Not: Terci-i bendin kafiye düzeni yukarıdaki şekil üzerinden şöyle olur:
aa, ba, ca, da, ee(son beyit vasıta)
aa, ba, ca, da, ee(son beyit vasıta)
Terci-i bendi en fazla Enderunlu Fazıl yazmıştır. Fakat en başarılıları Şeyh Galip ve Ziya Paşa’dır. Terkib-i bend’de ise Bağdatlı Ruhi ve Ziya Paşa başarılıdır.
MESNEVİ
Mesnevi, İranlıların nazım biçimidir. Oradan bize geçmiştir. Mesnevi ile anlatmaya bağlı metinler(Yusuf ü Züleyha, Leyla vü Mecnun), anlatılabildiği gibi didaktik konular da anlatılabilir. Mesneviler binlerce beyit yazılabilir.
Şehname 60 bin beyittir. Mevlana mesnevisi 26 bin beyittir, Kutadgu Bilig 6645 beyittir. Beyit sınırı yoktur. Bu yüzden mesnevilere Divan edebiyatının romanları diyen de vardır. Bu kadar uzun bir nazım biçimini yazabilmek için bazı kolaylıklar getirilmiştir:
1.Aruzun kısa ölçüleriyle yazmak.
2.Düz kafiye kullanmak. (aa, bb, cc, dd, ee, ff, gg, hh, ii, jj, kk… Vb. binlerce gidebilir. Örneğin Kutadgu Bilig 6645 beyittir.)
Edebiyatımızda beş(5) adet mesnevi yazan şaire hamse sahibi şair adı verilmiştir. Hamse, zaten 5 rakamına karşılık gelir. Türk Edebiyatı’nda hamse sahipleri aşağıya çıkarılmıştır:
Dostları ilə paylaş: |