Toshkent shahar Yashnobod tumani 307-diumning Mehnat fani o’qituvchisi Avezmuratova Nigora Xayitbayevnaning

Toshkent shahar Yashnobod tumani

307-DIUMning Mehnat fani o’qituvchisi

Avezmuratova Nigora Xayitbayevnaning

“Yilning eng yaxshi fan o’qituvchisi – 2016”

ko’rik tanlovi uchun

pedagogik ish tajribalaridan namunalar

Men o’z dars o’tish jarayonimda komp’yter texnikasidan foydalanib DTS talablariga asoslangan holda o’z Innovasion pedagogik usiublarim asosida dars o’taman.

1. 
   Dars o’tish shakllari:
   

Dars o’tish shakllari turli xil bo’ladi:

1. 
   Yangi tushuncha va bilimlarni shakllantiruvchi.
   
2. 
   Umumlashtiruvchi.
   
3. 
   Mustahkamlovchi.
   
4. 
   Ko’nikma va malakalarni tahlil qiluvchi.
   
5. 
   Bilimlarni nazorat qiluvchi.
   

2. 
   Darsda qo’llaniladigan metodlar:
   

Dars samarali hamda qiziqarli bo’lishi uchun turli xil metodlardan foydalanamiz: “Aqliy hujum”, “Klaster”, “Qarorlar shajarasi” , “Rasmlarni to’gri joylashtir”, , :Zakovatli zukko”, “Qarama-qarshi munosabat”, “Bilaman. Bilishni xohlayman. Bilib oldim.”, “Zinama-zina”, “Rolli o’yinlar”, “Ishchanlik o’yinlari”, “Sahna ko’rinishi”, “Teatrlashtirish”, “Mozaika o’yini”, “Labirint”, :To’gri-noto’gri”, “FSMU”, :Domino”, “Zinama-zina”, :Bumerang” va boshqalar.

1. 
   “Zinama-zina” texnologiyasining qo’llanilishi.
   

Mashgulotni o’tkazish tartibi.

O’qituvchi o’quvchilarni 3-4 guruhga ajratadi. O’quvchilarga mashgulotni maqsadi haqida tushuncha beradi. Har bir guruhga qogozning chap qismiga kichik mavzu yozuvi bo’lgan varaqlar tarqatiladi. Masalan: “Go’sht va go’sht mahsulotlar” “Baliq va baliq mahsulotlari”, “Go’sht va baliqdan tayyorlanadigan salat turlari” “Tushlik uchun dasturhon tayyorlash tartibi” Guruhlarga berilgan mavzular bo’yicha bilganlarini yoritib berishlari so’raiadi. Beigilangan vaqt tugagach guruh a’zolaridan biri taqdimot qiladi. Taqdimot vaqtida guruhlar tomonidan tayyorlangan material, albatta doskaga ketma-ket ilinadi. Har bir guruhga taqdimot qilish uchun 5 daqiqadan vaqt beriladi. O’qituvchi guruhlar tomonidan tayyorlangan materiallarga izoh beradi, kamchiliklari bo’lsa qo’shimchalar kiritadi.Ularni bilimini baholaydi.

2. 
   “Bumerang” texnologiyasining qo’llanilishi:
   

Mashgulotni o’tkazish tartibi:

• 
  o’quvchilar kichik guruhlarga ajratiladi.
  
• 
  mustaqil o’rganishlari uchun matnlar tarqatiladi.
  

Masalan:

1-guruhga: Go’shtdan taom tayyorlashda masalliqlarga ishlov berish.

Masalliqlarga ishlov berish saralash, yuvish , archish, to’grash va boshqa jarayonlarni o’z ichiga oladi. Chunki, taomlarni sifatli chiqishi inson didiga mos bo’lib, totliligi va xushbo’ligi’, pokizaligi, shifobaxshliligi kabi sifatlari masalliqlarni pishirishdan oldin yaxshilab ishlov berilishiga bogliqdir. Go’shtni saralaganda parda, pay, bez va qon yuqqan joylari kesib tashlanadi, kirlangan joylari esa pichoqda olib tashlanadi. Odatda yangi go’sht yuvilmaydi, muzlatilgan, kirlangan, muzlatilgan changlargan bo’lsa, issiq keyin esa sovuq suvlarda yuviladi. Go’sht taomning turiga qarab ( parrak, somoncha, kubik shaklda) bir tekis qilib to’graladi yoki qiymalagichdan chiqariladi.

2-guruhga: Sanitariya-gigiyena qoidalariga rioya qilish.

Ovqat tayyorlashda avvalo ozodalikka rioya qilish kerak. Go’shtni boshqa mahsuiotlarga qo’shib qo’yilmaydi. Go’sht to’gralgan pichoqni qaynoq suv bilan yuvib olinadi. Go’sht, baliq ko’katlar alohida-alohida taxtachalarda to’graladi. Qo’l tez-tez yuvilib turiladi, quruq sochiq bilan artiladi. Maxsus oshxona uchun mo’ljallangan fartuk va ro’mol o’raladi. Chiqindilar solingan chelakning ogzi berk turishi kerak.

3-guruhga: Texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

• 
  pol toza va quruq bo’lishi.
  
• 
  xonani shamollatib turish.
  
• 
  ish o’rniga yoruglik yaxshi tushib turishi.
  
• 
  ish vaqtida asboblardan (pichoq, go’sht qiymalagich) to’gri va unumli foydalanish.
  
• 
  taom tayyorlab bo’lgach, gaz plitasini o’chirish va xavfsizligini tekshirish.
  
• 
  go’shtning pay qismlariga bolgacha bilan ishlov berilayotganda, chap qo’lingizni uning tagiga qo’yishdan ehtiyot bo’ling.
  
• 
  berilgan matnlar o’quvchilar tomonidan yakka tartibda mustaqil o’rganiladi.
  
• 
  har bir guruh a’zolaridan yangi guruh tashkil etiladi.
  
• 
  yangi guruh a’zolarining har bir guruh ichida mustaqil o’rgangan matnlari bo’yicha axborot almashadilar.
  
• 
  guruh ichida ichki nazorat o’tkaziladi,ya’ni guruh a’zolari bir-birlari bilan savol-javob o’tkazadilar.
  
• 
  yangi guruh a’zolari dastlabki holatlari bo’yicha guruhlariga qaytadilar.
  
• 
  bilimlarini sarhisob qilishlari uchun “guruh hisobchisi” tayinlanadi.
  
• 
  matnlar qay darajada o’zlashtirilganligini aniqlash uchun o’qituvchi o’quvchilarga savol beradi.
  
• 
  savollarga berilgan javoblar asosida guruhlarni to’plagan umumiy ballari aniqlanadi.
  
• 
  har bir guruh a’zosi tomonidan guruhdagi matndan kelib chiqqan holda amaliy mashgulotga tayyorgarlik ishlari boshlanadi.
  
• 
  har bir guruh olib kelgan mahsulotlaridan foydalanib, mustaqil go’shtli taom tayyorlaydilar.
  

3. 
   “FSMU” texnologiyasinig qo’llanilishi:
   

• 
  F-fikringizni bayon eting
  
• 
  S-fikringiz bayonini sababini ko’rsating
  
• 
  M-ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
  
• 
  U-fikringizni umumlashtiring
  

Mashgulotni o’tkazish tartibi

O’qituvchi har bir o’quvchiga FSMU texnologyasining to’rt bosqichi yozilgan qogoz varaqlarini tarqatadi va yakka tartibda uiarni to’ldirishni iltimos qiladi.

Vazifa: “Sabzavot va mevalarni konservalash uchun qanday asbob va moslamalar ishlatiladi”, “Eiektr go’sht maydalagichning tuzilishi, vazifalari, ishlash printsipi” mavzulari bo’yicha fikringizni bayon eting.

“Sabzavot va mevalarni konservalash uchun qanday asbob va moslamalar ishlatiladi”.

4. 
   “Labirint” texnologiyasining qo’llanilishi.
   

Mashgulot o’tkazish tartibi

O’qituvchi mashgulot boshlanishi oldidan o’quvchilar uchun doira shaklida joy tayyorlaydi. Imkohn bo’lsa, tabiat qo’ynida o’tkazilsa, undan ham chiroyli bo’ladi. O’quvchilarni davradan joy egaiiashlari so’raladi. So’ngra qovun sayli, uzum sayli, anop,anjir sayllari, taviat va mehnat bayramlari haqida qisqacha ma’lumot beriladi.

3. 
   O’quvchilarni bilimini baholash usullari:
   

O’quvchilar bilimlarini nazorat qilish.

Т\r	O’quvchilarni F.I.Sh	Yozma		Ogzaki		Amaliy
		Avfzalligi	Kamchiligi	Avfzalligi	Kamchiligi	Avfzalligi	Kamchiligi	Baholash
		Faol	-	Faol		Faol
		Sust	-	Sust		Sust
		Faol		Faol		Sust

4. 
   Darsda ko’rsatma vositalaridan foydalanish:
   

Darsda ko’satma vositalaridan foydalanish darsning to’liq tushinarli bo’lishiga yordm beradi. Ko’satilgan vosita o’quvchi eslab qoladi va takroran so’ralganda javob bera oladi.Darsda quyidagi ko’satmali vositalaridan foydalanish mumkin :

• 
  Tarqatma materiallar
  
• 
  Video proektor
  
• 
  Plakatlar
  
• 
  Mavzuga oid rasmlar
  
• 
  Texnik jihozlar
  
• 
  Didaktik jadvallar
  
• 
  Darsliklar
  

V. O’quvchilarni mustaqil ishlashga o’rgatish:

O’quvchilarni mustaqil ishlashga o’rgatish yangi mavzuni mustahkamlash jarayonida amalga oshiriladi. Ularni mustaqil ishlashlari uchun “Krassvord” mashqidan foydalanish mumkin. Bunda har bitta o’quvchiga krassvord tarqatiladi va o’quvchilar mustaqil ish olib borishadi.

VI. Yahgi mavzuni tushuntirish yollari:

Yangi mavzu an’anaviy tarzda, zamonaviy interfaol usullardan foydalanish’ tushuntirish, suhvat, hikoya orqali tushuntiriladi. Bunda o’quvchi yangi mavzuni tushunib olishi uchun qanday usul va metoddan foydalanmaylik maqsadli bo’lishi lozlm. Darsda qo’llaniladigan metodlar yuqorida batafsil yoritib berilgan

VII. Uyga vazifa berish va baholash:

Men o’z tajribamda uyga vazifa berishda o’quvchilarga ko’pincha o’zlari uyda mustaqil ravishda krossvord, bukiet va refaratlar tayyorlab kelishlarini vazifa qilib beraman.Bu bilan o’quvchilar kop gazeta, jurnal va qo’shimcha kitoblarni o’qiydilar va o’quvchilarning nutq madaniyatlari yanada rivojlanadi.Yangi gazeta, kitob , jurnallarni tez-tez o’qib turishlari natijasida ularning dunyoqarashlari ham o’zgaradi.