TüRKİye büYÜk millet mecliSİ fethullahçi teröR ÖRGÜTÜNÜN (fetö/pdy) 15 temmuz 2016 tariHLİ darbe giRİŞİMİ İle bu teröR ÖRGÜTÜNÜn faaliyetleriNİn tüm yönleriyle

Tablo 5: MASAK’a Gelen Ertelemeli Şüpheli İşlem Bildirimleri

Tür	Tutar
TL	84.006.377
Dolar	33.427.846
Avro	2.738.007
Sterlin	51.337
Altın (Gram)	117.305
Gümüş (Gram)	10.231

Kaynak: Maliye Bakanlığı

4. 
   Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün FETÖ İle Mücadele Kapsamındaki Çalışmaları
   

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün, Komisyonumuza ilettiği 8 Aralık 2016 tarihli bilgi notuna³⁸⁰ göre; kayyımlar ile iletişim halinde bulunan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde 15 Temmuz öncesinde paralel yapıya ait vakıf ve üniversitelere ilişkin dikkat çekici taşınmaz satış hareketleri tespit edildikten sonra kurumda özel bir birim oluşturularak; konu ile ilgili emniyet birimleri, YÖK ve Vakıflar Genel Müdürlüğü nezdinde gerekli girişimler yapılmış, devamında bu yapıya ait kurumlara tayin edilen kayyumlarla da irtibat kurmak sureti ile tapu müdürlüklerinde ciddi tedbirler alınmıştır. Alınan tedbirler çerçevesinde 18.05.2016 ve 25.05.2016 tarihli talimatlar ile bu örgütün ya da mensuplarının mal kaçırmaları büyük çapta önlenmiştir.

Darbe girişiminden sonra 23.07.2016 tarihli 667 Sayılı KHK yayımlanmadan önce, 19.07.2016 ve 21.07.2016 tarihlerinde "idari önlemler" konusunda Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüklerine, bu yapıyla ilişkili kişi, vakıf, dernek ve şirketlerin tapu işlemlerinde daha dikkatli davranılması ve bu durumlarda karşılaşılması halinde Valilik/Kaymakamlık veya emniyet birimleriyle irtibata geçilerek işlemlere yön verilmesi talimatı verilmiştir. Bu talimatlar uyarınca; KHK listelerinde yer almayan, henüz adlarında adli ve idari takibat başlatılmayan ancak tapu müdürlüklerince duyulan şüphe üzerine emniyet, valilik, kaymakamlık vs. birimlerce teyit alınmak sureti ile tespit edilen kişilere ait 1174 adet tapu işlemi tamamen dondurulmuştur.

Tapu ve Kadastro Müdürlüğünce alınan idari önlemler, gelinen aşamada tapu müdürlüklerindeki bürokrasiyi artırdığı için yukarıda anlatılan hususlarla birlikte değerlendirilerek 04/10/2016 tarihinde kaldırılmış ve tapu işlemleri normal seyrine döndürülmüştür. Bundan böyle Maliye Bakanlığı, Valilik/Kaymakamlık veya emniyet birimlerinden gönderilen yazılarda kişilerin veya taşınmazların "bloke edilmesi" veya "herhangi bir işlem yapılmaması" şeklinde net ifade bulunmaması durumunda bu talepler risk bildirim ve sorgulama ekranına girilmeyerek ilgili kurumdan bu talebin netleştirilmesi istenmektedir.

Ayrıca 667 Sayılı KHK'nın Resmi Gazete'de yayımlandığı ilk andan itibaren, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün daha önceki çalışma ve hazırlıklar sonucu oluşan öngörüsü çerçevesinde herhangi bir talep beklemeksizin, KHK eki listelerde yer alan kurum taşınmazlarını tespit etmek ve gerekli önlemleri almak üzere çalışmalara başlanılmıştır. Aynı gece tüm ülke genelindeki taşınmazlar üzerinde Maliye Hazinesi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü adına gerekli devirler sistem üzerinden gerçekleştirilerek oluşabilecek mal kaçırma ihtimali tamamen ortadan kaldırılmıştır.

Yine bu kurum ve şirketlere ait olup da 23.07.2016'dan önce devrederek el değiştiren taşınmazlara da muvazaalı devir ihtimaline karşılık tedbiren sadece elektronik ortamda ihtiyati bloke ve belirtme yapılmış, konu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı birimleri ile sürekli toplantılar yapılarak sürece yön verilmiştir. Maliye Bakanlığının herhangi bir talebinin olmadığını belirtir cevap yazısının ardından bu belirtmeler 11.10.2016'te kaldırılmıştır.

29.10.2016 tarihinde Resmi Gazete'de ilan edilen 675 Sayılı KHK ile muvazaalı devirler düzenlenmiş ve olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan KHK gereğince kapatılan özel öğretim kurum ve kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonlarının faaliyetlerinin sürdürüldüğü dönemde üzerlerinde bulundukları, mülkiyeti kapatılanların sahibi gerçek veya tüzel kişilere ait taşınmazlardan 1.1.2014 tarihi ila bahse konu yerlerin kapatılma tarihleri arasında üçüncü kişilere devri yapılmış olan ve üzerinde kapatılanlar tarafından aynı faaliyete kapatılma tarihi itibarıyla devam edilen taşınmazların devir işlemleri muvazaalı kabul edilerek tapuda ilgisine göre Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü adına her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edileceği hükme bağlanmıştır.

Daha önce tespit edilen şüpheli işlemlerin sistemli bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla 16 Ağustos 2016 tarihinde TAKBİS üzerinde "Risk Bildirimi ve Sorgulama Ekranı" adı altında adli ve idari kurumların teyitleri ile bir veri bankası oluşturulmuştur. Bu yazılımın en önemli özelliği; riskli olarak girişi yapılan gerçek ya da tüzel kişilerin veya temsilcilerinin ülke genelinde herhangi bir tapu müdürlüğünde işlem talebi olduğu esnada sistem tarafından otomatik olarak kullanıcıyı uyararak işlemin yapılmasını engellemesidir. Darbe girişiminin ardından personel tarafından riski olan bir işlemin kötü niyetli olarak yapılması durumunda, sistemde bunu tespit eden ilave bir kontrol mekanizması da tesis edilmiştir.

Yapılan tüm işlemler neticesinde 08 Aralık 2016 itibarıyla,

• 
  Hazine'ye devredilen taşınmaz adedi: 4351
  
• 
  Vakıflar Genel Müdürlüğüne devir edilen taşınmaz adedi: 2214
  
• 
  İdari mercilerin talebi ile bloke konularak inceleme altına alınan taşınmaz adedi: 59666
  
• 
  Adli mercilerin talebi ile bloke konularak inceleme altına alınan taşınmaz adedi: 154030'dur.
  

5. 
   Gümrük ve Ticaret Bakanlığının FETÖ ile Mücadelede Kapsamındaki Çalışmaları
   

Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca Komisyona sunulan 13.12.2016 tarihli ve 61990029-251.04 sayılı cevabi yazıya göre, özetle;

1. 
   Adli ve İdari makamlarca Bakanlığa bildirilen bilgilere göre TMSF’ye devir ve kayyım atama işlemleri gerçekleştirilmiş, şirketleri gösterir listeler hazırlanmıştır. Buna göre;
   

-1.075 adet Şirket, OHAL kapsamında çıkarılan KHK’lar ile kapatılmıştır.

-508 adet Şirkete, adli makamlarca kayyum atanmış ve OHAL kapsamında çıkarılan KHK’lar ile kayyımlık yetkisi TMSF’ye devredilmiştir.

-43 adet Şirket, Bakanlıklarına ulaşan ihbar dilekçeleri doğrultusunda FETÖ’ye iltisaklı olduğu ihbar edilmesi nedeniyle Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığına (MASAK) bildirilmiştir.

2. 
   11 adet Şirket hakkında inceleme ve soruşturma faaliyeti gerçekleştirilmiştir.
   
3. 
   Ayrıca; Cumhuriyet Başsavcılıklarınca bildirilen 1.844 adet şahsın sorgulama işlemleri yapılarak gerekli idari işlemler gerçekleştirilmiştir. Bakanlığa bildirilen gerçek ve tüzel kişiler hakkında risk değerlendirmeleri yapılmıştır.
   
4. 
   Bakanlığa intikal eden ihbar dilekçeleri kapsamında, Gümrük Müdürlüklerinde rastlanılan sahte, sanal, karşılıksız veya götürü teminatlar nedeniyle ortaya çıkan ve ÖTV borçlarını ödemeyerek yüksek miktarda kamu zararının doğmasına sebep olan firma ve şahısların hesap hareketleri dahil her türlü bağlantıları değerlendirilmiştir.
   

6. 
   Borsa İstanbul'un FETÖ İle Mücadele Kapsamındaki Çalışmaları
   

Borsa İstanbul'un Asya Katılım Bankası ile ilgili çalışmaları Bank Asya Süreci başlığının bir alt başlığı olarak verildiği için, bu bölümde FETÖ ile mücadele kapsamında, Borsa İstanbul'un diğer şirketlerle ilgili olarak yaptığı çalışmalara yer verilecektir. Borsa İstanbul Başkanı Sayın Himmet Karadağ, 22 Aralık 2016 tarihindeki Komisyon toplantısında bir sunum gerçekleştirmiş³⁸¹, ayrıca, 15 Temmuz Darbe Girişimi'nin Piyasalara etkilerini, Borsa İstanbul'a etkilerini ve darbe girişimi öncesi ve sonrasında Borsa İstanbul'un FETÖ kapsamındaki çalışmalarını anlatan ayrıntılı bir bilgi notunu³⁸² Komisyona sunmuştur. Bu nottaki bilgiler, şirket bazında aşağıda özetlenmiştir: