TüRKİye diyanet vakfi 6 İSLÂm ansiklopediSİ (22) 6

Bibliyografya :

İbnü'l-Kalânisî. Târîhu Dımaşk (nşr. H. F. Amedroz), Beyrut 1908, neşredenin girişi, s. 3-9;a.e. (nşr. Süheyl Zekkâr), Dımaşk 1403/1983, neşredenin girişi, s. h-ş; a.mlf., The Damascus Chronicle of the Crusades (trc. H. A. R. Gibb), London 1932, tercüme edenin önsözü, s. 7-40; İbn Asâkir, Târihu Dımaşk,XV, 191-192; İbnü'l-Esîr. el-Kâmil, X, 560;Yâküt, Mu'cemü'l-üde-ba\ X, 278-279; İbnü'l-Adîm. Buğyetü'Ualeb (Zekkâr),»!, 1154, 1162; Ebû Şâme. Kitâbû'r-Rauzateyn (nşr. İbrahim ez-Zeybek), Beyrut 1418/1997, 1, 28, 119, 164, 167, 174; ayrıca bk. İndeks; İbn Hallikân. Vefeyât, VII, 144; Ze­hebî, AHâmü'n-nübeiâ\ XX, 388-389; Safedî, et-Vâfî, IX, 39; Nuaymî. ed-Dâris fi târîhi'l-me-dârıs (nşr. Ca'fer ei-Hasenîj. Kahirel988, I, 96-97, 307-311; Keşfü'z-zunûn, I, 294; Cl. Cahen, La Syrie du. nord â l'epoque des çroisades et la printipaute Françue d'Anüoche, Paris 1940, s. 38-40; a.mlf.. "Noıe d'historiographie syri-enne, !a premiere partie de I'histoire d'lbn al-Qalanisî", ArabicandİsiamicStudİes in Honor ofHamiltonA. R. Cıöb.Leiden 1965, s. 156-167; a.mlf., "ibn al-Kalânisi", £72(İng.). III, 815; M. E. Bertsch. CounLer-Crusade: A Study of Tıvelfth Century Jihâd in Syrla and PalesÜne, Michigan 1950, s. 32-94; N. Elisseeff. Nûr ad-Dln, Damas 1967,1, 9-1 l;Selâhaddin el-Münec-cid, Mu'cemü'l-mü'errihİne'd-Dımaşkıyyın, Beyrut 1398/1978, s. 34-35; Coşkun Alptekin, The Reign of Zangi, Erzurum 1978, s. 1-2; a.mlf., Dımaşk Atabegiiğİ (Tog-teginliler), İs­tanbul 1985, s.XVI-XV!I; Şâkir Mustafa, et-Tâ-rîhü'l-'Arabî ue'l-mü'errihûn, Beyrut 1980, il, 236-239; Mutıammed Kürd Ali, Künûzü'l-ec-dâd, Dımaşk 1404/1984, s. 282-286; Işın De-mİrKent, ürfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1098-1118), Ankara 1990, [, s. XXXVII-XXXIX; Rama­zan Şeşen, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Ya­zıcılığı, İstanbul 1998, s. 113; Annick Regourd. "Asıies et astrologie ehez ibn al-Qalanisi", BEO, XLIV( 1993), s. 69-77;'İbnülkalânisî", M,V/2,s. 868-863; Ali Behrâmiyân. "İbn Kalânisî", DMBİ, IV, 486-488.

1 Abdülvehhâb b. Mansûr, 11, 321

2 aş. bk

3 Tabakâtü'l-etıbbâ\ s. 88-89

4 Constantinus Africanus

5 Sezgin, 111, 304-305

6 Ayasofya, nr. 3564

7 bk. bibi

8 geniş bilgi için bk. İbrahim b. Murâd, s. 25-153

9 Sezgin, III, 305-306

10 MS Ea 209

11 JA, seri V, 1118531, s. 289-353

12 Min Aelâml't-terbeoiyyeü'l-'Arabiyye el-İslâmiyye, II, 65-86

13 Haraççı-oğlu, nr. 1126/1, vr. la-48b

14 Sezgin, III, 306

15 nr. 1896/5

16 a.g.e., a.y

17 a.g.e., a.y

18 a.g.e., a.y

19 Brockelmann, GAL, I, 275; SuppL, l, 424

20 nşr. C. Burnett-D.acquart, Leiden 1994

21 Kitâb fı'l-eduiyeti'l-mürekkebe

22 Sezgin, III, 306

23 nr. 579

24 B. Quaritch, Arabic Science and Medicine, London, ıs., s. 34-35

25 Kitâb fi'l-micde ue emrâzihâ ue müdâuâtlhâ

26 Tübingen-Bristol 1840

27 Hasan Hüsnî Abdülvehhâb, I, 318

28 Micheau, XLNI/3 U996), s. 40İ

29 Mu'cemü'l-üdebâ', II, 136-137

30 Tertlbû'l-Medârik, 1, 339-340; II, 487

31 Vefeyât, I, 238; IV, 62

32 et-Mesâiik, II, 700

33 el-Hulelü's-sün-düsiyye, I, 706-707

34 Fagnan,s. 121-129

35 nşr. Ömer es-Saîdî, Dımaşk 1972

36 el-'Uyûn, neşredenin girişi, s. XXXIH-XXXIV

37 a.g.e., neşrede­nin girişi, s. XXXIV

38 Semiz Ali Paşa: 1549-1554; Hadim Ali Paşa: 1558-1559; Sûfî Ali Paşa: 1563-1565

39 Ahmed Hüseyin, III, 827

40 Kav-lü'l-celî, vr. 115a- I27a; Mustaphâ Anwar Tâbir, XII 1974, s. 145, 148

41 İbnü'l-Cezzâr, vr. 114

42 Mustaphâ AnwarTâhir, XII 11974], s. 145, 154

43 a.g.e.,XII 11974J. s. 146, I5l

44 bk. bibi

45 Keşfü'z-zunûn, 1. 378

46 a.g.e.. I, 377

47 Mehmed Ağa Camii, nr. 149

48 Paris 1977, s. 52-70

49 Brockelmann, GALSuppL, 11, 481

50 Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 2848/3, vr. 106-12

51 Hatîb, III, 28

52 a.g.e., a.y

53 bk. I, 237; II, 3201

54 Lâleli, nr. 23

55 diğer nüshaları için bk. el-Fih-risü'ş-şâmtt: MahLû.tâtü'l-kıra'ât, I. 288

56 eş-Şâttbiyye

57 Ayasofya, nr. 51-54

58 diğer nüshaları için bk. et-Fihrisü'ş-şâmil: Mahtûtâtü'l-kırâ'ât, I. 289-290

59 Ayasofya, nr. 54, vr. 179-213

60 nr. 5529

61 et-Fihrist, s. 164

62 KaysÂl-i Kays, III, 193

63 önceki eserin özeti mahiyetindedir

64 bu eser, İsnâaşeriyye fıkhı ve bu mezhebin hak olduğuna dair delillerin yanı sıra ahkâm hususunda müellifin yöneltmişolduğu tenkitleri içermektedir

65 müellifin 200'e yakın eserinin bir listesi ve bunların muhtevaları için bk. a.g.e.193-207

66 Ebû Ya'küb

67 Yâköt, V, 154-155

68 a.g.e., V, i 56-157

69 a.g.e., V, 158

70 Kitâbü't-Mükâfe'e, neş-redenin girişi, s. 7

71 Mu'cemü'/-üdebâI,v, 159

72 bulundukları yerler için bk. Suter, s. 42-43; Sezgin, V, 289-290

73 Sezgin, V, 290

74 Lemay. II, 99-107

75 Suter. s. 42

76 Berlin 1894;Weimar 1895

77 Vezir İbnü'I-Cerrâh Ali b. îsâ için ya­zılmıştır

78 Yâkût, V, 159-160

79 E!2 lng., 111, 745

80 Safedî. Nektü't-himyân, s. 158

81 meselâ bk. Yâkût, XI, 220; İbn Hallikân, II, 383

82 Yâkût, XIX, 312: İbn Halli­kân, VI, 119

83 Kitâbü'l-Fu-şû(tnşr. Naciye Muhammedi, neşredenin girişi,s. 19-21

84 Nefâ'isü'l-mahtû-tât içerisinde, Necef 1371/1952, s. 1-21; Bagdad 1963. s. 85-108; ayrıca müstakil olarak Bağdad 1372/1953

85 şerhin farklı bir ismi İçin bk. İbn Hallikân, IV, 141

86 Mecelletü Câmfati 'l-!mâm Muham­med b. Su'ûd el-İslâmiyye, XV Riyad 1417/1996], s. 193-270

87 Kahire el-Hizânetü't-Teymûriyye, Na­hiv, nr. 171; Köprülü Ktp., Fâzıl Ahmed Pa­şa, nr. 1495; Süleymaniye Ktp., Kılıç Ali Pa­şa, nr. 949

88 Bastü'n-nüfûs fîşerhi'd-Dürüs

89 Süleymaniye Ktp., Bağ­datlı Vehbi Efendi, nr. 2031; Gotha, Landes Bibliothek, nr. 358/1

90 İbnü'l-Kıftî, II, 50; Yâküt, XI, 221

91 İbnü'd-Dehhân en-Nahuî

92 yazma nüshası için bk. C. Zeydân, Adâb, 111, 41

93 et-Me'âhizü'l-Kİndiyye

94 nr. i 204

95 meselâ bk. s. 21ö, 240 vd.

96 Krachkovsky, I, 274

97 ibn Hayr, s. 473; Abdülvâhid Zennûn Tâhâ, s. 150

98 a.g.e., s. I 59

99 a.g.e., s. 161

100 İbn Hayr, s. 4 30

101 Sehâvî. Vli, 185; Ahmed Bâbâ et-Tinbüktî, s. 489

102 Şerhu'S-Hazreciyye, Şerhu'-Arûzi'l-Hazrecî

103 Veliyyüddin Efendi, nr. 3002

104 Keşfü'z-zunûn, I, 406

105 Süleymaniye Ktp., Cârullah Efendi, nr. 1890; Nuruosmaniye Ktp., nr. 4561

106 Atıf Efendi Ktp., nr. 2573; Hacı Seiim Ağa Ktp., nr. 1170

107 Süleymaniye Ktp., Cârullah Efendi, nr. 720

108 AY, nr. 1681

109 Süley­maniye Ktp,, Lâleli, nr, 1949; Reîsülküttâb Mustafa Efendi, nr, 932

110 Keşfü'z-zunûn, 1, 549

111 meselâ bk. Hacı Selim Ağa Ktp., nr. 192; Süleyma­niye Ktp.. Fâtih, nr. 945, Lâleli, nr. 533

112 Süleymaniye Ktp., Cârullah Efendi, nr. 1720

113 Süleymaniye Ktp,. Resid Efendi, nr. 318/2

114 eserlerinin yazma nüshaları İçin bk. GAL, II, 33;Supp/., 11,21

115 hamriyyâta dair şiirler

116 merkezi Biibîs

117 bk. bibi

118 îzâhu't-meknûn, II, 385

119 III. Ahmed, nr. 2932

120 Ayasofya, nr. 3073-3076

121 Süleymaniye Ktp., Ayasof­ya, nr. 3073

122 Sü­leymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 3074

123 TSMK, III. Ahmed, nr. 2932/3

124 TSMK, Ill.Ahmed, nr. 2932/ 3

125 Süleymanİ-ye Ktp.,Ayasofya. nr. 3075

126 SüleymaniyeKtp.,Ayasofya, nr. 3076

127 TSMK, 111. Ahmed, nr. 2932/6

128 TSMK, III. Ahmed, nr. 2932/ 7

129 TSMK, III. Ahmed, nr. 2932/ 8

130 TSMK, 111. Ahmed, nr. 2932/9

131 MMİADm.,XXXIII [Dımaşk 1958). s. 259-269

132 Süleyma-niye Ktp., Damad İbrahim Paşa, nr. 913

133 vr. 198'1-2001'

134 bk. bibi

135 bk. bibi

136 Kenzii'd-dü-rer\nşr. Hans Robert Roemer|. IX. 322

137 a.g.e., IX, 305

138 a.g.e.,\X. 154

139 s. 227-232

140 Sehâvî, IV, 104

141 ed-PauJü'/-fâm/c, IV, 105

142 Ey-menFuâdSeyyid, s. 201-202

143 Hautiyyâtü CâmFati't-Tûnisiyye, sy. IS Tunus 1980, s. 38-47

144 aş. bk.

145 Râgıb Paşa Ktp.. nr. 944/21

146 yazma nüshaları için bk. Ey-men Fuâd Seyyid, s. 202-203

147 Hauliy-yâLü'l-CâmFatrt-Tûnisiyye, sy. 18 |Tunus 1980, s. 64-74

148 Eymen Fuâd Seyyid, s. 162-164

149 el-Fazlü'l-mezîd, neşredenin girişi, s. 15

150 I-ll, Kahire 1971-1977

151 nşr. Abdullah ibrahim el-En-sârî, I-Ill, Dımaşk 1979-1981; Mekke 1413/ 1993

152 nşr. Abdülkâdir Ahmed Tâhâ, Kahire 1395/1975

153 Bom­bay 1312/1894; Mekke 1313/1895; Kahire 1349/1930

154 nşr. Seyyid Kesrevî Ha­san,Beyrut 1412/1992

155 nşr. AhmedRâtib Hammûş, Beyrut-Dımaşk 1413/1992

156 Tuhfetü'z-zemen, neşredenin girişi, s. 60-63

157 Buğyetü'l-müstefıd, s. 229-230

158 a.g.e., s. 231

159 Kahire 1324/1906, 1347/1928, 1353/1934, I 382/1963; nşr. Muhammed Osman el-Huşt, Kahire 1405/1985; Bey­rut 1403/1983, 1405/1985

160 l-ill, Kalküta 1252/1836; 1301/1883; Kahire 1324, 1330/1912; nşr. Muhammed Hâmid el-Fiki, I-İV Kahire I 346/1927; nşr. Ahmed Sa'dAli, -IV, Kahire 1352/1934

161 Hadis Ansik­lopedisi: Kütüb-i Süte, 1-XV111, İstanbul, ts

162 nr. 560/ 2

163 Hacı Selim Ağa Ktp., nr. 560,vr. 48-100; Süleymaniye Ktp., Şe-hid Ali Paşa.nn 1635, vr. 1-41

164 GALSuppL, 11, 144

165 Fâ­zıl Ahmed Paşa, nr. 1630, vr. 125-129

166 l-ll, Bağdad 1974, 1979

167 1-II1, Bagdad 1951, 1963, 1977

168 Enşâb, I, 205-206

169 DM, XVI, 465

170 Buhârî, "Kefa­let", 4;"Menâkıbü'I-enşâr",45

171 ibn Abdülber, II, 491

172 bk. HUNEYN gazvesi

173 İbn İshak, s. 218-219; İbn Hişâm, II, 453-454

174 Şerhu'l-Buh.ârî,X, 126

175 Târihu'l-hamts, I, 319-320

176 el-Hakâik, I, 16

177 Fethu'l-bâri, Vll, 274

178 İslâm Peygamberi, I, 218-219

179 el-İşâ-be, I, 284-285; Fethu'l-bârİ, VII, 274

180 ÖmerFerruh, II, 124

181 a.g.e., II, 124-125

182 İA, V/2, s. 841; Sezgin, II. 445-446

183 Arab'ın inleyen se­si

184 Ebû Ubeyd el-Bekrî, s. 490

185 Ebû Temmâm

186 İbn Kuteybe

187 el-Meşnk, 1920, s. 489

188 Reîsülküttâb Mustafa Efendi, nr. 950

189 Şe-kâfeiü 'l-Htnd, sy. 15 1964 s. 60-70

190 İbnü'n-Nedîm, s. 111, 147; Sezgin, 11,446

191 Safer 762/Aralık 1360

192 A'yânü'l-'aşr, II, 251

193 humâsî, südâ-sî

194 Dımaşk 1407/1987, 1,321-365

195 Süleymaniye Ktp.. Hacı Mahmud Efendi, nr. 627

196 Dârü'l-kütübi'z-Zâhiriyye, nr. 3342; bu eserlerin yazma nüshaları için ayrıca bk. DMBİ, III, 507

197 nr. 898

198 Sarton, 111/2, s. 1638-1639

199 diğer eserleri için bk. Safedî, A'yânü'l-'aşr, 11, 250-251

200 1225-1230 arası

201 Osmanlılar'daki tuğrakeşlik

202 nr. 1675, 1678

203 nr. 1735

204 Madrid 1915 s. 147-690

205 Tecmilat as-Sila. Texte ara.be, d'apres un ms. de Fez. Tome 1 com.pleta.nt les deux uolum.es edites par Codera, Cezayir 1920

206 L'introduction d'îbnal-Abbâr asa Tecmila", RAfr.,UX |I918|, s. 296-297, 306-335

207 Alâmü nisâTl-Endelüs", et-Meurid,X\X/ 1 IBağdad 1990|,s. 100-124

208 Noüces sur quelques manuscrits arabes. Leyde 1847-1851; Recherches sur l'histoire et la litierature de t'Espagne pendant le moyen âge, Paris - Leyde 1881,1, Ek-X, XX, XXIV; II, Ek-II, IX

209 I-ll, Kahire 1963-64

210 nşr. Salih el-Eşter. Dımaşk J961

211 Mecelletü'l-Meş-nk,XU/3 |Beyrut 1947|, s. 351-400; XL!/4 11947|, s. 543-585

212 Un trake inedit d'Ibn al-Ab-bâr â tendance chiite", At-Andalus, XXII Madrid 1957.s. 31-54

213 Dürerü's-simt, neşredenin girişi, s. 7-58

214 A'yânü'ş-ŞVa, IX, 384-386

215 Ra­bat el-Hizânetü'1-melekiyye, nr. 4602

216 LXXXV, 263

217 a.g.e., a.y

218 Trablus, ts

219 Hüseyin Nas-sâr, el-Muccemü'l-cArabî, s. 213

220 Zübeyr b. Bekkâr'in Ne-sebü Kureyş'inin ihtisarı olmakla beraber İbnü'l-Ecdâbî'nin esere önemli ilâvelerde bulunduğu kaydedilmektedir!; er-Red'ak Teşkifi'l-lisân ve telkihi'

221 Ebı Hafs İbn Mekkîes-Sıkıllî'nin eserine red­diyedir

222 eserde sonunda yâ harfi bulunan isimler incelenmiştir

223 önemli bir eser olduğu belirtilmektedir

224 edebî bir risaledir

225 bk. Abdullah b. Eftas; Eftasîler; Muhammed el-Muzaffer

226 Şevkânî, s. 219

227 Bağdatlı Vehbi Efendi, nr. 303

228 nşr. Ahmed Bekir, Tunus 1964

229 nr 1144

230 İbnül-Ehdel'in eserle­rinin bir listesi ve bazılarının yazma nüs­haları içinbk. Sehâvî, ed-Dav3 ü'i-lâmi", III, 146-147; DMBİ, []], 52-53

231 bk. Hâlid B. Safvân

232 Makrîzî, es-Sülûk, lil/2, s. 797

233 Süleymaniye Ktp.,nr. 2900/ 6;TSMK, IH.Ahmed.nr. 1968; Antalya El­malı Halk Ktp., nr. 2900, vr. 74a-99b

234 Nuruosmaniye Ktp., nr. 3576, vr. 2"-43b

235 Vatikan Ktp.. Sbath lö, vr. 5b-1993

236 Gunyetil 't-lebtb fîmâ yiista'melû Hnde ğaybeti't-tabîb

237 TSMK, III. Ahmed. nr. 2048; Çorum İl Halk Ktp., nr. 2940, vr. 2b-12

238 TSMK, III. Ahmed, nr. 1968

239 Nuruosmaniye Ktp., nr. 3618, vr. 703-80b

240 Dârü'l-kütübrl-Mısriyye, Teymûr, Tıp, nr. 20

241 vr. 28a b

242 Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 3782, vr. lb-33b

243 en-!Ya-zar fi taklibi''r-rakik ue te'emmüliahuâlih

244 Köprülü Ktp., Fâzıl Ahmed Paşa, nr. 46, vr. l50a- 152b

245 Köprülü Ktp., li. kısım, nr. 187, vr. 80a-82b

246 Köprülü Ktp., II. kısım, nr. 187, vr. 82b-118

247 Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 3361

248 el-Meşrık, XI Beyrut 1908, s. 751 -765

249 Anastase Marie Karmali

250 Sarton. ili, 901

251 Mülhak bi-Nuhabi'z-zehâ'ir

252 I, 467-481

253 ed. W. Fischer], Hildesheim 1970, s. 589-595

254 Yuval, 11968 s. 221 -248

255 De EgyptischeArts Ibn al-Akfâni ^En zijn Indeling uan de Weten-schappen, Leiden 1989

256 SüleymaniyeKtp., Ayasofya, nr. 2828, vr. lJ-14a

257 bk. Âmir b. Sinan

258 İbnü'1-Esîr, VIII, 118

259 Yâküt, Vi, 73

260 l-ll, Dımaşk 1390/1971

261 nşr. Nevâr Muhammed Hasan Âli Yâ-sîn,Mece//e£ü7-Be/âgFVi/4[Bagdad 1976], s. 68-73; Vl/5, s. 62-72

262 RAAD, XXX[V/2 11959!, s. 273-290; XXXlV/3, s. 447-461

263 Mecelletü Kültiyye-ti't-âdâb, sy. 6 |Riyad 1979|, s. 69-94; Ka­hire 1401/1980