Türk edebiyati-10 ÜNİTE: tariH İÇİnde türk edebiyati edebiyat-tariH İLİŞKİSİ
Yüklə 1,27 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Deme örneği
- Devriye örneği
| TEKKE EDEBİYATI NAZIM TÜRLERİ
1.İLAHİ(daha önce bilgi verilmişti) 2.NEFES(daha önce bilgi verilmişti) 3.ŞATHİYYE: Tasavvuf şiirinde cezbe(dinsel coşku) esnasında ağızdan çıkan ve dini kavramları hafife alıp onlarla dalga geçildiği izlenimi bırakan şiirlerdir. ŞATHİYE Ben dervişim diyene, Bir ün edesim gelir Seğirdüben sesine, Varıp yetesim gelir Sırat kıldan incedir, Kılıçtan keskincedir Varıp anın üstüne, Evler yapasım gelir Altında gayya vardır, İçi nar ile pürdür Varuben ol gölgede, Biraz yatasım gelir Oda gölgedir deyu, Ta'n eylemen hocalar Hatırınız hoş olsun, Biraz yanasım gelir Ben günahımca yanam, Rahmet suyunda yunam İki kanat takınam, Biraz uçasım gelir Derviş yunus bu sözü, Eğri büğrü söyleme Seni sigaya çeken Bir molla kasım gelir ( Yunus Emre ) NUTUK Tarikata daha yeni girmiş müritlere nasihat veren tekke şiirleridir. Ey özünü insan bilen!
Gel hakka olma asi, Ta gide gönlün pası, Dört kitabın manası, Var edeb öğren edeb. Edeb gerektir kula, Ta işi temiz ola, Edebsiz girme yola, Var edeb öğren edeb. Gaflet içinde uyan, Edebsiz olma ey can, Edebdir asl–ı iman, Var edeb öğren edeb. Kaygusuz Abdal uyan, Aşkı bil aşka boyan, Şöyle demiştir diyen, Var edeb öğren edeb. Kaygusuz Abdal DEME Alevi-Bektaşi tarikatlarını ve hareketleriyle ilgili temaları işleyen, sorunlarını konu edinen şiirlere deme adı verilir. Genellikle 8'li hece ölçüsüyle yazılan demeler saz eşliğinde kendine özgü bir makamla söylenir. Deme örneğiGel benim sarı tamburam Sen ne için inilersin? İçim oyuk, derdim büyük Ben anınçün inilerim Koluma taktılar perde Uğrattılar bin bir derde Kim konar kim göçer burda Ben anınçün inilerim Gel benim sarı tamburam Dizler üstüne yatıram Yine kırıldı hatıram Ben anınçün inilerim San tamburadır adım Göklere ağar feryadım Pir Sultan’ımdır üstadım Ben anınçün inilerim Pir Sultan Abdal DEVRİYE Evrendeki canlı cansız her şey Allah'tan gelmiştir, yine Allah'a dönecektir. Bu felsefeyi yansıtan şiirlere Tekke edebiyatında devriye denilmiştir. Her şeyin Allah'a kavuşma yolculuğunu ve Allah'ın her şeyi kapsayıcılığını öne çıkarır. Devriye örneğiAk süt iken kızıl kana karışıp Emr-i Hak'la coşup cevlana geldim Mâ-i carî ile akıp yarışıp Katre-i na-çizden ummana geldim Dokuz ay on gün batn-ı maderde Kudretten gözüme çekildi perde Vaktim tamam olup ahiri yerde Çıkıp ten donundan cihana geldim Hakikat meyinden nûş edip kanıp Can gözlerim o gafletten uyanıp Kudretten her türlü renge boyanıp Bu âlem-i nakş u elvana geldim Bir zerreyim âfitâbımdan durum Aşk ile mesrurum kalbi pür-nûrum Ta ezelden zevk-ı seyre mecburum Seyr ü sülük edip seyrana geldim Hüsni Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|