Türk mifologiysinda etnogenezlə bağli motiv və SÜjetləR

İnsanı tutuf gətirən Uzux bərkdən gülür. Deyir:

- Bu özü nə şeydi ki, bizi də əvəz edə bilsin. Boyu heş mənim qarışım qədər döyül. Elə oycumu yumsam, əlimdəcə canı çıxar.

Qoca uzux deyir:

- Yox elə döyül. Bunnar bizdən çox-çox ağıllıdırlar. Özü də vaxt gələjəy, bizi əvəz edəjəylər.

İnsanı gətirən uzux deyir:

- İndi ki belə oldu, mən onu imtahan edərəm. Əgər sö­zümü yerinə yetirsə, inanaram, özü də buraxaram gedər. Yox, əgər yerinə yetirməsə, onda çüjmüşdür. Ovcumu yumaram, əzi­lib ölər.

Qoja uzux deyir:

- Yaxşı, onu öncə imtahan etmək istəyirsən?

İnsanı gətirən uzux deyir:

- Özüm bilərəm, indi görərsən.

Uzuxun bir atı varmış. Dam boyda. Elə hündürüymüş ki, adam baxanda papağı düşərmiş. Uzux töyləyə gedir, atı çəkə-çəkə gətirir insanın yanına. Sonra da bir torvaya bir az arpa töküf deyir: