Fuzuli’nin Şikâyetname adlı eseri ilk mektup örneğidir. Orta nesir örneğidir.
TARİH
Meşhur iki tarihçi vardır. Bunlardan Peçevi, sade nesir kullanırken Naima orta nesirde yazmıştır.
SEYAHATNAMELER
İlk gezi yazısı örneğini orta bir nesirleSeydi Ali Reis yazmıştır: Miratü’l-Memalik. Hindistan yolculuğu ve yolda karşılaştığı zorlukları anlatmaktadır. Nabi’nin Tuhfetü’l-Harameyn adlı gezi yazısı 17.Yüzyıl süslü nesrinin örneğidir. Evliya Çelebi’nin dünyaca ünlü Seyahatname’si ise orta bir nesirle yazılmıştır.
İLMİ ESERLER
Kâtip Çelebi,Tuhfetü’l-Kibar(denizcilikle ilgili eser), Mizanü’l-Hak(dini meseleler), Düsturü’l-Amel(İbn Haldun etkisinde yazılmış tarih ve toplum felsefesi) eserlerini orta nesirde yazmıştır. Onun ayrıca Cihannüma adlı bir coğrafi eseriyle Arapça kaleme aldığı Keşfü’z-Zünun adlı bibliyografik(kaynakça) bir eseri de vardır. 14.500 eseri kaynakça olarak göstermiştir.
Koçi Bey, devlet işlerinin durumu hakkında yazdığı bir tür rapor olan Risale’sinden ilkini 4.Murat’a sunmuştur. Bu risale orta nesir diliyle kaleme alınmıştır. Fakat sonraki risaleyi Sultan İbrahim’e sunarken öğretmek amaçlı bir sade nesir kullanmıştır. Birinci risale meşhur olan risaledir.
