Bıraktım ardını yıllarca koştuğum hevesin.
Tahsilin ticarette yeri yok.
]Tamlanan sıfat-fiil veya sıfat-fiil grubu da olabilir. Tabi bu isim tamlamaları ya isim olarak kullanılacaklardır ya da bir simin sıfatı olarak.
Bingöl çobanlarının / koyun otlatırken çaldıkları
Tyn. Tnn.
Asabî bir ağırlığın / göğsümden yükseldiği (an)
Tyn. Tnn.
Çılgın fırtınaların / döve döve yosunlattığı (kayalar)
Tyn. Tnn.
Parçaların / hızla kayarak etrafa yayıldığı(nı)
Tyn. Tnn.
Buradan şu sonucu çıkarabiliriz: İlgi eki almış olan bütün kelimeler ve kelime grupları tamlayan, iyelik eki almış bütün kelimeler ve kelime grupları da tamlanandır.
]Tamlayan ya da tamlanan söylenmemiş olabilir.
Genellikle tamlayanı zamir olan tamlamaların tamlayanı düşer. Bu yüzden iki isimden de zincirleme tamlama oluşabilir:
Konuşması herkesi rahatsız edersi.
Yürüyüşünde de bir asalet vardı.
Kalemimin ucu bitti. Benim kalemimin ucu:
Karşılıklı konuşmalarda tamlayan da tamlanan da düşebilir:
─Şu gelen kimin kızı?
─Hüseyin’in (kızı)
─Bu bey Ali’nin nesi?
─(Ali’nin) Amcası.
Tamlanan tekrardan kaçınmak için söylenmeyebilir.
Bu ev bir zamanlar bizim(evimiz)di.
]Bazen tamlayan bir şeyin değil de bir niteliğin kime ait olduğunu bildiriyor olabilir:
öğrencinin çalışkanı,
sporcunun zekî, çevik ve ahlâklı olanı...
]Senli benli konuşmalarda “koca, karı, oğul” gibi kelimeler ve iyelik ekleri düşebilir:
Emine’nin oğlu Duran→Emine’nin Duran.
Asımoğulları’nın Ali(si)
Bizim evimiz→bizim ev
]“-den” eki tamlayan ekinin yerini tutabilir:
öğrencilerin bazıları→öğrencilerden bazıları
onların biri→onlardan biri
]Tamlayan ekinin ikiden fazla tekrarı anlatım bozukluğuna yol açar.
Masanın ikinci çekmecesinin kulpunun koptuğunu biliyorum.
Pencerenin kenarının tamirinin yapılması gerekli.
Dostları ilə paylaş: |