Akrabalıkla ilgili kelimeler: kaŋ (baba), ög (ana), ogıl (evlât), kız ogıl (kız çocuk), un ogıl (erkek çocuk), kız, oglan, oglıt (oğullar), taygun (oğullar), eçi (ağabey), eke (abla), ini (erkek kardeş), iniygün (kardeşler), siŋil (kızkardeş), yotuz (zevce), apa~ eçü (ata, ecdat), atı (yeğen), çıkan (kuzen), kelin (gelin), keliŋün (gelinler), yurç (kayınbirader), koduz (dul kadın), oguş (sülâle, oymak), ok~bod (boy, kabile), bodun (millet, halk, kavim), kara bodun (halk tabakası).
Sayılar: bir, iki, üç, tört, biş, altı, yiti, sekiz, tokuz, on, yigirmi, otuz, kırk, elig(50), yitmiş, yüz, biş yüz, bıŋ~biŋ, iki biŋ, üç biŋ, tümen (10 000); yiti yigirmi (17), biş otuz (25), altı otuz (26), yiti otuz (27), otuz artukı üç (33), otuz artukı sekiz (38), kırk artukı yiti (47); ilk, ikinç (ikinci), ikinti (i-kinci), ikegü (her ikisi), üçünç (üçüncü), üçegü (her üçü, üçü birlikte), bişinç, yitinç (yedinci), onunç.
Zamirler: ben~men, beniŋ-meniŋ (benim), bini (beni), baŋa~maŋa, baŋaru (bana doğru); sen, sini, saŋa—seŋe; ol, anı (onu), aŋar (ona), anta (onda, ondan), ança (onca), antag~anteg (onun gibi, öyle), anın (onunla), aŋaru (ona doğru); biz, biziŋ (bizim), bizni (bizi), biziŋe (bize), bizinte (bizde, bizden); siz; öz, özüm (kendim, ben), özi (kendisi, o); kentü (kendi); bu, bunı, bunta (bunda, bundan), bunça, büntegi(böylesi).
Köktürk bengü taşlarında temel kelimeler dışında birçok kültür kelimesi ile insan ve toplum hayatının çeşitli görünüşlerini ve hatta karmaşık kavramları anlatan kelimeler de vardır. Bunları da sınıflandırarak verelim.
Dostları ilə paylaş: |
