Türk edebiyati-10 ÜNİTE: tariH İÇİnde türk edebiyati edebiyat-tariH İLİŞKİSİ



Yüklə 1,27 Mb.
səhifə37/309
tarix05.01.2022
ölçüsü1,27 Mb.
#64313
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   309
4.Ahmed Paşa: 15.Yüzyılda yaşamış, divan şiirinin ikinci kurucusu denilebilecek kadar sonrakilere yol gösterici olmuş bir şairdir. Şiirleri, Anadolu-Rumeli ve Çağatay sarayına kadar ulaşmıştır. Ahmet Paşa divan şiirini ve aruz veznini başarıyla uygulamıştır. Nazireciliği bir gelenek haline getirmiştir. Fatih Sultan Mehmet’e “güneş, kerem” ; Cem Sultan’a “benefşe, ab” redifli kasideleri ünlüdür. Ayrıca “Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül” nakaratlı murabbası çok tutulmuştur.

5.Necati: Gazel biçiminde daha başarılı bir 15.Yüzyıl divan şairidir. Şiirleri yapmacıksızdır. Bazı kaynaklar onu da mahallileşme akımı içinde sayar. Çünkü temiz bir halk Türkçesi vardır. Atasözü ve deyimlere şiirlerinde yer vermiştir.
OĞUZ TÜRKÇESİNİN İLK ŞİİR VERİMLERİ İLE İLGİLİ ÖZET:

  1. İlk şiirler ilahi, nefes ve gazel nazım biçimleri ile yazılmıştır.

  2. İlahilerde tasavvufi konular işlenirken nefeslerde vahdet-i vücut, Hz. Ali ve Hz. Muhammet konuları işlenmiştir.

  3. Bu dönemde ilahi ve nefes yazanların amacı tasavvufu yaymaktır.

  4. Tasavvufçular; Yunus Emre, Eşrefoğlu Rumi, Abdal Musa, Kaygusuz Abdal, Pir Sultan Abdal gibi Sünni veya alevi-Bektaşi şairlerdir.

  5. Gazel’de aşk, şarap ve tabiat konuları işlenir. Kafiye düzeni aa ba ca da vb. biçimindedir. 5-15 arasında beyitlerle yazılır.

  6. Gazel şairleri ilk dönemde Hoca Dehhani, Ahmedi, Ahmet Paşa, Kadı Burhanettin, Necati’dir. Gazel de profesyonel anlamda başarılı olan divan şairleri ise Fuzuli, Baki, Naili, Nedim gibi sonra gelen şairlerdir.

  7. Hoca Dehhani, divan şiirinin ilk şairidir.

  8. Tuyuğ, Türklerin divan şiirine kattığı bir nazım biçimidir. Mucidi Kadı Burhanettin’dir.

  9. Tasavvuf şiirinin Anadolu’daki ilk kurucusu Yunus Emre’dir. Alevi-Bektaşi geleneğinin ilk şairi ise Kaygusuz Abdal’dır.

  10. Bu dönemde Türkçeye uzun hece veya kapalı hece denen heceler girmiştir. Bunda Arapça sözcükler ve aruz ölçüsü etkili olmuştur.


  11. Yüklə 1,27 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   309




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin