Toxucu maşınlarında parça əmələ gətirici mexanizmlərin konstruksiyalarının təkmilləşdirilməsi yolları

Şəkil 1.1.3 Maksbo maşınının doldurma sxemi
Özül və ya binövrə, toxucu maşınının əsas hissələrindən biridir.O, iki əsas funksiyanı yerinə yetirir. Birincisi bu, parçanın formalaşması prosesində və onun nəzarətində birbaşa iştirak edən mexanizmlərin qurulduğu əsas konstruksiyadır. Fərdi mexanizmlərdə yaranan titrəyiş prosesi maşının əsas hissəsinə əhəmiyyətli təsir göstərir. Bununla yanaşı, ağır əriş sarınan valın quraşdırılmasına səbəb olan böyük statik yük daşıyır.

İkinci olaraq isə, əsas hissə maşının xarici görünüşünü müəyyən edir. Bir sıra maşınların (P-105, Maksbo,STB və s.) dizaynını təhlil edərkən, binövrənin bütünlükdə maşının xarici dizaynını formalaşdırmaqda mühüm bir element olduğunu və müəyyən bir istiqamət verdiyini görürük.

Müasir şəraitdə toxuculuq maşınının yalnız mexaniki xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq formalarının vizual təşkili olmadan nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Buna görə, xarici dizaynı, fərdi funksional mexanizmlər, onların qarşılıqlı tənzimlənməsi və nəhayət, toxuculuq avadanlığı və interyer üçün rəng həllərinin inkişafı xüsusi diqqət yetirməlidir.

Maşınların dizaynında tələblər aşağıdakılardır:

1) binövrənin lazımi gücünü və sərtliyini təmin edir;

2) bir sıra toxuculuq mexanizmlərinin qeyri-bərabər işləməsindən qaynaqlanan binövrə uzununa və eninə olan vibrasiyasını minimuma endirir;

3) istehsalatda texnoloji cəhətdən sadə bir dizaynı təmin edir, quraşdırma üçün əlverişlidir və təmir işləri zamanı mövcuddur.

4) binövrənin formasını əyani xüsusiyyətlərini optimallaşdırır.

Toxucu maşınının binövrəsi (məsələn ), iki tökmə çuqun ramalardan 1 (şəkil 1.1.3), bərk əlaqələrin birləşməsindən 2,3,4,6 ibarətdir. Uzununa olan əlaqlər 4 və 6 əlavə olaraq əyri əlaqələrə bağlı olurlar 5, və bunlara ekssentrik əsnək əmələ gətirən mexanizmlərin hissələri bərkidilir. Bütün digər maşın mexanizmləri binövrənin çərçivələrinə quraşdırılmışdır. Belə bir binövrə “ramalı” adlandırılır, çünki bütün mexanizmlər onun ramalarına əsaslanmış olur.

“Bloklu” binövrəli maşın isə, binövrəsi blokdan ibarət olan bir maşındır. Nümunə olaraq P-105 və Murat-Maksbo MJ-9 maşınını göstərmək olar (şəkil 9 bax). Bu binövrələrə bir sıra mexanizmlər birbaşa maşın binövrələrinin özləri meydana gətirdikləri qutularda yerləşdirilir, yəni, bu binövrə eyni zamanda maşının dəstəkləyici quruluşu və fərdi mexanizmlərinin bir hissəsidir.