Kültür ve Medeniyet değişimi: Türkler Orta Asya’da Konar-Göçer Medeniyet etkisi altında kaldılar. Müslüman olduktan sonra da Arap ve Fars medeniyetlerinden etkilendiler. Tanzimat’tan sonra ise Batı Medeniyetinden etkilenmişlerdir. Bu durum, kültür ve medeniyetin edebi dönem oluşturmada önemli etkisi olduğunu gösterir.
Coğrafi değişiklikler: Farklı coğrafyalarda farklı Türk Edebiyatları oluşmuştur. Kazak bölgesinde Kazak Edebiyatı, Çağatay bölgesinde Çağatay Edebiyatı, Karahanlı bölgesinde Karahanlı Edebiyatı oluşmuştur. Biz bunların hepsini Türk Edebiyatı çerçevesi içinde değerlendiriyoruz.
Bütün bu etkilere bakıldığında Türk Edebiyatı üç ana döneme ayrılmıştır:
Destan Dönemi
Din Dönemi
Birey/Akıl Dönemi
Zihniyeti ırki(kavmi), mitolojik özellikler
Zihniyeti din, tasavvuf
Zihniyeti bireyin dış dünya ile ilişkisi ve akıl
Bu üç dönemin son ikisinde iki tür edebiyat iç içe olmuştur. Bunlardan ilki okumuş kesim(yüksek kesim, elitler) dediğimiz kesimin oluşturduğu yüksek zümre edebiyatı ve halkın oluşturduğu halk edebiyatıdır. Buna zümreleşme veya tabakalaşma adı verilir.