129
11
- BOB. TURISTIK FAOLIYATNI DAVLAT
TOMONIDAN NAZORAT QILISHI
11.1.Turistik faoliyatni nazorat qilishda xalqaro tajriba.
11.2.Turizmda davlatning bosh islohatchi bo„lishini ta‟minlash
11.3.Turistik firmalarga davlat tomonidan berqiladigan yengilliklar.
11.1. Turistik faoliyatni nazorat qilishda xalqaro tajriba.
Turizm sohasiga sarmoyalarni jalb qilish va umuman, sarmoyalar
to‗g‗risida fikr yuritishdan avval xorijiy
sarmoyalar nima ekanligi
to‗g‗risida tasavvurga ega bo‗lish kerak.
O‗zbekiston Respublikasining 1994-yil 5-mayda qabul qilingan
―Xorijiy sarmoyalar va xorijiy sarmoyadorlar faoliyatining kafolatlari
to‗g‗risidagi qonuniga muvofiq quyidagilar xorijiy sarmoyadorlar
bo‗lishlari mumkin:
-xorijiy davlatlar;
-xorijiy yuridik shaxslar;
-xalqaro
tashkilotlar;
-xorijiy fuqarolar, birlashmalar;
-xorijda
doimiy ravishda istiqomat qiluvchi O‗zbekiston
Respublikasining fuqarolari.
Ushbu qonunga ko‗ra xorijiy sarmoyadorlar tomonidan
ishbilarmonlik faoliyati va boshqa turdagi faoliyat obyektlariga foyda
olish maqsadida jalb etilayotgan moddiy boyliklar va ularga egalik
huquqlari,
shuningdek, xorijiy mulkka egalik huquqlarining barcha
shakllari xorijiy sarmoyalar hisoblanadi.
Uzoq muddatli hususiy sarmoyalar kelishining asosiy sharti erkin
valyutada istiqbolli foyda, keyingi o‗rinda
foydaning barqarorligi va
qonuniy ko‗payishini ta‘minlovchi mamlakatning ma‘lum darajadagi
ichki va tashqi siyosiy barqarorligi turadi. Mamlakat iqtisodiyoti uchun
sarmoyalarning ahamiyatini baholash qiyin. Masalan, aynan xorijiy
sarmoyalar Janubin Koreyaning iqtisodiy o‗sishiga sezilarli ta‘sir
ko‗rsatdi.
Xorijiy
sarmoyalarni
ustuvor
tarmoqlar
bo‗yicha
taqsimlashning to‗nlov uslubi, shuningdek, xorijiy
sarmoyadorlarni jalb
130
qilishning turli shakllari tufayli sarmoyalardan samarali foydalanildi.
Misol uchun mamlakatni industrlashtirishning dastlabki bosqichlarida
qarzlar va kreditlar shaklidagi xorijiy sarmoyalar ichki sarmoyalarning
yarmini ta‘minlagan bo‗lsa, keyinchalik to‗g‗ridan-to‗g‗ri xorijiy
sarmoyalarning ahamiyati o‗sib bordi.
Hozirgi kunda, jahon postindustrial jamiyatning
ostonasida turgan
bir paytda, O‗zbekiston uchun ma‘lumotlar banki, turli komputer
tarmoqlari vatelekommunikatsiyalarning mavjudligi hayotiy zarurdir,
chunki, o‗zimiz shohidi bo‗lganimizdek, kommunikasiya (aloqa)
tarmoqlarining rivojlanishi sarmoyadarlar ahamiyat beradigan eng asosiy
omildir.
11.2. .
Dostları ilə paylaş: