TüRKÇE – DİLBİLGİSİ kelime biLGİSİ Kelime (sözcük)



Yüklə 2,21 Mb.
səhifə322/363
tarix04.01.2022
ölçüsü2,21 Mb.
#52327
1   ...   318   319   320   321   322   323   324   325   ...   363

a. Etken Fiil


 

Etken fiilin belirttiği işi, oluşu, hareketi, durumu ve kılışı yapan öznenin kendisidir.

Özne gerçek öznedir.

Dilimizde tüm fiiller kök hâlinde iken etkendir.

Bu fiiller geçişli de olabilir geçişsiz de.

 

Yaşlı nine, çocuktan kendisini karşı tarafa geçirmesini istedi.



Çocuk da öğrenciliğin verdiği bir bilinçle seve seve ona yardım etti.

 

b. Edilgen Fiil


 

Gerçek öznesi söylenmeyen (ve bilinmeyen) fiillerdir.

 

Cam kırıldı kimin kırdığı belli değil



Bir bildiri okundu. Okuyan belli değil

Ev satıldı.

 

Fiile “-ol, -on” ekleri getirilerek yapılır.

 

Kapı açıldı

Araba yıkandı.

 

Bu tür fiillerin öznesi sözde öznedir. Yüklemde bildirilen işten etkilenen varlık cümlede özne gibi kullanılır, ama asıl özne söylenmemiştir.Kapı ve araba açma ve yıkama fiillerini yapan değil, bu fiillerden etkilenen varlıklardır.

 

Bazı cümlelerde işi yapan “tarafından” sözüyle ya da “-cE” ekiyle belirtilebilir.

 

Hırsızlar polis tarafından yakalanamadı.



Bu kararlar milletçe verilmedi.

 

Sözde ya da gerçek öznesi olmayan edilgen ve geçişsiz fiiller de vardır:

 

Bu sıcakta uyunmaz.

Bu söze gülünür.

Yarın pikniğe gidilecek.

Burada kalınacak.

 

 



Yüklə 2,21 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   318   319   320   321   322   323   324   325   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin