Ürünq Ayığ Toyon ki, yaradan Tanrı idi,
İnsanlara can verən, yaşadan Tanrı idi.
Bu Tanrı sahibiydi göylərin üst qatının,
Ağaca at bağlardı, qazığıydı atının
(Ögəl, 2006, səh. 122)
Bilavasitə iskit-sakların öz dilindən qeydə alınmış variantda isə əsas qəhrəman Herakl yox, Tarqitay adlanır. İskitlərin də əcdadı kimi məhz o, təqdim edilir. Tarqitay təmiz türk adıdır. Həmin adı Vl əsrdə yaşamış Avar türklərinin diplomatlarından biri də daşımışdır. Onun adı tarixi mənbələrdə Tarqitiy şəklində qeyd olunmuşdur (Гейбуллаев, 1991, с. 305).
Herodotun təqdim etdiyi və bilavasitə iskitlərin özlərinə şamil etdiyi ikinci variantda qəhrəmanın, yəni ulu əcdadın – Tarqitayın atası Papay (Baba Ay), anası isə Api adlanır (Мизиев, 1991, с. 41). Bu adların İslamdan çox-çox öncə Azərbaycanda qələmə alınan Uluq xan Ata Bitikçi “Oğuznamə”sindəki adlarla yaxınlığı diqqət çəkir:
Dostları ilə paylaş: |