Hüquq sistemi (HS) dedikdə cəmiyyətdə mövcud olan hüquqi hadisələrin məcmusu başa düşülür. Dövlət məhz bu hüquqi hadisələrin vasitəsi ilə ictimai münasibətləri və insanların davranışını tənzimləyir. HS anlayışı cəmiyyətin bütövlükdə hüquqi təşkilini əks etdirir. Hüquq, hüquq düşüncəsi, hüquq mədəniyyəti, hüquqi tərbiyə, hüquq mü-nasibətləri, qanunçuluq, hüquq qaydası və s. bu anlayışa da-xildir (2.15). Yəni, hüququn sistemi anlayışı sadəcə hüququn müxtəlif sahələrinin məcmusunu ifadə etdiyi halda, HS daha geniş məzmunlu anlayış olmaqla hər hansı ictimai-iqtisadi formasiyanın hüquqi tərəfini əks etdirir. Tarixən hər bir ictimai quruluşun da özünəməxsus HS olmuşdur. Həmçinin, tarixən hər bir ölkənin HS-nin də özünəməxsus hüquqi ənənələri formalaşmışdır. Bu HS-lərinin hər birində özünəməxsus fərqli xüsusiyyətlər olsa da, onlar müəyyən elementlərin (hüququn mənbəyi və təşəkkülü, ictimai münasibətlərin tənzimlənməsi, hüquqi anlayış və kateqoriyalar və s.) oxşarlığına əsasən qruplaşdırılır. Bu baxımdan HS-lərin aşağıdakı tarixi formaları (və ya hüquq ailələri (2.2)) fərqləndirilir:
