Erozyonun Etkileri:
-
Verimli tarım arazileri verimsizleşir.
-
Akarsu taşkınları görülür.
-
Kıyı kentleri kıyı gerisinde kalır.
-
Göl çanaklarını doldurarak baraj göllerinin
zamanından önce dolmasını sağlar.
Erozyonla Mücadele:
-
Yamaçlara ağaç dikilmesi
-
Tarlaların yatay şeritler halinde sürülmesi
-
Nöbetleşe ekim yapma
-
Basamaklı düzlükler yapma (teraslama)
-
Aşırı otlatmayı engellemek.
Türkiye'de Erozyon
Erozyon, toprağın kuru, gevş^k ve bitki örtüsünden yoksun alanlarında fazladır. Türkiye yarı kurak bir iklime sahiptir. Bu nedenle Türkiye'de erozyon fazladır. Türkiye'de erozyonun fazla olmasında şu etkenlerin de payı büyüktür.
-
Türkiye engebelidir.
-
Yağış rejimi düzensizdir.
-
Bitki örtüsü cılızdır.
-
Otlaklar tarlalara dönüştürülmektedir.
-
Ormanlar tahrip edilmektedir.
-
74-
-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-
ÇDZUMLU KONU KAVRAMA TESTİ
1. I- Gerçek yüzölçümü 814578 km2'dir.
-
Doğu-batı uzunluğu 1565 km'dir.
-
Deniz sınırları uzunluğu 8333 km'dir.
-
Kara sınırları uzunluğu 2753 km'dir.
-
En uzun deniz kıyısı 2805 km ile Karadeniz'dir
Türkiye hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)V B) IV C)lll D)ll E) I
4. a) Alüvyonlarla örtülü, akarsular tarafından derince yarılmış, çevresine göre alçakta kalmış geniş düzlüklerdir.
b) Akarsular tarafından derince yarılmış dalgalı düzlüklerdir.
Yukarıdaki a ve b cümleleri hangi iki coğrafi terimin tanımıdır?
A)
|
Vadi
|
Plato
|
B)
|
Mera
|
Çayır
|
C)
|
Ova
|
Delta
|
D)
|
Vadi
|
Mera
|
E)
|
Ova
|
Plato
|
2. Aşağıdakilerden hangisi hem aşındırma hem de biriktirme şeklidir?
-
Plato
-
Birikinti konisi
-
Boğaz vadi
-
Menderes
E) Peneplen
"ZL
o
Q UJ
5. Uzunyayla - Taşeli - Cihanbeyli platolarının bulunduğu coğrafi bölgelerimiz hangi seçenekte sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
-
İç Anadolu - İç Anadolu - Akdeniz
-
İç Anadolu - Akdeniz - İç Anadolu
-
Ege-Akdeniz-İçAnadolu
-
İç Anadolu - İç Anadolu - İç Anadolu
E) Akdeniz - Akdeniz - Akdeniz
3. Aşağıda Türkiye hakkmda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
-
Kuzeyindeki ve güneyindeki dağ sıraları kıvrılmalar
sonucu oluşmuştur.
-
Ege bölgesindeki dağlar kırıklı dağlara ömektir.
III- Türkiye'nin kuzeyindeki ve güneyindeki sıradağlar
kıyı ile iç kesimler arasında iklim farklılığına neden
olmuştur.
A) Yalnız I
|
B) Yalnız
|
C) l-ll
|
D) ll-lll
|
E) l,ll ve III
|
|
6. Akarsuların başladığı yere —, döküldüğü yere -
— ,akarsuların belirli kesiminden geçen bir
saniyedeki su miktarına denir.?
-
Kaynak - Delta - Debi
-
Ağız - Menderes - Akım
-
Kaynak-Ağız-Debi
-
Ağız - Kaynak - Menderes
E) Kaynak-Debi- Ağız
7. Bir akarsuyun debisini aşağıdakilerden hangisi
etkilemez?
-
Kaynağın bulunduğu yerdeki yağış rejimi
-
Kar ve buzların erime dönemi
-
Yatak rejimi
-
Yatağındaki genişlemeler ve daralmalar
E) Buharlaşma
-COGRAFYA-
75
8. Deve Geçidi ve Kral Kızı barajları hangi akarsuyumuz üzerindedir?
13. Aşağıdaki kent ikililerinde hangileri arasındaki sıcaklık farkı enlemle açıklanabilir?
A) Sakarya
|
B) Dicle
|
A)
|
Kilis - Amasya
|
C) Yeşilırmak
|
D) B. Menderas
|
B)
|
İzmir - Van
|
E) Ceyhan
|
|
C)
|
Aydın - Isparta
|
|
|
D)
|
Şanlıurfa - Şırnak
|
|
|
LLI
|
Bartın - Kars
|
9. Barajlarımızın dip seviyelerinin hızla yükselmesinin temel nedeni nedir?
14. Aşağıdaki bitki örtülerinden hangisi Türkiye'de görülmez?
-
Savan
-
İğne yapraklı Ormanlar
-
Geniş yapraklı Ormanlar
-
Step
E) Maki
-
Akarsularımızın denge profiline ulaşmamış
olması
-
Akarsularımızın debilerinin yüksek olması
-
Akarsularımızda ulaştırma yapılamaması
-
Kaynakların bahar aylarında kar sularıyla önemli
oranda beslenmesi
E) Barajlarımızın kurulma yerlerinin iyi seçilmemiş
olması
10. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
-
Zigana geçidi - Trabzon - Gümüşhane
-
B9İen Geçidi - İskenderun - Antakya
-
Çubuk Boğazı - Antalya - Burdur
-
HgazGeçidi-Kastamonu-Çankırı
E) Gülek Boğazı - Silifke - Karaman
ÜC LÜ
o
C/î
tn
CL
15. Isınmaya bağlı olarak hava kütlesi genleşerek yükselir, yükseldikçe soğuyan hava kütlesi içindeki nemi yağış olarak bırakır."
Yukarıdaki yağış türü ve bu yağış türünün Türkiye'deki hakim olduğu bölge aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
O U
11. Aşağıda verilen ikiliden hangisi sırası ile "akarsu ^ aşındırmasıyla - akarsu biriktirmesiyle" oluşan şekillere örnek teşkil etmektedir?
Asındırma Biriktirme
A) B) C) D) E)
Orografik - İç Anadolu Bölgesi Konveksiyonel - İç Anadolu Bölgesi Depresyon - Batı Karadeniz Bölgesi Orografik - Doğu Karadeniz Bölgesi Cephe - Doğu Anadolu Bölgesi
-
Dev kazanı Kanyon Birikinti konileri Delta ovası Taban ovası
Menderes
-
P^neplen
-
Kum adaları
-
Dev kazanı
E) Dağ eteği
12. Herhangi bir yerdeki uzun süreli (en az 40-50 yıl gibi) etkili hava olaylarına — , kısa süreli (saat, gün hafta gibi) hava olaylarına — denir.
Boşluklara sırası ile hangi iki coğrafi terim getirilmelidir?
-
Mevsim - sıcaklık
-
Hava olayı - hava durumu
-
Basınç - iklim
-
Hava durumu - iklim
E) İklim - hava durumu
16. Aşağıdakilerden hangisinde iklimin dolaylı etkisi vardır?
-
Akdeniz bölgesinde Kızılçam ağaçlarının belirli
bir yükseltiden sonra olmaması
-
Akdeniz bölgesinin turizm süresinin Eg9
bölgesinden daha uzun sürmesi
-
Sanayinin Marmara bölgesinde yoğunlaşması
-
Karadeniz bölgesinde çay ve fındık tarımının
önemli bir yer tutması
E) Erzurum - Kars yöresinde meskenlerde
pencerelerin küçükyapılması
76-
-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-
17.1- Yükseltinin fazla oluşu
-
Kuzeyindeki ve güneyindeki dağların denize
paralel uzanması
-
Üç tarafın denizlerle çevrili olması
-
Batı rüzgarları kuşağında olması
Yukarıdaki etmenlerden hangileri Türkiye'de karasal ikilim görülmesine neden olur?
A) I ve II B) Yalnız II C) III-IV
D) Yalnız I E) l-ll-lll
22. Aşağıdaki akarsulardan hangisi ülkemizden kaynağını almamaktadır?
B)Asi E) Fırat
C) Kura
A) Aras D) Kızılırmak
23. Aşağıdaki iklim tiplerinden hangisi ülkemizde görülmez?
B) Karadeniz iklimi D) Karasal iklim
A) Akdeniz iklimi C) Savan iklimi E) Karma iklim
18. Türkiye'nin yıllık sıcaklık farkı en düşük olan bölgesi ve bunun nedenlerinden biri hangi seçenekte doğru veriimiştir?
-
Marmara Bölgesi - Endüstri
-
Doğu Anadolu Bölgesi - Yükselti
-
Güney doğu Anadolu Bölgesi - Samyeli
-
Karadeniz Bölgesi - Nem
E) Akdeniz Bölgesi - Enlem
az
19. Aşağıdaki yerlerden hangisi Türkiye'de en. yağış alan yerlerden biri degildir?
-
Yıldız Dağları Bölümü
-
Iğdır Yöresi
-
Tuz Gölü ve çevresi
-
Niğde - Ürgüp
E) Konya - Karapınar
20. Aşagıdakilerden hangisi kıvrım dağlarına örnek gösterilemez?
A) Yıldız B) Mescit C) Çamlıbel D) Aydın E) Nur Dağları
21. Aşağıdakilerden hangisi flüvyal ovalara örnektir?
A) Niksar B) Sapanca C) Tercan
D) Büyük Menderes E) Gediz
o
>
'o
24. Ülkemizin Ocak Ayı izoterm haritasına bakıldığında Karadeniz kıyılarının Doğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgelerine göre daha sıcak olduğu görülmektedir. Oysaki bu durum enleme terstir. Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
-
Güneş ışınlarının geliş açısı
-
Soğuk rüzgarlara kapalı olması
-
Karadeniz'in ılımanlaştırıcı etkisi
-
Sıcak rüzgarlara açık olması
E) Gür bir bitki örtüsüne sahip olması
ÇÖZÜMLER
1. Türkiye'nin en uzun deniz kıyısı 2805 km ile
Karadeniz'de değil Ege Deniz'indedir.
(Cevap A)
2. Plato, boğaz vadi ve peneplen akarsu aşındırma
şeklidir. Birikinti konisi ise biriktirme şeklidir.
Menderes hem aşındırma, hem de biriktirme şeklidir.
(Cevap D)
3. Soruda verilen Türkiye hakkındaki üç bilgi de
doğrudur.
(Cevap E)
4. A cümlesi ovayı, B cümlesi platoyu tanımlamaktadır.
Doğru ikili ise E şıkkında verilmiştir.
(Cevap E)
5. Uzunyayla ve Cihanbeyli platoları İç Anadolu'da,
Taşeli Platosu Akdeniz bölgesindedir.
(Cevap B)
6. Bu soruda üç coğrafi terim istenmiştir. Bu terimler
sırası ile kaynak - ağız - debi'dir.
(Cevap C)
-COGRAFYA-
77
7. A.B.C.E şıkları akarsuyun debisini etkiler. Ancak, D
şıkkı akarsuyun debisini değil akış hızını değiştirir.
(Çeşm^ye bağlı bir hortumun ucunu daraltırsak
çeşmeden gelen su miktarı sabit kalır, hortumdan
çıkan suyun hızı artar.
(C^vap D)
8. Sakarya: Gökç9kaya - Sarıyar
Yeşilırmak: Almus - Hasan Uğurlu - Suat Uğurlu B. Menderes: Kemer - Adıgüzel Ceyhan : Aslantaş barajları vardır.
(Cevap B)
9. B) Akarsularımızın debileri g9n9İ olarak yüksektir.
Ancak bu da d9ng9 profiline ulaşmamasının bir
sonucudur. C) "A'nın bir sonucudur. D) Gen9İ olarak
az da olsa etkilidir. Barajlarımızın dip seviyelerinin
yükselmesinin temel n9d9ni değildir.
E) Soruyla ilgili olduğu söyİ9n9mez.
(Cevap A)
10. Gülek Boğazı "Ulukışla-Tarsus" arasında yer alır.
(Cevap E)._
H.Aşındırma şekilleri; vadi (çentik, boğaz, yarma, "ö kanyon), D9V kazanı, Peneplen (yontukdüz), Kırgı g bayır, Peri bacaları. Biriktirme şekilleri; Kum <*>
adaları, birikinti konileri, Alüvyal tabanlı vadi (yayvan §£ vadi), Seki (taraça), Menderes hem aşındırma h9m M
biriktirme şekilleridir.
(CevapD) >
12. Soru cümlesinde iklimin ve hava durumunun tanımı
yapılmıştır.
(Cevap E)
13. B,C,D,E şıklarındaki illerdeki sıcaklıkfarkı karasallık —
denizellik, rakım etkisiyle açıklanabilir. Zira bu
şıklardaki iller h9imen hem^n aynı enlemlerdedir.
Ancak; Kilis V9 Amasya farklı enlemlerdedir.
(C^vap A)
14. Savan iklimi sadece 10° - 20° Kuzey - güney
enlemlerinde görülmektedir. Buna paralel olarak da
bitki örtüsü sadec9 bu enl^mlerde görülmektedir.
(Cevap A)
15. Tanımı yapılan yağış türü konv^ksiyonel ( kırkikindi)
yağışlarıdır. Bu yağış türü İç Anadolu'da özellikle
ilkbahar aylarında etkilidir.
(Cevap B)
16. A,B,D,E şıklarında iklim etkisi bariz olarak
görülmektedir. Ancak Marmara Bölgesinde sanayinin
yoğunlaşmasında birinci derecede beşeri faktörlerin
etkisi vardır.
(Cevap C)
17. III ve IV numaralı cümİ9İer karasallık değil nemlilik
getirir. Ancak Türkiye'nin I ve II nolu cümlede yer alan
Dostları ilə paylaş: |