Turopereyting

2-jadval
Chetdagi tashkilotlar yordamida marketing tadqiqotlarni o‘tkazish afzalliklari va kamchiliklari

Afzalliklari	Kamchiliklari
Mutaxassislarning kasbiy mahorat; kasbiy mahorat; tadqiqotlarni o‘tkazish tajribasi; iste’molchilarga nisbatan betaraflik;	mutxassislar xizmatining yuqori qimmatligi tijorat siri saqlanishi kafolatlanmaydi

Marketing tadqiqotni tashkil etish shaklini tanlash qo‘yidagi omillarga asoslanadi:

firmaning bozordagi ish tajribasi;
tadqiqotchi xodimlarning borligi;
xodimlarning kasbiy salohiyati;
firmaning bozordagi holati va uning maqsadlari;
firma bozor faoliyatining strategiyasi va taktikasiga.
14.2. Turizm bozorini marketing tadqiqotlari
Turistlik korxona, o‘z bozor imkoniyatlarini aniqlaganidan so‘ng, uning har biriga baho berishi zarur. Buning uchun bozor o‘lchamini, o‘sish salohiyati va imkoniy foydani to‘g‘ri baholash hamda oldindan aytib berish kerak.
Turistlik bozorni tadqiqoti ikki yo‘nalishda amalga oshiriladi:
1. Vaqtning berilgan fursatda u yoki bu o‘lchamini baholash.
2. Oldindan o‘rganiladigan miqdorlarni olish.
Eng avvalo bozordagi joriy vaziyat – bozor konyukturasi baholanadi, ya’ni turistlik mahsulotlarga bo‘lgan talab va taklif nisbatini, hamda ularga o‘rnatilgan baholar darajasini, harakatini belgilaydigan omillar hamda sharoitlar o‘trasidagi o‘zviy ta’siri natijasi sifatida bozordagi ma’lum vaqt ichida vujudga kelgan iqtisodiy vaziyat.Kon’yuturani o‘rganishda muhim vazifa – uning shakllanishiga ayrim omillar ta’siri hamda yaqin kelajakda asosiy, kon’yukturani belgilovchi omillarni aniqlashdan iborat bo‘ladi.
Turistlik bozorning kon’yukturasini quyidagilar tavsiflaydi:
turistlik xizmatlarning talab va taklif nisbati;
baholar darajasi;
raqobat holati va bozorga kirish uchun tuo‘siqlar;
davlat tomonidan aniq bozorni tartibga solish darajasi;
turistlik xizmatlar sotishni tijorat sharoitlari;
talabning mavsumiy o‘zgarishlar mavjudligi va boshq.
Turistlik bozor kon’yukturasini o‘rganish jarayoni ma’lum tartibda amalga oshirilishi kerak (16-rasm).Turistlik korxonalar uchun bozorning kelajakda rivojlanishi va korxona faoliyati strategiya hamda taktikasini yaratish uchun asos bo‘lib, xizmat qiladigan kon’yuktura bashoratini tuzish katta qiziqishga mansubdir.
Bozor salohiyatini baholashda xarid qobiliyati indikatorlari tez-tez qo‘llaniladi. Bundan maqsad bozor jozibaligini uning har qanday salohiyatini uchta asosiy tarkibiy qismlarning o‘rtacha tortilgan miqdori asosida o‘lchashdan iborat:
iste’mol qiluvchi birliklari miqdoridan; harid;
iste’mol qiluvchi birliklarning qobiliyatidan;
bu iste’mol qiluvchi birliklarning xarajat qilishga tayyorgarligidan.