TüRKÇE – DİLBİLGİSİ kelime biLGİSİ Kelime (sözcük)



Yüklə 2,21 Mb.
səhifə282/363
tarix04.01.2022
ölçüsü2,21 Mb.
#52327
1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   ...   363

2. Dönüşlülük zamiri


 

Şahısları pekiştirerek bildiren ve fiildeki işin, özne tarafından bizzat yapıldığını ya da yapana dönüşünü bildiren zamirdir. Şahıs zamiri olarak da bilinir:

 

Dönüşlülük zamiri “kendi”dir.

 

]Bu zamir diğer zamirlerden farklı olarak bütün iyelik eklerini alabilir. İyelik eklerini üzerine hâl ekleri getirilebilir.

 

Kendi-m-de



Kendi-n-den

Kendi-si-n-i

Kendi-miz-in

Kendi-niz-le

Kendi-leri-n-ce

 

] İyelik eki almadan tamlayan olabilir. Bu durumda belirtili isim tamlaması sayılır:

 

Kendi elim

Kendi arkadaşın

Kendi babası

Kendi evimiz

Kendi okulunuz

Kendi fikirleri

 

]Özneyle (isim veya zamir) birlikte, pekiştirme görevinde (bizzat anlamında) kullanılır:

 

Saide Hanım, bir kitap okuyordu. Başını kaldırdı, kocasını süzdükten sonra:



-Siz kendiniz de inanmıyorsunuz ya! dedi.

-Ama, inanılır şeyler mi? (Memduh Şevket Esendal; Saide)

 

Ben kendim de yaparım.



Vali Bey, kendisi emir vermiş.

O kendisi okusun.

Evi siz, kendiniz görmelisiniz.

 

]Fiilin özneye dönüşünü bildirir:

 

Çocuk kendisi yıkanmış.

 

]Tamlama hâlinde ve tek başına yapılan bir işi anlatmak için kullanılabilir:

 

Yüzlerce defa kendi kendime sorduğum bu suale içimizdeki yanık, hicranlı sesten ayni cevabı alıyordum...”



Tabiatın pek nafile yere bana verdiği bu gençlik hazinesinin kendi kendine tükenip gittiğine sızladım...”

 

 



Yüklə 2,21 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin