TüRKİye diyanet vakfi

Bibliyografya:

E. Bremond, Le Hedjaz dans la Guerre mon-diale, Paris 1931, s. 21-117; Bayur. Türk İnkı­lâbı Tarihi, 111/3, s. 236-350; M. Mazlum İsko-ra, Harb Akademileri Tarihçesi (1864-1965), Ankara 1960, s. 27-29; Yakın Tarihimiz, İstan­bul 1962, 1-11, tür.yer.; Naci Kâşif Kıcıman, Me­dine Müdafaası, İstanbul 1971; Feridun Kandemir. Peygamberimizin Gölgesinde Son Türk­ler (Medine Müdafaası), İstanbul 1974; a.mlf., "Birinci Dünya Savaşı'nda Medine Müda­faası", Resimli Tarih Mecmuası, sy. 10, İstan­bul 1950, s. 11-15; Cemal Paşa, Hatıralar, İs­tanbul 1977, s. 222-226, 327-336; Ömer Kürk-Çüogiu. Osmanlı Deuleti'ne Karşı Arap Bağım­sızlık Hareketi (1908-1918), Ankara 1982, s. 240-242; T. Edward Lawrence, Seuen Piilar of the Wisdom, London 1983, s. 67 vd.; J. Pomi-ankowiski, Osmanlı İmparatorluğunun Çöküşü (1914-1918)⁶⁶⁸, İstanbul 1990, s. 202-204, 245-246, 304, 348; Süleyman Ya­tak, Fahreddİn Paşa ue Medine Müdafaası (dok­tora tezi, 1990], Mü Sosyal Bilimler Enstitüsü; Kral Abdullah, "Hatıralar"⁶⁶⁹, Hayat Tarih Mecmuası, sy. 6, İstanbul 1970, s. 61-68; R. Ekrem Koçu, "Medine Mü­dafii Fahreddin Paşa", a.e., sy. 11 (1972), s. 9-13; Salahi R. Sonyel, "İngiliz Belgelerine Gö­re Medine Müdafii Fahrettin Paşa", TTK Bel-leten, XXXV1/143 (1972), s. 333-375.

1 Resâ'il, s. 58-60

2 el-İşârât, III, 292

3 Mefâtîhu'l-'ulûm, s. 17

4 Meselâ bk. Hamîdüd­din el-Kirmânî, s. 49-52

5 nşr. Süleyman Dünyâ

6 Mecmü'atü resâ'il içinde, nşr. Mustafa Galib

7 Bk. İnak Et-Türki

8 Tahtakapi; Pîrî Reis'in haritası ile Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde Ey-yûb-i Ensâri Kapısı

9 Târîh-i Ebü'l-Feth, s 75

10 Barkan, s. 600-607

11 Se­yahatname, l, 396

12 İlk ya­pı 1458, son yapı 1798-1800

13 1551; Bey, Silâhşor Mehmed Bey, Sürahi Mescidi adlarıyla da anılır

14 1590 |?|; yanlış olarak Düğmeciler Camii de denilmektedir

15 XVII. yüz­yıl başı; banisi Hacı Mahmud Ağa'nın ve zaman içinde camiyi yenileyen Cevrî Kalfa ve Kaptan Hasan Hüsnü Paşa'nın adlarıy­la da anılır

16 Cedîd Ali Paşa, Semiz Ali Paşa, Kurukavak

17 Dere Mescidi; III. Murad devri (1574-1595)

18 II Meh­med devri; daha sonra Sa'diyye ya da Cer­rahî Tekkesi olmuştur

19 XVI. yüzyıl; karşısında tekke ve hazî­resi vardır

20 II. Mehmed devri; Alaca Tekke, Sıraserviler Tekkesi ve III. Osman tarafın­dan yeniden yaptırıldığı için Sultan Osman Tekkesi Mescidi adlarıyla da anılır

21 Ümmü-han Hatun Mescidi; XVII. yüzyıl sonu

22 1521, daha sonra Bedevî Âsitânesi olmuştur

23 1743; Özbekler Tekkesi Mescidi ve La'lî-zâde Abdülbâki Efendi Tekkesi adlarıyla da bilinir

24 Sertarik Camcı Tekkesi adıyla da anılır; XVIII. yüzyıl başı

25 Bahariye adala­rı, Deniz Hamamı mesiresi

26 trc. V. Mirmiroğlu

27 Haz Mertol Tulum

28 trc. H D Andreasyan

29 trc. H. D. Andreasyan

30 trc. Mehmet Ali Kılıç-bay-Enver Özcan

31 Ayrıca bk diğer makaleler. Maddenin yazılmasında M. Mesut Koman ve Fazıl Ayanoğlu'nun özel not­larından da istifade edilmiştir

32 30 Eylül 1890

33 Mir'âtü Mekke, İstanbul 1301

34 Mir'âtü Medine, İstanbul 1304

35 Mir'âtü Cezîreti'l-Arab, İs­tanbul 1306

36 Tezâkir, IV, 224-225

37 İstanbul 1287

38 İstanbul 1291

39 İstanbul 1292

40 İstanbul 1296

41 İstanbul 1992

42 İstanbul 1298

43 İstan­bul 1298

44 İstanbul 1301

45 İstanbul 1306

46 Esad Efen­di, nr. 2422

47 Hüsrev Paşa, nr. 370

48 Bk. Ebû Eyyûb El-Ensarî

49 Eyüp Külliye­si Vakfiyesi, s. 83, 84

50 Barkan, XXIIl/l-2,s. 375

51 BA, MAD, nr. 4792,5.31

52 30 Mart 1798

53 19 Mayıs 1798

54 10 Temmuz 1798

55 7 Temmuz 1800

56 25 Ekim 1800

57 13 Temmuz 1823

58 1 Kasım 1819

59 20 Mart 1820

60 Eyyüb Sultan ve Mukaddes Emanetler, s. 112

61 Orijinal metni için bk. a.g.e., s. 244-248

62 Haz İhsan Erzi

63 nşr Vakıflar Umum Müdurluğu

64 Bk. Medâin

65 ed. D. K. Kouyoumjıan

66 Bk.Berdü'1-Acûz

67 Beyrut 1407/1987

68 Keşfü'z-zunûn, I, 204

69 Kitâbü Eyyâmi'l-'Arab, naşirin mukaddimesi, s. 150-190

70 Meselâ bk. Muhammed Ebü'l-Fazl İbrahim-Ali Muhammed el-Bİcâvî, Eyyârnü'l-'Arab fi'l-İslâm, Kahire 1394/ 1974

71 nşr. Âdil Câsim e!-Beyâtî

72 nşr. M. Behçet el-Eserî

73 Dârü'l-Kütübi'i-ilmiyye

74 Müessesetü Şebâbi'1-Câmia

75 Ancien Testament, s. 1453

76 Ed, X, 111

77 Mevhûb b. Ahmed el-Cevâlîkı, s. 102

78 IDB, 11,911

79 Yeremyanın Mersiyeleri, 3/21

80 Tekvin, 10/23

81 Ancien Testament, s. 1453; Ed, VJI, 1476-1477

82 Ahd-i Atîk'te meleklerden bu şekil­de bahsedilir

83 Eyub, 3/1-26

84 Eyub, 38/1-40/2

85 Eyub, 42/1-6

86 Eyub, 1-42

87 en-Nisâ 4/ 163

88 el-En'âm 6/84

89 el-Enbiyâ 21/ 83-84

90 Sâd 38/41-44

91 Sa'lebî, s. 116

92 Taberî, Târîh, 1, 322; İbn Kesîr, el-Bidâye, I, 220

93 Bk. Taberî, Târih, I, 322-325; Sa'lebî, s. 117-121

94 Salebi, s. 122; İbn Kesîr, el-Bidaye, 1, 223

95 İbn Mâce, "Tıb", 22

96 Müsned, II, 243, 314, 490; Buhârî, "Ğusül", 20, "Enbiyâ5", 20, "Tev-Md", 35

97 nşr. F. Abdürrahim

98 Haz. Cemal Kurnaz

99 ed. Charles Moritz

100 9 Kasım 1958

101 Bk. El-Melikü's-Salih, Eyyûb

102 el-Cerh oe't-ta'dtt, II, 255

103 Meşâhîr, s. 150; eş-ŞHcât VI, 53

104 Alâmü'n-nübelâ, VI, 16

105 Mayıs 749

106 Yazmaları için bk. Sezgin, I, 88, 476

107 Keşfü'z-zunûn, II, 1246

108 Hediyyetü't-'ârifîn, I, 228-229

109 nşr. Ahmed Muhammed Nurseyf

110 Dârü'l-Me'mûn li't-türâs

111 nşr. Şükrullah Nimetullah el-Kûcânî

112 nşr. Ebû Lübâbe Hüseyin

113 Minorsky, s. 107-129; Şeşen, Salâhad-dîn Devrinde Eyyûbîler Deuleti, s 411-418

114 18 Ocak 1169

115 26 Mart 1169

116 Şeşen, Salâhaddîn Devrinde Eyyûbtter Devleti, s. 33-36

117 10 Muharrem 567/13 Eylül 1171

118 a.g.e., s. 37-42

119 Temmuz 1 174

120 6 Mayıs 1175

121 25 Haziran 1176

122 9 Haziran 1179

123 24 Ağustos 1179

124 29 Haziran 1180

125 4 Aralık 1181

126 29 Nisan 1183

127 11 Haziran 1183

128 3-4 Temmuz 1187

129 Şeşen, TTK Belleten, LIV/ 209 (1990). s. 427-434

130 1 Eylül 1192

131 4 Mart 1193

132 İbnü'1-Esîr, el-Kâmil, XII, 121-123, 140-145, 148-150, 155-156, 160-163,482-483; Sıbt İbnü'l-Cevzî, VİU/2, s. 654-656

133 24 Şubat 1229

134 İbnü'l-Esîr, el-Kâm'ü, XII. 413

135 27 Ağustos 1237

136 11 Mart 1238

137 20 Ekim 1244

138 Sıbt İbnül-Cevzî, VII1/2, s. 779-781; Makrîzî, Kitâbü's-Sülûk, 1/ 1, s. 366-378, 380-434

139 İbn Senâülmülk, s. 9-10, Ebû Şâme, II, 43; İbn Vâsıl, Müferricü'l-kürûb, II, 145

140 Kütübî, Feuâ-tut-Vefeyât, I, 410-411

141 Şeşen, Salâhaddîn Eyyübî ve Deulet, s. 203-206

142 Kitaba s-Sülük, 1/ 1, s. 94

143 Suleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 2848 mükerrer

144 er-mhle, s. 283-284

145 Vefeyât, III, 272-273

146 Bündârî, 1, 234-236

147 Bu koleksiyonun fihristi Süley-maniye Kütüphanesi'nde bulunmaktadır IFâtih, nr. 5433, vr. 246a-270a

148 er-Rihle, s 41-42,52,272,277,285-286

149 Şeşen, Salâhaddîn Eyyûbî ve Deules. 409-410,419

150 Köprülü Ktp., nr. 949

151 İbn Cübeyr, s. 270-271

152 İbn Ebû Usaybia, li, 133, 217-219; Şeşen, Salâhaddîn Dev­rinde Eyyûbîler Devleti, s. 273-389

153 Yakın-Doğu Tica­ret Tarihi, s. 144-177, 397-446 vd

154 Ehrenkreutz, The Crisis of Dinar, s. 180-182; Cahen, £2(Fr.l, 1, 822)

155 Doc. İslam Inedite içinde

156 trc. Enver Ziya Kara

157 nşr. Ramazan Şeşen

158 nşr. M Mahmûd Subh

159 nşr. Ali Behçet

160 nşr. A. S. Atıya

161 nşr. W. Wright

162 nşr. Hasan Habeşî

163 H. 575-581 yılla­rına ait kısmı

164 nşr. Abdülkâdir Ahmed Tuleymât

165 nşr. Cemâleddin eş-Şeyyâl

166 nşr. Enîs el-Makdisî

167 nşr. Ra­mazan Şeşen

168 nşr. Muhammed Abdülhak

169 nşr. D. Sourdel

170 nşr. Sâmî ed-Dehhân

171 nşr. Yahya Abbâre

172 nşr. Moritz

173 nşr. Cahen-Becker

174 nşr. O. Löfgren

175 nşr. Cemâleddin eş-Şeyyâl

176 nşr. Hasaneyn M. Rebî'

177 trc. Nahîfî

178 nşr. Ca'fer el-Hasenî

179 nşr. H. M. eş-Şemmâ

180 H. 568-585 yıllarına ait neşredilen kısım

181 nşr. Cl. Cahen, BEO. XV 11955-571 içinde

182 nşr. B. Lewis - P.M. Holt

183 Ayrıca Bk İmam Şafiî Türbesi

184 Keşfû'z-zunûn, II. 1657

185 16 Temmuz 1707

186 Bk. Mehmed Handzic, el-Cevherü'l-esnâ, s. 30

187 İstanbul 1316

188 Orijentaini Zavot Hrvatske Aka-demije Znanosti Umjetnosti, nr. 198

189 Lâleli, nr. 2662

190 nr. 793

191 Orijentaini İnstitut u Sarajevu, nr. 4668

192 nr. 1766

193 nr. 3855

194 Üniuerzitnâ Kniznica, TF. 119

195 nr. 3974

196 nr. 3987

197 nr. 3915

198 Osman­lı Müellifleri, II, 32; Mehmed Handzic, el-Ceuherü'l-esnâ, s. 182

199 nr. 3524/1

200 nr. 3524/2

201 nr. 1563

202 Bağdatlı Vehbi Efendi, nr. 1906, vr. 79-103; Kasîdecizâde Süleyman Sırrı, nr. 700, vr. 97-127

203 nr. 3957

204 nr. 60

205 nr. 446

206 nr. 4365

207 nr. 635

208 nr. 3871

209 Süleymaniye, nr. 561; Hamidiye, nr. 440

210 nr. 976, 977

211 nr. 393

212 nr. 4027

213 Halet Efendi, nr. 146

214 nr. 3858

215 Hediyye-tü'l-cârifîn, II, 443; Osmanlı Müellifleri, II,3

216 Celâl Ökten, nr. 131

217 nr. 3860/1

218 nr. 3860/2

219 nr. 3860/3

220 Şu­bat 1707

221 Ocak 1712

222 6 Haziran 1716

223 el-Müfredât, "ezy" md

224 Buhârî, "Akika", 2

225 Buhârî, "Me­zâlim", 24; Müslim, "îmân", 58

226 en-Nihâye, "ezy" md

227 Uâcü'l-'arüs, "ezy" md

228 Meselâ bk. Fârâbî, s. 56, 81; İbn Sînâ, s. 682-683, 693-694

229 el-Bakara 2/ 222

230 Zemahşerî, I, 134; Râzî, VI, 62; Şevkânî, 1, 248

231 Mefâtlhu'l-ğayb, VI, 62-64

232 en-Nisâ 4/102

233 el-Bakara 2/ 196

234 el-Ahzâb 33/59

235 en-Nisâ 4/16

236 Âl-i İmrân 3/195

237 Zemahşerî, 1, 210; Şevkânî,I, 413

238 el-Ahzâb 33/ 53

239 Farklı anlamlar için bk. Ze-mahşerî, IH, 246; Râzî, XXV, 228-229

240 el-Keşşâf, II!, 246

241 el-Bakara 2/261-274

242 el-Bakara 2/263

243 el-Bakara 2/264

244 Bk. Wensinck, el-Mu'cem, "ezy" md

245 Tirmizî, "Edeb", 59

246 Tirmi­zî, "Birr", 51; Nesâî, "Kasâme", 23

247 Buhârî, "Rikak", 23, "Nikâh", 80

248 Müs­lim, "Mesâcid", 72, 74; Nesâî, "Mesâcid", 16

249 Buharı, "Edeb", 110; "Enbiyâ3", 27; Müslim, "Fiten", 23

250 Buhârî, "Nikâh", 109; Müs­lim, "Fezâ^üü'ş-şahâbe", 93, 94

251 nşr. Fevzî M. Neccâr

252 nşr. M. Takı DânişpejOrı

253 et-Tevbe 9/3

254 el-Mâide 5/58; Cum'a 62/9

255 Meselâ bk. el-Bakara 2/279; el-A'râf 7/167; el-Hac 22/27

256 el-A'râf 7/44; Yûsuf 12/70

257 Bk. Wensinck, el-Mu'cem, "ezn" md.; a.mlf., Miftâhu künûzi's-sün-ne, "ezan" md

258 Hıristiyanlarca şimdiki çan yerine kullanılan, üze­rine bir çomakla vurularak ses çıkarılan tah­ta parçası

259 Buhârî, "Ezan", 1; Müslim, "Şalât", 1; Ebû Dâvûd, "Şalât", 27; Tirmizî, "Şalât", 25; İbn Mâce, "Ezan", 1; Nesâî, "Ezan", 1

260 Ebü Dâ­vûd, "Şalât", 3

261 el-Mâide 5/58

262 el-Cuma 62/9

263 Müs­lim, "Şalât", 6; Ebû Dâvûd, "Şalât", 28

264 Bk. ikâmet

265 Bahrânî, VII, 438

266 Meselâ bk. Buhârî, "Ezan", 4, 9; Müslim, "Şalât", 14-18; Ebû Dâvûd, "Şalât", 60

267 Buhârî, "Küsûf", 3, 8; Müslim, "Küsûf", 4

268 Ebû Dâvûd, "Edeb", 108; Tir-mizî, "Edâhî", 17

269 Buhârî, "Eşân", 8

270 Resâ'ilü fi'i-fıkh ue'l-luğa içinde, nşr. Abdullah el-Cübûrî, Beyrut 1982, s. 37-85

271 nşr. Abdullah Muhammed el-Habeşî, Beyrut 1407/1987

272 Kahire 1945

273 Lahore 1978

274 Kahire 1970

275 Necef 1972

276 Kahire 1408/ 1987

277 nşr Abdullah Muhammed el-Habeşî

278 nşr. Muham­med Taki el-lrevânî

279 Dâru İhyâi't-türâsi'l-Arabî

280 Resâ'ilü fı'l-fıkh ve'l-luğa içinde, nşr. Abdullah el-Cûbûrî

281 Tansel, s. XVII-XIX

282 Milliyet. 2'J Kânmıuevuel 1432

283 An­kara 1339

284 Vakit, nr. 3753, 20 Haziran 1928'den nak­len, Mısıroğlu, s. 340

285 Türkiye Maarif Tarihi,V, 1938-1967

286 Başgil, s. 16-18, 186-192

287 Bk. Ayaş. sy. 5, s. 36

288 Türki­ye'de Maarif Tarihi, V, 1939

289 a.g.e., V, 1939-1943, 1947-1957

290 Aralık 1931

291 Granda, s.259-260

292 10 Ocak 1932

293 Cumhuriyet, 2 Şubat 1932, s. I. 6

294 18 Temmuz 1932

295 26 Eylül 1932

296 Meselâ bk. SR, N/82, s. 105-106

297 Cumhuriyet, 7 Şubat 1933