o‘zgarishi ta’siri, narx indeksi			-	40000 35000	33000 33000	Foydaning o‘sishi 5,0 ming so‘m, dinamikasn 350 %
5	Mahsulotning tarkibiy o‘zgarishi ta’siri, assortiment indeksi			-	35000 33000	33000 0,25	Foydaning kamayishi 6,25 ming so‘m, dinamikasi 24%

Ko‘rinib turibdiki, joriy davrda o‘tgan davrga nisbatan korxonada sotilgan mahsulotlardan olingan foyda ikki marotaba ko‘paydi — 5 ming so‘mdan 10 ming so‘mga yetdi. Demak, o‘sish hajmi 5 ming so‘mni tashkil qildi.
Bu o‘sish quyidagi omillarning ta’siridir:

• 
  mahsulot hajmi + 3,25 ming so‘m yoki 165 %;
  
• 
  mahsulot tannarxi + 3,0 ming so‘m yoki 143 %;
  
• 
  mahsulot narxlari + 5,0 ming so‘m yoki 350 %;
  
• 
  mahsulot tarkibi - 6,25 ming so‘m yoki 24 % Jami o‘sish + 5,0 ming so‘m yoki 200 %.
  

Yoki omil indekslarni ko‘paytmasi umumiy foyda dinamikasi indeksga barobar,
Demak, korxona faoliyatida sotilgan-mahsulotlardan olinadigan foydani 2 marta ko‘paytirishda — sotilgan mahsulotlarning ko‘payishi, ularning tannarxini kamayishi, mahsulotlarga quyilgan narxlarni oshirilishi ijobiy ahamiyatga ega bo‘ladi. lekin mahsulotlarning tarkibiy o‘zgarishi foyda ko‘rishda salbiy bo‘lgan.
Bir xil sabablarga ko‘ra joriy davrda o‘tgan davrga nisbatan ko‘p foyda keltiradigan mahsulotlar kam ishlab chiqarilgan, sotilgan, ularning salmog‘ i butun sotilgan mahsulotlar tarkibida qisqartirilgan, natijada sotilgan mahsulotlardan olinadigan foyda 6,25 ming so‘mga kamaygan.
Shunday qilib, korxonalar foydasini tahlil qilish katta ahamiyatga ega bo‘lib, korxonalar faoliyati moliyaviy yakunlarining birinchi, oldingi bosqichi bo‘lib hisoblanadi. Korxonalar faoliyatining moliyaviy yakunlari tahlili rentabellik ko‘rsatkichlari tahlili bilan yakunlanadi.



FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. - T.: O‘zbekiston,2018.- 46 b.
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. //Xalq so‘zi, 29.12.2018 yil, № 271-272 (7229-7230).
   
3. 
   O‘zbekiston Respublikasini "Davlat Statistikasi to‘g‘risida"i qonuni. 2002 yil 12-dekabr №441-II // O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlar to‘plami, 2002,
   

№24, 26-31 b

4. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 22 yanvardagi «2017- 2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha harakatlar strategiyasini «Faol tadbirkorlik, innovatsion g‘oyalar va texnologiyalarni qo‘llab-quvvatlash yili»da amalga oshirishga oid davlat dasturi to‘g‘risida»gi PF-5308-son Farmoni
   
5. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 11
   

apreldagi «Tadbirkorlik faoliyati sohasidagi litsenziyalash va ruxsat berish tartib- taomillarini yanada qisqartirish va soddalashtirish, shuningdek, biznes yuritish shart- sharoitlarini yaxshilash chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi PF-5409-son Farmoni

6. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 26 dekabrdagi “O‘zbekiston Respublikasining 2019 yilgi asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari prognozi va Davlat byudjeti parametrlari hamda 2020-2021 yillarga byudjet mo‘ljallari to‘g‘risida”gi PQ-4086-son qarori
   
7. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi «O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g‘risida»gi PF-4947-son Farmoni
   
8. 
   Mirziyoev SH.M.Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik–har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016 yil yakunlari va 2017 yil istiqbollariga bag‘ishlangan majlisidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining nutqi. // Xalq so‘zi gazetasi. 2017 yil 16 yanvar, №11.
   
9. 
   Mirziyoev SH.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. – Toshkent : O‘zbekiston, 2016. - 56 b.