TüRKÇE Özne (İşi yapan, üstlenen)


hangisi devletçilik ilkesiyle doğrudan ilişkilidir? (2005 KPSS)



Yüklə 1,32 Mb.
səhifə12/15
tarix22.01.2019
ölçüsü1,32 Mb.
#101418
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15

hangisi devletçilik ilkesiyle doğrudan ilişkilidir? (2005 KPSS)

  1. Yalnızl

  2. Yalnızll

  3. Yalnızlll

  4. II-III

E) l-ll-lll

iş bankasının kurulması özel sektöre kredi sağlamak içindir. Bu girişim devletçilik ilkesinin tam zıddıdır. Özel sektör güçlü ölmadıği için demir yollarını devlet kendisi yapmıştır. Yabancılara ellerindeki işletmeler satın alınarak devlet kontrolünde işletilmeye başlanmıştır.

(Cevap D)

14. Halifeliğin kaldırılmasının;


  1. Tekke ve türbelerin kapatılması

  2. Medreselerin kapatılması

III. Bolu ve Düzce Ayaklanmalarfnın çıkması,

olaylarından hangilerini etkilediği savunulur? (2005 KPSS)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) M ve III E)l,llvelll

Medreselerin kapatılması —> 11 Mart 1924

Tekke ve zaviyelerin kapatılması —»30 Kasım 1925

Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkartılması -> 3 mart 1924

Bolu ve düzce ayaklanmaları —»13 Nisan 1920 Halifeliğin kaldırılması —► 3 mart 1924

(Cevap C)



84-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


15. Kadınlara milletvekili seçilme hakkı aşağıdakilerden hangisiyle verilmîştir? (2005 KPSS)

  1. Medeni Kanun ile

  2. 1934 yılında çıkarılan bir yasa ile

  3. Cumhuriyetin ilanı ile

  4. 1930 yılında çıkarılan bir yasa ile

E) 1921 Anayasası ile

Kadınların siyasal yaşama katılımı Cumhuriyet Türkiyesinde 1923 yılında Kadınlar Halk Fırkası'nın kurulması ile başlamıştır. 1930 yılında kadınlara Belediye seçimlerinde, 1933 yılında muhtar ve ihtiyar heyeti ve 1934 yılında milletvekili seçme ve seçilme hakkı verilmiştir ve 1935 yılında kadınlar ilk kez bu haklarını kullandılar ve parlamentoya katılımı sağlanmıştır.

(Cevap B)

16.1 Kasım 1928 tarihli harf inkılabıyla ılgılı kanunun 9. maddesinde, "Bütün okulların Türkçe yapılan öğretiminde Türk harfleri kullanılır. Eski harflerle yazılmış kitaplarla öğretim yapılması yasaktır." denmektedir.

Kanunun bu maddesiyle, aşağıdakilerden hangisinin engellenmesi amaçlanmaktadır? (2005 KPSS)


  1. Öğretim kurumlarında yapılan araştırmaların
    öğretimi aksatmasının

  2. Öğretimdeki uygulama farklılıklarının

  3. Okuryazar olmanın ayrıcalık olmaktan
    çıkarılmasının

  4. Yabancıların arşivlerden yararlanmasının

E) Türkçede yabancı sözcük kullanımının
artmasının

Halkın dili Türkçe, fakat yazı dili Arapça idi. Bu uygulama eğitimde ikilik meydana getiriyordu. Atatürk eğitimde birliği sağlamak için yeni harflerin kullanılmasını emretmiştir.

(Cevap B)

o

SO

17.1- Serbest Cumhuriyet Fırkası



  1. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

  2. Demokrat Parti

Yukarıdaki partilerden hangisi Atatürk döneminde kurulmuştur? (2005 KPSS)

  1. Yalnızl

  2. Yalnızll

  3. Yalnızlll

  4. l-ll

E) l-ll-lll

Serbest Cumhuriyet Fırkası -> 12 Ağustos 1930 Terrakkiperver Cumhuriyet fırkası—> 17 Kasım 1924 D9mokrat parti —> 7 Ocak 1946

Partilerin kuruluş tarihine baktığımızda I. ve II. Partilerin Atatürk Döneminde Kurulduğunu görürüz.

(Cevap D) 18. Türkiye'de;



  1. Seçmen yaşının 18'den 22'ye çıkarılması,

  2. Milletvekili seçimlerinin iki yılda bir yerine dört
    yılda bir yapılması,

  3. İki dereceli seçim sisteminden tek dereceli
    seçim sistemine geçilmesi,

gelişmelerinden hangileri, kişilere siyasi haklarını doğrudan kullanma olanağı sağlandığına bir kanıttır? (2005 KPSS)

  1. Yalnızl

  2. Yalnız II

  3. Yalnızlll

  4. llvelll

E) IJIvelll

İki turlu seçimde barajı geçemeden elenecek partiler olabilir. Fakat seçimler tek turlu olursa herkesin görüşüne göre partiler mecliste temsil edilir. Bu da doğrudan mecliste siyasi katılımı sağlar.

(Cevap C)

-COĞRAFYA-

85








COGRAFYA | Türkiye'nin Ekonomik Coğrafyası (Ulaşım - Ticaret)

TÜRKİYE'DE ULAŞIM

Ulaşım; yük, yolcu, haber ve bilgi taşımacılığı işlerini kapsar. Ekonomik kaynakların değerlendirilmesinde ve ürünlerin pazarlara ve tüketicilere iletilmesinde gerekli olan yollar, ülkelerin ekonomisinde önemli rol oynar. Ülke içindeki üretim ve tüketim merkezleri arasında ve ülkeler arasında bağlantı, yollar vasıtasıyla sağlanır. Yollar, sanayi kuruluşlarının ülkenin her tarafına dağılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda turizmin gelişmesini de etkiler.

Türkiye'de ulaşımı etkileyen çeşitli coğrafi faktörler vardır. Ülkemizde ulaşım, daha çok doğal faktörlerin etkisi altındadır. Kuzey Anadolu, Güney Anadolu ve Doğu Anadolu dağları genellikle doğu-batı yönünde ve çok yerde sıradağlar şeklinde uzanır. Onun için, doğu-batı yönündeki ulaşım kolaylığının aksine kuzey-güney yönündeki ulaşım zorlukla yapılır. Karadeniz ve Akdeniz kıyı yörelerinden iç bölgelere ulaşım, ancak belirli geçitlerden yapılabilmektedir.

Yüksekliğin fazla olması ve dağların fazla yer tutması da ulaşımı olumsuz yönde etkilemektedir. Karasal iklimlerde yüksek yerlere fazla yağan kar, yolların uzun süre kapalı kalmasına ve ulaşımın aksamasına neden olmaktadır. Onun için özellikle Doğu Anadolu'daki bazı yollar kışın uzun süre karla kaph olduğu için trafiğe kapalıdır. Fazla eğimli yamaçların çok yaygındır. Bu nedenle yolların yapımı ve bakımı zorlaşmakta, kazalar olmaktadır. Ayrıca dik yamaçlarda heyelanlar ve çığlar fazla olmaktadır. Bunlar da yolların ve ulaşımın aksamasına neden olur.

Denizler ve boğazlar da, Türkiye'de ulaşımı etkileyen faktörler arasındadır. Yurdun üç tarafının denizlerle çevrili olması, ihracat ve ithalât yapılan iimanların kıyılarda bulunması, kara ve deniz yolu ağının oluşmasını etkilemiştir. Yolların bazıları da büyük limanlara ulaşacak şekilde yapılmıştır.

İklim koşulları da Türkiye'de ulaşımı etkileyen doğal faktörlerdendir. Kıştarı soğuk geçen yerlerdeki

yoğun kar yağışları, yolların uzun süre trafiğe kapalı kalmasına neden olur. Bu nedenle Doğu Anadolu Böigesi'nde yolların bir kısmı, kış mevsimi boyunca ulaşıma kapalı kalabilmektedir. Yolların kış mevsiminde trafiğe kapalı kalmasının başka bir nedeni de çığ olaylarıdır. Doğal afetler de ulaşımı önemli ölçüde etkiler. Sağanak yağışların neden olduğu seller yolların bozulmasına ve köprülerin yıkılmasına neden olarak ulaşımının aksamasınayol açmaktadır.

Heyelânlar ulaşımı aksatan başka bir doğal afettir. Kış aylarında denizlerimizde özelikle Marmara denizi ve boğazlarda oluşan sisler, deniz ulaşımının aksamasına neden olur. Aşırı kar yağışları da kara ve demiryolu ulaşımını olumsuz etkiler.

Türkiye'de ulaşımı etkileyen beşerî faktörlerin başında nüfus artışı ve nüfus sıklığı gelmektedir. Sanayi ve turizm de ulaşımın gelişmesi yönünde etki yaparlar.



ULAŞIM ÇEŞİTLERİ

KARA YOLU ULAŞIMI

Türkiye'nin Doğu ile Batı arasında köprü durumunda olmasından dolayı, kara yolu ulaşımının tarihi çok eskilere dayanır.

Türkiye'de trafik yoğunluğu en fazla olan yol, Edirne-İskenderun arasındaki E-5 kara yoludur. Avrupa'yı Orta Doğuya bağlayan ve TEM Trans yabancı büyük kamyonlar (TIR) karşılıklı yük taşımaktadır. Bu yol, Avrupa ile Ortadoğu ülkeleri arasında ticarî eşya taşınması bakımından önemli bir yere sahiptir.

Bugün Türkiye'de çeşitli yönleriyle ilerlemiş bir karayolları sistemi vardır. Ülkemizde karayollarının özelikleri hakkında şu maddeler sıralanabilir;



  • Günümüzde bütün il merkezleri ile
    ilçelerimizin çok büyük bir bölümü yollarla
    birbirine bağlanmıştır.

  • Bütün deniz kıyılarımız boyunca kıyı boyu ve
    kıyı yakını karayolları yapılmıştır.

86-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


  • İç bölgelerimiz düzgün karayolları ile deniz
    ve limanlarımıza bağlanmıştır.

  • Karayolları ülkenin her tarafına ulaşabildiği
    için yük ve yolcu taşımacılığında en büyük
    rolü oynamaktadır.

Topoğrafyanın engel teşkil ettiği yerlerde karayolu yapımı ve taşımacılığı zoriaşmaktadır. Bu bölgelerde ulaşım belli başlı geçitlerle sağlanır. Örneğin;

Belen geçidi, Çukurova'yı Hatay'a Gülek geçldi, Çukurova'yı İç Anadolu'ya Sertavul geçidi, Silifke'yi İç Anadolu'ya Çubuk geçidi, Antalya'yı Göller Yöresi'ne bağlamaktadır.

Kara yolu ulaşımının diğer ulaşım türlerine göre bazı avantajları olmasına rağmen olumsuz yönleri daha fazladır. Bunlar aşağıdaki başlıklar halinde belirtilebilir.

- Trafik kazaları sonucu, çok sayıda can
kaybına, yaralanmalara ve sakat kalmalara
neden olmaktadır. <

c


  • Trafik kazaları nedeniyle önemli ölçüde ]
    maddî zarar ortaya çıkmaktadır. Bu da çoğu \
    ithal olan trafik araçları dikkate alındığında ?
    ülke ekonomisi için küçümsenmeyecek bir l
    zarardır. :

  • Otomobil ithali için Türkiye'den her yıl önemli
    miktarda döviz çıkmaktadır. Bu da, ülkemizin
    dış ticaret açığının artmasının nedenlerinden
    biridir.

  • Kara yollarının yapımı ve bakımı (özellikle
    topoğrafyanın engebeli olduğu yörelerimizde)
    ekonomik yönden önemli bir yük
    oluşturmaktadır.

  • Otomobillerde tüketilen petrol ürünleri, ithal
    ürünlerdir. Türkiye bunlar için her yıl çok
    önemli miktarda döviz ödemek zorunda
    kalmaktadır.

  • Kara yolu taşımacılığı, deniz yolu ve demir
    yolu taşımacılığına göre daha pahalıdır.

DEMİR YOLU ULAŞIMI

Türkiye'de demir yolu ulaşımı, kömürlü ve elektrikli trenlerle yapılmaktadır.

Günümüzde Türkiye'deki demir yolları, yeterli

değildir. Bunda özellikle 1950'lerden sonra, kara yolları yapımına fazla önem verilmesi ve demir yolları ulaşımının ihmal edilmesinin etkisi olmuştur.



Demir yollarımız,

  • İç kısımlarla onları çevreleyen denizlere
    ulaşmak şeklinde inşa edilmiştir.

  • Ülkemiz dağlık bir ülke olduğu için uzun ve
    derin akarsu vadileri demiryolunda takip
    edilen yerler olmuştur.

  • Çeken ve çekilen araçlar bakımından, bunlar
    çok eski olduğu için işletme maliyetini
    artırmaktadır. Ayrıca rayların eskidiği
    görülmektedir.

  • Ülkemizde demiryolu taşımacılığı daha çok
    yük taşımacılığında kullanılmaktadır. Ancak
    son yıllarda rahat ve konforu yüksek trenlerin
    devreye girmesiyle yolcu sayısında artma
    yaşanmaktadır.

  • Demiryolu ile yapılan ulaşımın maliyeti
    karayoluna göre daha düşüktür.

Demir yolu ulaşımının önemli sorunlarını iki başlık altında toplamak mümkündür.

  • Yanlış ulaşım politikası nedeniyle önceliğin
    kara yolu ulaşımına verilmiş ve verilmekte
    olması,

  • Devletçilik sistemi içinde gerekli yeniliklerin
    ve geliştirmelerin yapılmaması ve iyi
    işletilememesidir. 1920'li 1930'lu yıllardan
    kalma yollar üzerinde çok eskimiş ve
    bakımsız lokomotiflerle yapılan ulaşım
    sırasında zaman zaman facia niteliğindeki
    kazalaryaşanmaktadır.

DENİZYOLUULAŞIMI

Deniz yolu ulaşımı, liman ve iskeleler arasındaki yolcu ve yük taşıma işlerini kapsamaktadır. Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması, deniz yolu ulaşımının önemli olmasını sağlamıştır.

Coğrafi konumu nedeniyle Türkiye, deniz ulaşımı yönünden olumlu koşullara sahiptir. Çünkü çevresindeki denizlerin okyanuslara bağlantıları vardır. Ayrıca İstanbul ve Çanakkale boğazlarının da yardımıyla kıyılarımızdaki bütün limanlardan dünyanın bütün önemli limanlarına bağlantı sağlanabilmektedir.

-COGRAFYA-__87'>Deniz taşımacılığında önemli sorunlar vardır. Bunlarşunlardır:

-COGRAFYA-

87


  • Deniz taşımacılığının çok yavaş olması

  • Denizcilik filomuzun yetersiz olmasına bağlı
    olarak filomuzdaki gemilerin taşıma
    kapasitesinin yetersizliği

  • Limanlarımız bir bölümünün donanım
    bakımından yetersiz olması, Yük ve yolcu
    indirme-bindirme kapasitesinin düşük olması,
    depo yetersizliği

  • İstanbul Boğazı'ndaki deniz trafiği kargaşası

BAŞLICA LİMAN VE İSKELELERİMİZ

Liman fırtınalı havalarda gemilerin barındığı başka zamanlarda yük ve yolcu indirip bindirdiği, doğal ya da yapay yerlerdir. İşlek bir limanın iş yapma gücü arkalarında kalan ve adına ardülke ya da hinterland denilen alana bağlıdır. İskeleler ise küçük ya da büyük deniz taşıtlarının yanaşabilmesi için karadan suya doğru uzatılmış, ağaçtan, taştan veya betondan yapılmış birer uzantıdır. Ülkemizde çok sayıda büyüklü küçüklü iskele vardır.



İstanbul Limanı

Limanlarımız arasında en işlek ve en büyük olanı, Ortadoğu'nun en önemli ticaret merkezlerinden biri olan İstanbul'dur. Çok işlek bir deniz yolu olan boğaz'da bulunuşu, böylece Karadeniz kıyısındaki ülkelerle Akdeniz arasındaki ulaşımı sağlaması, İstanbul'un büyük bir liman şehri olması, gelişmesine yol açmıştır. Bu limanımız, sadece Marmara bölgesinin ticaretini kendisine çekmekle kalmayıp, ülkemizin genelinde önemli bir yer tutmaktadır. İthal edilen malların büyük bir bölümü İstanbul'a boşalmakta, oradan yurdumuzun diğer bölgelerine taşınmaktadır.

İstanbul limanı, aynı zamanda yabancı ticaret gemilerinin transit ve ikmal merkezidir. Bu özelliği ile dünya ölçüsündeki önemli limanlar arasında yer tutmuştur. Marmara denizinde bulunan diğer limanlar İzmit ve Bandırma limanlarıdır. Gelişmekte olan Bandırma limanı ülkemizin en uzun rıhtımlı limanlarındandır.

İzmir Limanı

Türkiye'nin en büyük ihraç limanı İzmir'dir. Modern liman tesisleri ve iyi bir tabii limanı olan İzmir'in hinterlandı son derece geniştir. Burada denizyolları ulaşımı, körfez hatları, yurt içi ve dışı ülkeler limanlarına olan gemi seferleri oidukça önemlidir. Akdeniz kıyılarının başlıca limanları Mersin, İskenderun ve Antalya'dır.



ifi

Mersin Limanı

Türkiye'nin büyük ve modern limanlarından biridir. Önemli ve canlı bir ticaret merkezi olan bu liman, 10 bin tondan yukarı hacimde 40 gemi ve 100 küçük deniz taşıtı barındırabilmektedir.

Bölgedeki yaş meyve ve sebzelerin buradan ihraç edilmesi ile petrol kimyasal tesislerin bulunması, bu limanın işlek olmasını sağlamaktadır.

İskenderun Limanı

Bu liman İskenderun körfezinin doğu kıyısında, rüzgarlara karşı oldukça korunmuş bir yerdedir. Geniş ve verimli bölgelerin demiryolları ve karayolları ile buraya bağlanmaları, Iskenderun limanını hızla geliştirmiştir.

Limanın hinterlandında, Güneydoğu'nun madenleri (petrol, bakır), Malatya, Maraş ve Elazığ'ın tarım ürünleri bu limana taşınmaktadır.

Düzgün karayolları ile Erzurum ve Kars'a bağlanan bu liman, aynı zamanda İran ve Irak'ın da, bir kısım ticaret mallarını diğer ülkelere gönderebileceği önemli bir özelliktedir. Bunun yanında, İskenderun demir çelik tesislerinin bulunması limanın işlerliğini arttırmıştır.



Antalya Limanı

Son 20 - 30 yıl içinde önemli bir turizm merkezi haline gelmiştir.

Karadeniz kıyılarındaki önemli limanlar Ereğli, Zonguldak, Trabzon, Samsun, Giresun ve Ordu'dur.

Samsun Limanı

Orta Karadeniz'in en büyük ve en işlek limanıdır. Bu limanın hinterlandı geniş ve zengindir. Aynı zamanda, yerşekillerinin de elverişliliğine bağlı olarak, Anadolu ile bağlantıyı sağlayacak olan iyi yollaryapılmıştır.



Zonguldak ve Ereğli Kömür Limanları

Bu iki liman bir sanayi bölgesinin de içindedir. Her ikisinde de fırtınalı havalarda korunmak için, yüzlerce metre uzunlukta dalga kıranlar yapılmıştır. Bu bölümdeki demir - çelik tesisleri, söz konusu limanların gelişimini arttırmıştır.



Trabzon Limanı

Zigana geçidi ile Erzurum, Kars, Iğdır ve Doğu Beyazıt üzerinden İran'a açılan bağlantıyı sağladığı



88-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-




için Trabzon, Doğu Karadeniz'in en önemli limanı haline gelmiştir.

HAVA YOLU ULAŞIMI

Dünya'nın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de hava yolu ulaşımı, en hızlı ulaşım sistemidir.

Başlıca hava limanlarımız İstanbul'daki Atatürk Hava Limanı, Ankara'daki Esenboğa Hava Limanı, İzmir'deki Çiğli Hava Limanı, İzmir yakınlarındaki Adnan Menderes Hava Limanıdır. Bunlardan başka çok sayıda sivil ve askerî amaçlı hava alanlarımız vardır. Ancak bu alanların bir kısmı pist uzunluğu, pist kalitesi ve diğer hizmetler yönünden yeterli değildir.

TÜRKİYE'NİN ULAŞIM SORUNU

Türkiye'de yük ve yolcu taşımacılığında en fazla gelişme kara yollarımızda olmuştur. Buna karşılık demir yolu ve deniz yolu taşımacılğımız yeteri kadar gelişememiştir.

İthal yakıta dayalı kara yolu taşımacalığı yerine demir yolu ağının geliştirilmesi, elektrikle çalışan hızlı trenlerin sefere konulması ve deniz yolu ulaşımtnın geliştirilmesi, ülkemiz ekonomisi yönünden çok gereklidir.

BORU HATLARI

Günümüzde en çok kullanılan enerji kaynakları olan petrol ve doğalgazın en hızlı ve en güvenli taşınma şekli, borularla yapılanıdır. Aynı zamanda en ucuz taşıma şekli olan bu yöntem, üretim kaynaklarıyla tüketim merkezlerinin birbirlerine boru hatlarıyla birleştirilmesidir.

Dünya petrol rezervlerinin %65'i, üretimin ise %30'u Ortadoğu ülkelerine aittir. Ortadoğu ülkeleri ve yine büyük petrol doğalgaz rezervlerine sahip olan Orta Asya ülkeleri, Türkiye'nin güney doğu çevresinde bulunmaktadır. Bu ülkelerin sahip olduğu enerji kaynaklarını tüketen sanayi ülkeleri ise Türkiye'nin batı kuzey çevresinde yer alırlar. Bundan dolayı Dünya'nın en önemli petrol doğalgaz boru hatları, Türkiye'nin çevresinde bulunmaktadır.

Ayrıca doğalgaz tüketiminin ülkemizde hızla yaygınlaşması, boru hatlarının Türkiye içinde de bir dağıtım ağının oluşturulmasını gerektirmiştir.

Bakü-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi ile Türkmenistan-Türkiye-Avrupa Doğalgaz Boru Hattı Projesi, Türkiye'nin çok önem verdiği projelerin başında gelmektedir. Bu projelere ek olarak İran-

Türkiye, Irak-Türkiye doğalgaz boru hatları projelerinin gerçekleşmesiyle Türkiye hem artan iç talebini kolay ve ucuza karşılama seçeneğine sahip olacak, hem de bir enerji köprüsü durumuna gelecektir.



TÜRKİYE'DETİCARET

Genel anlamda, kazanç elde etmek amacıyla mal ve hizmet alıp-satma işlerine ticaret denir. Eğer ticaret iç tüketim merkezlerinde (yurt içinde) yapılırsa buna iç ticaret denir. Yabancı ülkelerle yapılan mal ve hizmet alım satım işleri dış ticarettir. Dış ticaret ithâlat (dış alım) ve ihracat (dış satım) olmak üzere ikiye ayrılır. İhracat giderleriyle ithalât gelirleri birbirine eşit olursa buna dış ticaret dengesi denir. İthalâtın fazla olması durumunda dış ticaret açığı, ihracatın fazla olması durumunda dış ticaret fazlası söz konusudur.

flilgiNotu/

1 Ekonomileri güçlü olan ülkelerin dış ticaret fazlası,


| gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelirin ise dışj
| ticaret açığı vardır. |

İÇ TİCARET

Ülke sınırları içinde yapılan alış-verişleri kapsayan iç ticaret, Türkiye'de oldukça canlıdır. Bunu sağlayan faktörler şu başlıklar altında toplanabilir:



  • Ticareti yapan insanların toplamı olan ülke
    nüfusu kalabalıktır ve hızla artmaktadır.

  • Ülkenin değişik iklime sahip olan yörelerinde
    birbirinden farklı zamanlarda farklı tarım
    ürünleri yetiştirilir. Bu farklılıklar yılın her
    mevsiminde arz ve talebi canlandırmaktadır.

  • İklim özelliği ve yükseklik farkından dolayı
    ürünler ve ürünlerin hasat zamanı yöreden
    yöreye farklılık gösterir.

oldukça gelişmiş

Ulaştırma imkânları durumdadır.

• Sanayinin çeşitli dallarında çok çeşitli mallar üretilmektedir.

İç ticaretin hacmini belirleyen birinci etken doğal olarak nüfustur.

Türkiye'deki iç ticaret hareketi genellikle kırsal kesimle kentler arasında olmaktadır.

Türkiye'de iç ticaretin canlı olmasını sağlayan başlıca ürünler ve ekonomik faaliyetler başlıklar

-COGRAFYA-

89


altında şu şekilde belirtilebilir:


  • Tarım ürünleri

  • Madenler

  • Hayvansal ürünleri

  • Orman ürünleri

  • Sanayi ürünleri

  • Turizm faaliyetleri

  • Bankacılık ve sigortacılık hizmetleri

  • Sağlık hizmetleri ve sağlık malzemeleri

  • Eğtim hizmetleri ve eğitim araçları

  • İnşaat hizmetleri ve inşaat malzemeleri

DIŞ TİCARET

Ülkeler arasında yapılan mal ve hizmet alım satım etkiniikleri olup, ihracat ve ithaât işlerini kapsar. İç ticaretteki gibi dış ticarette de esas olan arz-talep konusudur. Talep edilen mallarda yerli üretimin yokluğu, yetersizliği ya da büyük kalite veya fiyat farkı, başka bir ülkeden ithalât yapmayı gerektirir.



cc

Türkiye, Cumhuriyetle birlikte sanayide ve tarımda büyük atılımlar yapmıştır. Ayrıca nüfusu da hızla artmıştır. Bunlara paralel olarak hem ürettikleri hem $ de ihtiyaçları hızlı bir artış göstermiştir. Bunun & sonucu olarak da dış ticaret hacmi büyümüştür. -5

Türkiye'nin ithâlatı, ihracatından daha fazladır. "g Bunun sonucu olarak sürekli büyüyen bir dış ticaret *" açığı söz konusudur. Türkiye'nin ithâl ettiği mallar üç grupta toplanır.



  • Yatırım maddeleri

  • Tüketim maddeleri

  • Ham maddeler







1992


Yüklə 1,32 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin