TüRKÇE – DİLBİLGİSİ kelime biLGİSİ Kelime (sözcük)


Bu özel isimler, türetilen kelimenin içinde kalıyorsa büyük harfle başlamaz



Yüklə 2,21 Mb.
səhifə84/363
tarix04.01.2022
ölçüsü2,21 Mb.
#52327
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   363
Bu özel isimler, türetilen kelimenin içinde kalıyorsa büyük harfle başlamaz:

 

Panislâmizm, Panturanizm, Pantürkizm...

 

Özel isimlere eklenen –lı, -siz, -ci yapım ekleri kesme işareti ile ayrılmaz:



 

Ankaralı, Atatürkçü, İstanbulsuz...

 

Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen ekler okunuşa göre belirlenir ve kesme işaretiyle ayrılır:



 

DSİ’ye, ÖSS’de, TCDD’ye, TBMM’nin...

 

Küçük harflerle yapılan kısaltmalarda kelimenin okunuşu esas alınır:

 

kg’dan, cm’yi, mm’den

 

Ancak büyük harfle yapılıp da okunuşu esas alınan kısaltmalar da vardır ki bunlar bir kelime gibi telâffuz edilebilmektedirler:

 

ASELSAN’a, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya...

 

Sonunda nokta bulunan kısaltmalardan sonra kesme işareti kullanılmaz. Ek kelimenin okunuşuna göre belirlenir:

 

vb.leri, mad.si, Alm.dan, İng.yi, Nu.dan

 

Sayılardan sonra gelen ekler de kesme işaretiyle ayrılır. Sıra sayılarında hem nokta hem kesme kullanılmaz:



 

1972’de, 1881’de, 2000’den, 12’nci...

 

Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla gösterilir:

 

Onar, beşer, yüz yirmişer, yüz ellişer milyon...

 

İki kelime sonradan birleştirildiğinde ve (özellikle şiirde vezin gereği) bu kelimelerden ikincisinin ilk ünlüsü düşürüldüğünde düşen ünlünün yerine kullanılır:



 

ne oldu → n’oldu, ne etsin → n’etsin, ne eylesin → n’eylesin, Karacaoğlan → Karac’oğlan (Şiir dışında Karacaoğlan’dır.), düştü mü ola → düştü m’ola...

 

Özellikle belirtilmek istenen ek, harf ve kelimelerden sonra kullanılır:



 

A’dan Z’ye, -daş’la türemiş kelimeler...

Bazı kelimelerde b’nın m’ya dönüştüğü görülür.

Ne’nin belirtisiz nesne olarak kullanımına örnek verin.

 

(„Aldığı ekle bir başka kelime ile karıştırılabilecek olan kelime köklerinden sonra kullanılır:

 

Tava’nın rengi neden böyle olmuş?

Bilgi’nin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak gerekir.)

 

Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığı zaman kesme işareti yay ayraçtan sonra konur:



 

Yunus Emre (1240?-1320)’nin, Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)’nin

 

Ancak cins isimlerinden sonra yay ayraç geliyorsa yay ayraçtan sonraki ek kesmeyle ayrılmaz:

 

İmek fiili (ek fiil)nin

 

 



Yüklə 2,21 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin