NOT: Bu akımların dışında “Encümen-i Şuara” adlı 19.Yüzyıl içinde bir topluluk da kurulmuştur. Topluluğun amacı klasik zevki (divan) zevki gençlere aşılamaktır.Yenilik getiremeyen bu grup, Hersekli Arif Hikmet’in evinde Salı günleri toplanmışlardır. İçlerinde Namık Kemal, Ziya Paşa gibi Tanzimatçılar da vardır.
15-19.YÜZYIL ARASI DİVAN ŞİİRİNİ İNCELEME KISMININ ÖZETİ
Divan şiirinde aliterasyon ve asonanslar kullanılacak derecede sanat estetiği gözetilmiştir.
Bu şiirde zengin kafiye ve rediflerle nazım biçiminin olanakları içinde ritim sağlanmıştır. Şiirlerin (“x”, “y” redifli gazel, kaside gibi) adlandırılması şiir ritmine vurgu yaptığı içindir.
Aruz ölçüsü de şiire ahenk veren sebeplerden biridir.
Konuşma dilinin tonlaması, kapalı hecelerin uzun okunması ile ahenk vurgulanır.
Divan şiirinde sistem padişahlık olduğu için, sevgili gönül sultanı olarak görülmüştür. Bu durumda şiirler bir sultana, hükümdara hitap edecek biçimde bir eda ile yazılmıştır ve öyle okunmalıdır.
Divan şiiri nazım biçimleri Arap ve İran edebiyatlarından alınmıştır. Genel olarak beyit kullanılsa da dörtlük ve bend nazım birimleri de kullanılır.
Gazel ile aşk, şarap, tabiat gibi lirik konular işlenmiştir; bu yönüyle gazel koşma ve koşukla aynı düzeydedir.
Divan şiirinde genelde beyitler arasında anlam bütünlüğü yoktur. Parça güzelliği hâkimdir. Bu en çok gazellerde görülür.
Divan edebiyatı nazım türleri olan münacat, naat, tevhit, mersiye ve hicviye; kaside ve terkib-i bentlerle yazılır.
Kasideler övgü şiirleridir, din ve devlet büyükleri için yazılırlar.
