Bu özel isimler, türetilen kelimenin içinde kalıyorsa büyük harfle başlamaz:
Panislâmizm, Panturanizm, Pantürkizm...
„Özel isimlere eklenen –lı, -siz, -ci yapım ekleri kesme işareti ile ayrılmaz:
Ankaralı, Atatürkçü, İstanbulsuz...
„Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen ekler okunuşa göre belirlenir ve kesme işaretiyle ayrılır:
DSİ’ye, ÖSS’de, TCDD’ye, TBMM’nin...
Küçük harflerle yapılan kısaltmalarda kelimenin okunuşu esas alınır:
kg’dan, cm’yi, mm’den
Ancak büyük harfle yapılıp da okunuşu esas alınan kısaltmalar da vardır ki bunlar bir kelime gibi telâffuz edilebilmektedirler:
ASELSAN’a, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya...
Sonunda nokta bulunan kısaltmalardan sonra kesme işareti kullanılmaz. Ek kelimenin okunuşuna göre belirlenir:
vb.leri, mad.si, Alm.dan, İng.yi, Nu.dan
„Sayılardan sonra gelen ekler de kesme işaretiyle ayrılır. Sıra sayılarında hem nokta hem kesme kullanılmaz:
1972’de, 1881’de, 2000’den, 12’nci...
Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla gösterilir:
Onar, beşer, yüz yirmişer, yüz ellişer milyon...
„İki kelime sonradan birleştirildiğinde ve (özellikle şiirde vezin gereği) bu kelimelerden ikincisinin ilk ünlüsü düşürüldüğünde düşen ünlünün yerine kullanılır:
ne oldu → n’oldu, ne etsin → n’etsin, ne eylesin → n’eylesin, Karacaoğlan → Karac’oğlan (Şiir dışında Karacaoğlan’dır.), düştü mü ola → düştü m’ola...
„Özellikle belirtilmek istenen ek, harf ve kelimelerden sonra kullanılır:
A’dan Z’ye, -daş’la türemiş kelimeler...
Bazı kelimelerde b’nın m’ya dönüştüğü görülür.
Ne’nin belirtisiz nesne olarak kullanımına örnek verin.
(„Aldığı ekle bir başka kelime ile karıştırılabilecek olan kelime köklerinden sonra kullanılır:
Tava’nın rengi neden böyle olmuş?
Bilgi’nin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak gerekir.)
„Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığı zaman kesme işareti yay ayraçtan sonra konur:
Yunus Emre (1240?-1320)’nin, Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)’nin
Ancak cins isimlerinden sonra yay ayraç geliyorsa yay ayraçtan sonraki ek kesmeyle ayrılmaz:
İmek fiili (ek fiil)nin
Dostları ilə paylaş: |