yeyilishini o‘lchash sxemasi
Sharikli va rolikli radial podshipniklarning yengil aylanishi ichki
xalqasini ushlab turib tashqi xalqasini aylantirib ko‗rib tekshiriladi.
Tekshirish oldidan podshipnik dizel yonilg‗isining benzindagi 10% li
eritmasiga botiriladi. Yaroqli podshipnik sezilarsiz tormozlanishsiz va
qadalmay bo‗g‗iq shipillagan tovush chiqarib oson aylanadi.
Xalqalarning notekis yeyilgan dumalash yo‗llari va zazorlar KI-
1223 pribori yoki 70.8019.1501. asbobi yordamida o‗lchanadi (4.11-
rasm). Podshipnik 2 asbobga Mahkamlanib, indikator 3 ning o‗lchash
sterjeni tashqi xalqaga vertikal diametrlar bo‗yicha o‗rnatiladi.
Xalqalarning maksimal tepishi, ya‘ni dumalash yo‗lining notekis yeyil-
ganligi ichki va tashqi xalqani galma-galdan aylantirib, strelkaning umu-
miy og‗ishi bo‗ylab aniqlanadi. So‗ngra indikator yordamida podshipnik
xalqasi vertikal yo‗nalishda maksimal tepish holatiga o‗rnatiladi va
radial zazor tashqi xalqani surib o‗lchanadi.
78
4.11-rasm. Dumalash podshipniklaridagi xalqalari g‘ildirash
yo‘llarining notekis yeyilishini va radial zazorni aniqlash
Aksari traktor hamida avtomobillar bir qatorli sharikli va rolikli
podshipniklari uchun dumalash yo‗lining yo‗l qo‗yiladigan notekisligi
qiymati 0,06…0,08 mm, radial zazorniki 0,08…0,10 mm atrofida
bo‗ladi.
4.5. Detallarni yaroqlilik guruhlari va ishlash imkoniyatini tiklash
yo‘nalishlari bo‘yicha saralash texnologiyasi
Texnologik sharoitlardan foydalanib saralash asosida detallar
guruhlarga (yaroqli, yaroqsiz, ishlash imkoniyatini tiklash mumkin
bo‗lgan va yeyilmaydigan detallarga) ajratiladi.
So‗ngra ajratilgan detallar guruhlarga saralangan detallarga oid
bo‗yoqlar bilan bo‗yab chiqiladi. Avtomobil ta‘mirlash korxonalarida
yaroqsiz detallarga qizil, tiklanishi mumkin bo‗lgan detallarga sariq,
yaroqlilariga esa yashil rangdagi bo‗yoqlar bilan belgilanadi.
Detallarni saralash natijalari nuqsonlar vedomostiga (1 va 2
formalar) yozib chiqadi. 2 vedomostda to‗rt bo‗lak to‗ldirilgach har bir
bo‗lagi alohida ajratiladi. Demak, vedomost 4 ta bo‗lakdan iborat bo‗lib,
detallar yaroqliligiga qarab bu bo‗laklarga kiritiladi.
bu yerda:
79
P
Ya
, P
T
, P
YaS
– tegishli ishlash imkoniyati tiklanadigan yaroqsiz
detallar soni.
N – ma‘lum vaqt ichida ta‘mirga olinadigan avtomobillarning bir
nomli detallarning umumiy soni.
Shunday qilib, detallarni tiklash koeffitsiyenti Kt ni har qaysi
detal bo‗yicha yo‗nalish koeffitsiyentlari K
1
,
K
2
, K
3
va boshqa koeffitsi-
yentlarga ajratish mumkin.
K
T
K
1
K
2
K
3
K
n
Yuqorida aytilgandek, tekshirish va saralash bo‗limida har qaysi
detalning texnik shartlar asosida qaysi guruhga (yaroqli, yaroqsiz yoki
ta‘mirlanishi kerak bo‗lgan detallarga) mansubligi aniqlanadi. Bu
ishning natijalari nuqsonlar ko‗rsatiladigan vedomostlarga yozib
qo‗yiladi. Ana shu vedomostlarni tahlil qilish natijalari asosida
yaroqlilik
K
yt
,
, tiklanuvchanlik
K,
va yaroqsizlik K
vas
koeffitsiyentlari
aniqlanadi. Bu koeffitsiyentlarga ko‗ra, ta‘mirlash korxonasining ishlab
chiqarish faoliyati rejalashtiriladi.
Koeffitsiyentlarning
qiymati
nuqsonlar
yoziladigan
vedomostlardan
matematik
statistika
usullari
bilan
ishlab
chiqilgandagina
amaliy
ahamiyatga
ega
bo‗lishi
mumkin.
Ta‘mirlanadigan
detallar
haqida
shunday
yo‗l
bilan
olingan
ma‘lumotlargina aniq bo‗ladi. Biroq masalani hal qilishning bunday
usuli detallarning ishlash imkoniyatini ayrim nuqsonlar majmui
qanchalik tez takrorlanishini hisobga olmay, balki nomlar bo‗yicha
tiklash koeffitsiyentlari to‗g‗risidagina tasavvur beradi.
Ma‘lumki detallardagi ish yo‗llalarining yeyilishga chidamliligi
turlicha bo‗ladi, binobarin ular har xil usullar bilan (lurli sexlarda)
tiklanadi. Shunga ko‗ra. nuqsonlar ko‗rsatiladigan vedomostlar bo‗yicha
aniqlangan koeffitsiyentlar sexlarni ish bilan to‗la band qilish, shuning-
dek, yangi korxonalarni loyihalash va ishlab turganlarini qayta qurishda
mazkur sexlarning ish rejalarini aniqlash uchun yetarli bo‗lmaydi. Hisob
yuritish va mazkur koeffitsiyentlami aniqlash ishini nuqsonlar ko‗rsati-
ladigan vedomostlar asosida emas, balki detallar holati marshrutlari
bo‗yicha tuzib boriladigan vedomostlar asosida olib borish to‗g‗riroq
bo‗ladi. Chunki shunday qilinganda tegishli ish hajmini ishlarning
80
xilidan hisoblab chiqarish mumkin bo‗ladi. Bu esa sexlarni ish bilan
to‗la band qilishda muhim ahamiyatga ega.
Dostları ilə paylaş: |